Biểu hiện thể chất ở bệnh nhân trầm cảm
 |
| Bệnh nhân trầm cảm có thể thấy đau đầu nặng. |
Bạn bị đau đầu, đau khớp, ù tai, chán ghét tình dục... nhưng đi khám và làm nhiều xét nghiệm mà chẳng tìm ra bệnh gì? Hãy đến bác sĩ tâm lý, vì đó có thể là những dấu hiệu của bệnh trầm cảm.
Ngoài những triệu chứng tâm thần đặc trưng (cảm xúc trầm, buồn rầu, chán nản, vận động ức chế, tư duy chậm chạp, có ý tưởng hoặc hành vi tự sát...), bệnh trầm cảm còn có những biểu hiện thực thể. Tuy nhiên, chúng ít được chú ý và dễ bị nhầm lẫn.
Các biểu hiện cụ thể:
- Về thị giác: Tuy không có tổn thương nhưng nhìn mờ hơn bình thường, hình ảnh có vẻ xa xăm, ảm đạm u ám, không sinh động.
- Tai mũi họng: Đôi khi có cảm giác ù tai, nghe kém hơn bình thường, miệng khô đắng, mũi ngạt. Có bệnh nhân bị chẩn đoán nhầm là viêm xoang và chọc nạo hút xoang nhưng không kết quả.
- Tiêu hóa: Thường ăn không ngon, đầy bụng, khi ăn có cảm giác như nhai rơm, sợ ăn, táo bón dai dẳng. Nhiều trường hợp tiến triển nặng khiến bệnh nhân có cảm giác bộ phận tiêu hóa bị hỏng, ruột tắc nghẽn, thối rữa (hội chứng Cotard), sinh ra tuyệt vọng không ăn. Vì các biểu hiện trên, bệnh nhân được đưa đi khám hệ tiêu hóa nhưng kết quả chiếu chụp, xét nghiệm vẫn bình thường.
- Tim mạch: Thường có biểu hiện tim đập chậm, yếu hơn bình thường, huyết áp thấp hơn bình thường, có cảm giác đau, đè ép trước tim hay trong lồng ngực. Bệnh nhân đi khám chuyên khoa tim mạch nhưng kết quả khám và điện tâm đồ vẫn bình thường. Một số người có cảm giác máu đông lại, mạch tắc nghẽn...
- Tình dục: Thường bị rối loạn, mất hứng thú, nam bất lực, nữ lãnh cảm, có khi đến mức chán ghét ghê sợ hoặc quan hệ chỉ vì nghĩa vụ. Điều này làm cho bệnh nhân rất mất tự tin.
- Da: Thường trở nên xám và lạnh hơn bình thường.
- Nội tiết: Ăn rất ít, cơ thể gầy (có khi béo phì), chậm chạp, ậm ạch, bụng to, mặt bự, sắc mặt trở nên xám, căng bóng. Với nữ, kinh nguyệt thường không đều, có khi chậm kinh.
- Rối loạn cảm giác đau: Thường đau ở đầu, lưng, mình mẩy, khớp, đau thường mơ hồ khó tả, dùng thuốc giảm đau mạnh không đỡ. Điều này làm cho bệnh nhân lo lắng và đi khám, chụp cắt lớp, siêu âm thận, chụp cột sống... nhưng kết quả bình thường.
- Rối loạn cảm giác chung: Giảm khẩu vị, ngửi kém, giảm nhạy cảm so với lúc bình thường, sợ lạnh dẫn đến ngại tắm rửa, vệ sinh cá nhân cẩu thả lơ là, mặc quần áo ấm khi trời nóng.
Tất cả những rối loạn trên là do sự biến đổi rất phức tạp của vỏ não, của trục dưới đồi - tuyến yên - thượng thận và hệ thần kinh giao cảm, phó giao cảm... Các biểu hiện thực thể này chỉ thuyên giảm hoặc mất hẳn khi bệnh nhân điều trị đúng cách bằng thuốc chống trầm cảm.
BS Lê Đào Nghĩa, Sức Khoẻ & Đời Sống
