APO-ATENOL
APOTEX
Viïn neán 50 mg : loå 100 viïn, 500 viïn vaâ 1000 viïn.
Viïn neán 100 mg : loå 100 viïn, 500 viïn vaâ 1000 viïn - Baãng B.THAÂNH PHÊÌN
| cho 1 viïn | |
| Atenolol | 50 mg |
| cho 1 viïn | |
| Atenolol | 100 mg |
DÛÚÅC LÛÅC
Apo-Atenol laâ möåt thuöëc ûác chïë thuå thïí bïta-adrenergic vúái taác àöång chuã yïëu lïn thuå thïí bïta1. Thuöëc khöng coá taác àöång öín àõnh maâng hay giöëng giao caãm nöåi taåi (chêët chuã vêån möåt phêìn).
Cú chïë cuãa taác àöång haå huyïët aáp chûa àûúåc xaác àõnh. Caác cú chïë sau coá thïí àûúåc xem laâ coá liïn quan :
- khaã nùng caånh tranh àöëi khaáng vúái chûáng nhõp tim nhanh do catecholamine taåi võ trñ thuå thïí bïta trïn tim, do àoá laâm giaãm lûu lûúång tim,
- ûác chïë sûå giaãi phoáng renin do thêån,
- ûác chïë trung têm vêån maåch.
Cú chïë cuãa taác àöång chöëng cún àau thùæt ngûåc cuäng khöng àûúåc chùæc chùæn. Taác nhên quan troång coá thïí laâ viïåc laâm giaãm nhu cêìu oxygen cuãa cú tim bùçng caách ûác chïë gia tùng nhõp tim, huyïët aáp têm thu, töëc àöå vaâ mûác àöå co cú tim do catecholamine.
DÛÚÅC ÀÖÅNG HOÅC
Khoaãng 50% liïìu atenolol uöëng àûúåc hêëp thu theo àûúâng tiïu hoáa, phêìn coân laåi àûúåc àaâo thaãi qua phên dûúái daång khöng àöíi. 6-16% atenolol gùæn vúái protein huyïët tûúng. Nöìng àöå töëi àa trong huyïët tûúng àaåt àûúåc trong voâng 2-4 giúâ. Nöìng àöå àónh trung bònh trong huyïët tûúng cuãa atenolol lêìn lûúåt vaâo khoaãng 300 àïën 700 ng/ml sau khi uöëng 50 vaâ 100 mg. Thúâi gian baán huãy khoaãng 6-7 giúâ. Atenolol àûúåc phên böë röång raäi vaâo caác mö ngoaâi maåch nhûng chó coá möåt lûúång nhoã àûúåc tòm thêëy trong hïå thêìn kinh trung ûúng.
Khoaãng 10% atenolol àûúåc chuyïín hoáa úã ngûúâi. Khoaãng 3% hoaåt chêët àûúåc tòm thêëy trong nûúác tiïíu dûúái daång chêët chuyïín hoáa hydroxyl hoáa àûúåc chûáng minh trong nghiïn cûáu trïn thuá vêåt laâ coá 10% taác àöång dûúåc lyá cuãa atenolol. Khoaãng 47 vaâ 53% liïìu uöëng tûúng ûáng àûúåc àaâo thaãi trong nûúác tiïíu vaâ phên. Sûå höìi phuåc toaân böå trong voâng 72 giúâ.
Caác nghiïn cûáu sinh khaã duång àaä àûúåc thûåc hiïån trïn nhûäng ngûúâi tònh nguyïån. Àêy laâ möåt trong nhûäng tiïu chuêín haâng àêìu àïí àaánh giaá chêët lûúång thuöëc. Àöëi vúái caác thuöëc hoáa dûúåc (generic drug), sinh khaã duång laâ möåt àiïìu kiïån bùæt buöåc cuãa Böå Y Tïë vaâ chñnh phuã Canada trong quy trònh saãn xuêët dûúåc phêím, àûúåc quy àõnh hïët sûác chùåt cheä trûúác khi caác dûúåc phêím naây àûúåc lûu haânh khùæp nûúác Canada vaâ toaân cêìu. Caác dûúåc phêím cuãa Apotex saãn xuêët taåi Canada, àïìu àaåt tiïu chuêín GMP cuãa Töí Chûác Y Tïë Thïë Giúái. Caác thöng söë sinh khaã duång cuãa caác thuöëc hoáa dûúåc do Apotex saãn xuêët àûúåc so saánh vúái caác thuöëc coá nhaän hiïåu àûúåc ûa chuöång cuâng loaåi cuãa caác haäng dûúåc phêím haâng àêìu trïn thïë giúái : Töëc àöå vaâ mûác àöå hêëp thu sau khi uöëng liïìu duy nhêët 100 mg cuãa Tenormin 100 mg hay Apo-Atenol 100 mg àûúåc ào lûúâng vaâ so saánh. Kïët quaã coá thïí àûúåc toám tùæt nhû sau :
| Tenormin 100 mg | Apo-Atenol 100 mg | % Khaác biïåt | |
| AUC 0-48 (ng.giúâ/ml) | 6202,1 | 5781,8 | -6,8 |
| Cmax (ng/ml) | 697,3 | 660,4 | -5,3 |
| Tmax (giúâ) | 2,5 | 3,3 | +32 |
| t1/2 (giúâ) | 7,1 | 7,0 | -1,4 |
Kïët luêån : Sinh khaã duång cuãa Apo-Atenol vaâ Tenormin àaä àûúåc àaánh giaá bùçng caách so saánh vêån töëc vaâ mûác àöå hêëp thu thuöëc. Theo nhûäng söë liïåu cuãa nghiïn cûáu naây, coá thïí kïët luêån rùçng Apo-Atenol vaâ Tenormin laâ tûúng àûúng vïì mùåt sinh hoåc vaâ do àoá, tûúng àûúng vúái nhau trïn lêm saâng.
CHÓ ÀÕNH
Cao huyïët aáp : Apo-Atenol àûúåc chó àõnh duâng cho bïånh nhên cao huyïët aáp nheå hoùåc trung bònh. Thuöëc thûúâng àûúåc duâng kïët húåp vúái caác thuöëc khaác, àùåc biïåt laâ möåt thuöëc lúåi tiïíu loaåi thiazide. Tuy nhiïn thuöëc coá thïí àûúåc duâng thûã riïng reä nhû möåt taác nhên khúãi àêìu úã nhûäng bïånh nhên dûúái sûå xeát àoaán cuãa baác sô nïn bùæt àêìu duâng möåt thuöëc ûác chïë bïta hún laâ thuöëc lúåi tiïíu. Atenolol coá thïí àûúåc duâng kïët húåp vúái thuöëc lúåi tiïíu vaâ/hoùåc thuöëc giaän maåch àïí àiïìu trõ cao huyïët aáp nùång.
Sûå kïët húåp atenolol vúái möåt thuöëc lúåi tiïíu hay möåt thuöëc giaän maåch ngoaåi vi àaä àûúåc chûáng minh coá sûå tûúng húåp. Thñ nghiïåm giúái haån vúái nhûäng thuöëc haå huyïët aáp khaác khöng cho thêëy bùçng chûáng vïì tûúng kyå vúái atenolol.
Khöng nïn duâng atenolol cho trûúâng húåp cêëp cûáu cao huyïët aáp.
Àau thùæt ngûåc : Atenolol àûúåc chó àõnh àiïìu trõ lêu daâi bïånh nhên àau thùæt ngûåc do thiïëu maáu cú tim cuåc böå.
CHÖËNG CHÓ ÀÕNH
Apo- Atenolol (atenolol) khöng nïn duâng trong nhûäng trûúâng húåp :
- chêåm nhõp xoang.
- bloc nhô thêët àöå hai vaâ ba.
- suy thêët phaãi thûá phaát do tùng aáp phöíi.
- suy tim sung huyïët.
- söëc tim.
- gêy vö caãm vúái nhûäng taác nhên laâm suy cú tim nhû ether.
- quaá mêîn vúái atenolol.
CHUÁ YÁ ÀÏÌ PHOÂNG
Suy tim : Nïn àùåc biïåt cêín thêån khi duâng Apo-Atenol (atenolol) cho bïånh nhên coá tiïìn sûã suy tim. Kñch thñch giao caãm laâ möåt thaânh phêìn thiïët yïëu höî trúå cho chûác nùng tuêìn hoaân trong suy tim sung huyïët, vaâ sûå ûác chïë vúái chêët ûác chïë bïta luön luön ài keâm theo khaã nùng xaãy ra nguy cú laâm giaãm khaã nùng co boáp cú tim vaâ laâm suy tim. Atenolol taác àöång möåt caách choån loåc khöng laâm loaåi boã hoaåt tñnh inotrope cuãa digitalis trïn cú tim. Tuy nhiïn, taác àöång inotrope dûúng tñnh cuãa digitalis coá thïí bõ giaãm do taác àöång inotrope êm tñnh cuãa atenolol khi hai thuöëc àûúåc sûã duång àöìng thúâi. Taác àöång cuãa caác chêët ûác chïë bïta vúái digitalis laâ àöìng vêån trong viïåc laâm giaãm sûå dêîn truyïìn nhô thêët. Trïn bïånh nhên khöng coá tiïìn sûã suy tim, suy yïëu cú tim liïn tuåc qua möåt thúâi gian, trong möåt vaâi trûúâng húåp, seä dêîn àïën suy tim. Do àoá, ngay khi coá dêëu hiïåu àêìu tiïn dêîn àïën suy tim, bïånh nhên nïn àûúåc cho duâng digitalis àêìy àuã vaâ/hoùåc möåt thuöëc lúåi tiïíu vaâ theo doäi cêín thêån sûå àaáp ûáng. Nïëu sûå suy tim vêîn tiïëp tuåc mùåc duâ àaä cho àêìy àuã digitalis vaâ thuöëc lúåi tiïíu, nïn ngûng lêåp tûác trõ liïåu vúái atenolol.
Ngûng àöåt ngöåt viïåc àiïìu trõ vúái Apo-Atenol : bïånh nhên àau thùæt ngûåc nïn àûúåc caãnh caáo khöng àûúåc ngûng àöåt ngöåt atenolol. Àaä coá nhûäng baáo caáo vïì sûå tùng voåt chûáng àau thùæt ngûåc vaâ nhöìi maáu cú tim hay loaån nhõp thêët xaãy ra trïn bïånh nhên bõ àau thùæt ngûåc sau khi ngûng àöåt ngöåt caác thuöëc cheån bïta. Hai biïën chûáng sau cuâng coá thïí xaãy ra coá hay khöng coá cún àau thùæt ngûåc baáo trûúác. Do àoá, khi dûå tñnh ngûng duâng atenolol úã bïånh nhên àau thùæt ngûåc, nïn giaãm liïìu dêìn dêìn trong voâng hai tuêìn lïî, theo doäi bïånh nhên thêåt kyä vaâ nïn giúái haån caác hoaåt àöång thïí lûåc àïën mûác thêëp nhêët. Nïn giûã nguyïn khoaãng thúâi gian duâng thuöëc. Trong nhûäng trûúâng húåp khêín cêëp hún, nïn ngûng atenolol tûâng bêåc trong möåt khoaãng thúâi gian ngùæn hún vaâ theo doäi kyä caâng hún. Nïëu àau thùæt ngûåc trúã nïn nùång hún àaáng kïí hay xuêët hiïån thiïíu nùng maåch vaânh cêëp, nïn duâng atenolol trúã laåi ngay lêåp tûác, ñt nhêët cuäng taåm thúâi trong thúâi gian naây.
Höåi chûáng mùæt-niïm maåc-da : Caác chûáng nöíi ban da vaâ khö kïët maåc àaä àûúåc baáo caáo xaãy ra vúái caác thuöëc ûác chïë bïta trong àoá coá atenolol.
Möåt höåi chûáng trêìm troång (Höåi chûáng mùæt-niïm maåc-da) coá caác dêëu hiïåu bao göìm viïm kïët maåc khö vaâ nöíi ban daång vaãy nïën, viïm tai vaâ viïm thanh maåc gêy cûáng àaä xaãy ra khi duâng lêu daâi möåt thuöëc ûác chïë bïta-adrenergic (practolol). Höåi chûáng naây khöng àûúåc nhêån thêëy vúái atenolol hay nhûäng thuöëc tûúng tûå. Tuy nhiïn, baác sô nïn caãnh giaác vúái khaã nùng xaãy ra nhûäng phaãn ûáng nhû trïn vaâ nïn ngûng duâng thuöëc nïëu chuáng coá xaãy ra.
Chêåm nhõp xoang : Chêåm nhõp xoang nùång coá thïí xaãy ra khi sûã duång atenolol do taác àöång khöng àöëi lêåp cuãa dêy thêìn kinh phïë võ vêîn coân duy trò sau khi phong toãa thuå thïí bïta 1-adregenic ; trong nhûäng trûúâng húåp nhû thïë, nïn giaãm liïìu.
Trïn bïånh nhên nhiïîm àöåc giaáp : Trïn bïånh nhên nhiïîm àöåc giaáp, chûa xaác àõnh àûúåc caác aãnh hûúãng coá haåi coá thïí xaãy ra do sûã duång lêu daâi atenolol. Sûå phong toãa bïta coá thïí che giêëu caác dêëu hiïåu lêm saâng cuãa nhiïîm àöåc giaáp keáo daâi hay caác biïën chûáng cuãa noá vaâ cho möåt caãm tûúãng caãi thiïån bïånh giaã taåo. Do àoá, sûå ngûng atenolol àöåt ngöåt coá thïí keáo theo möåt sûå tùng voåt caác triïåu chûáng cûúâng giaáp, bao göìm nhûäng cún baäo giaáp.
THÊÅN TROÅNG LUÁC DUÂNG
- Do taác àöång chuã yïëu ûác chïë trïn bïta 1, Apo-Atenol (atenolol) coá thïí àûúåc sûã duång thûã úã bïånh nhên mùæc nhûäng chûáng bïånh keâm theo co thùæt phïë quaãn coá yïu cêìu àiïìu trõ vúái taác nhên ûác chïë bïta. Tuy nhiïn, cêìn thiïët theo doäi cêín thêån nhûäng bïånh nhên naây vaâ phaãi duâng àöìng thúâi möåt thuöëc giaän phïë quaãn. Nïëu dûå tñnh àiïìu trõ àêìu tiïn bùçng möåt thuöëc giaän phïë quaãn, coá thïí xem xeát sûã duång möåt thuöëc giaän phïë quaãn loaåi giöëng giao caãm. Trïn nhûäng bïånh nhên àaä coá sûã duång thuöëc giaän phïë quaãn trûúác àoá, àöi khi coá thïí cêìn phaãi gia tùng liïìu. Tònh traång hö hêëp cuãa möåt vaâi bïånh nhên coá thïí xêëu hún mùåc duâ àaä thûåc hiïån nhûäng thêån troång nïu trïn, vaâ, trong nhûäng trûúâng húåp nhû vêåy, nïn ngûng duâng atenolol.
- Coá thïí khoá khùn hún trong viïåc àiïìu trõ phaãn ûáng dõ ûáng trïn bïånh nhên àang àiïìu trõ caác thuöëc ûác chïë bïta. Trïn nhûäng bïånh nhên naây, phaãn ûáng coá thïí nùång hún do caác taác àöång dûúåc lyá cuãa caác thuöëc ûác chïë bïta vaâ caác thay àöíi vïì dõch trong cú thïí. Khi àiïìu trõ phaãn vïå nïn duâng cêín thêån epinephrine do thuöëc coá thïí khöng biïíu hiïån nhûäng taác àöång thöng thûúâng. ÚÃ möåt vaâi trûúâng húåp, coá thïí cêìn duâng caác liïìu cao epinephrine àïí vûúåt qua sûå co thùæt phïë quaãn, trong khi trong möåt söë trûúâng húåp khaác, caác liïìu cao naây coá thïí dêîn àïën kñch thñch a-adrenergic quaá àöå vúái hïå quaã chûáng cao huyïët aáp, chûáng nhõp tim chêåm vaâ ngheän tim phaãn xaå vaâ ûác chïë tim vaâ coá thïí laâm nùång thïm chûáng co thùæt phïë quaãn. Caác phûúng phaáp khaác coá thïí duâng àïí thay thïë cho sûå sûã duång liïìu cao epinephrine göìm coá caác àiïìu trõ höî trúå nhû truyïìn dõch vaâ sûã duång caác chêët chuã vêån bïta, trong àoá coá salbutamol hay isoproterenol tiïm àïí chöëng co thùæt phïë quaãn vaâ norepinephrine àïí tùng huyïët aáp.
- Atenolol nïn sûã duång cêín thêån úã bïånh nhên nghi ngúâ laâ coá haå àûúâng huyïët àöìng thúâi, hay cho bïånh nhên tiïíu àûúâng (àùåc biïåt laâ ngûúâi bïånh tiïíu àûúâng khöng öín àõnh) àang duâng insulin hay caác thuöëc haå àûúâng huyïët uöëng. Caác thuöëc ûác chïë bïta coá thïí che dêëu nhûäng dêëu hiïåu vaâ triïåu chûáng baáo trûúác cuãa cún haå àûúâng huyïët cêëp.
- Nghiïn cûáu trïn thuá vêåt : Caác nghiïn cûáu daâi ngaây àûúåc thûåc hiïån trïn thuá vêåt àaä cho thêëy coá sûå taåo thaânh khöng baâo úã tïë baâo biïíu mö cuãa tuyïën Brunner úã taá traâng cuãa choá àûåc vaâ caái vúái têët caã caác mûác liïìu atenolol thûã nghiïåm (bùæt àêìu vúái 15 mg/kg/ngaây hay 7,5 lêìn liïìu töëi àa khuyïën caáo sûã duång cho ngûúâi) vaâ möåt sûå gia tùng tyã lïå thoaái hoáa têm nhô úã chuöåt àûåc vúái liïìu 300 mg/kg/ngaây nhûng khöng aãnh hûúãng úã liïu 150 mg/kg/ngaây (tûúng ûáng vúái liïìu gêëp 150 vaâ 70 lêìn liïìu töëi àa khuyïën caáo sûã duång cho ngûúâi).
- Nïn thûåc hiïån àïìu àùån caác xeát nghiïåm thñch húåp kiïím tra chûác nùng thêån, gan vaâ chûác nùng taåo maáu trong suöët quaá trònh àiïìu trõ keáo daâi.
- Nïn sûã duång atenolol cêín thêån trïn bïånh nhên suy thêån (xem Liïìu lûúång vaâ Caách duâng).
Khi chûác nùng thêån bõ suy giaãm, sûå thanh thaãi atenolol coá liïn quan chùåt cheä vúái töëc àöå thanh thaãi cêìu thêån ; tuy nhiïn, khöng coá sûå tñch tuå àaáng kïí cho àïën khi thanh thaãi creatinine dûúái 35 ml/phuát/1,73 m2.
- Viïåc kiïím soaát bïånh nhên àûúåc àiïìu trõ vúái caác thuöëc ûác chïë bïta vaâ chõu phêîu thuêåt cêëp cûáu vaâ phêîu thuêåt choån loåc vêîn coân àang tranh luêån. Mùåc duâ sûå phong toãa thuå thïí bïta-adrenergic laâm giaãm khaã nùng àaáp ûáng vúái nhûäng kñch thñch phaãn xaå qua trung gian bïta-adrenergic, sûå ngûng àiïìu trõ àöåt ngöåt vúái atenolol coá thïí keáo theo nhûäng caác biïën chûáng trêìm troång (xem Chuá yá àïì phoâng). Möåt vaâi bïånh nhên duâng caác thuöëc ûác chïë bïta-adrenergic àaä bõ tuåt huyïët aáp nùång keáo daâi trong khi gêy mï. Cuäng àaä coá nhûäng trûúâng húåp gùåp khoá khùn khi taái taåo vaâ duy trò nhõp tim trúã laåi.
Vò nhûäng lyá do trïn, úã bïånh nhên àau thùæt ngûåc chõu phêîu thuêåt choån loåc, nïn ngûng atenolol möåt caách cêín thêån theo nhûäng khuyïën caáo trong phêìn Ngûng thuöëc àöåt ngöåt (xem Chuá yá àïì phoâng). Theo nhûäng bùçng chûáng coá àûúåc, têët caã nhûäng taác duång lêm saâng vaâ sinh lyá cuãa sûå ûác chïë bïta khöng keáo daâi quaá 72 giúâ sau khi ngûng duâng thuöëc.
Trong phêîu thuêåt cêëp cûáu, do atenolol laâ möåt taác nhên ûác chïë caånh tranh cuãa chêët chuã vêån trïn thuå thïí bïta-adrenergic, noá coá thïí gêy taác àöång ngûúåc laåi, nïëu cêìn thiïët, bùçng nhûäng liïìu lûúång àêìy àuã cuãa nhûäng chêët chuã vêån nhû isoproterenol hay levarterenol.
- Sûã duång cho treã em : Khöng coá cuöåc thñ nghiïåm àiïìu trõ atenolol cho treã em.
LUÁC COÁ THAI vaâ LUÁC NUÖI CON BUÁ
Luác coá thai :
Atenolol àaä àûúåc chûáng minh laâm gia tùng coá phuå thuöåc vaâo liïìu lûúång sêíy thai úã chuöåt cöëng vúái liïìu lûúång bùçng hay lúán hún 50 mg/kg hoùåc 25 lêìn liïìu khuyïën caáo duâng cho ngûúâi. Khöng coá nghiïn cûáu àêìy àuã vaâ kiïím soaát kyä àûúåc thûåc hiïån trïn phuå nûä coá thai. Caác nghiïn cûáu trïn ngûúâi àaä chûáng toã rùçng atenolol thêåt sûå coá ài qua nhau thai vúái nöìng àöå thuöëc trong huyïët thanh cuãa thai nhi tûúng àûúng vúái nöìng àöå cuãa ngûúâi meå. Sûå tñch tuå hêìu nhû khöng xaãy ra trïn thai nhi. Chó coá giúái haån möåt vaâi thöng tin vïì sûã duång atenolol trïn phuå nûä coá thai úã möåt vaâi ngûúâi àûúåc cho uöëng thuöëc trong giai àoaån ba thaáng cuöëi thai kyâ. Chó nïn duâng atenolol luác coá thai nïëu lúåi ñch mong àúåi cao hún nguy cú coá thïí xaãy ra cho thai nhi.
Luác nuöi con buá :
ÚÃ ngûúâi, atenolol àûúåc baâi tiïët qua sûäa meå. Nïëu xeát thêëy cêìn thiïët phaãi sûã duång atenolol, ngûúâi meå nïn ngûng cho con buá.
TÛÚNG TAÁC THUÖËC
Nïëu quyïët àõnh ngûng àiïìu trõ úã bïånh nhên duâng caác taác nhên ûác chïë bïta vaâ clonidine àöìng thúâi, nïn ngûng thuöëc ûác chïë bïta vaâi ngaây trûúác khi ngûng tûâ tûâ clonidine. Àaä coá àïì nghõ rùçng viïåc ngûng duâng clonidine trong khi àang duâng thuöëc ûác chïë bïta coá thïí laâm nùång hún höåi chûáng xaãy ra do ngûng clonidine (xem thöng tin kï toa cuãa clonidine).
Bïånh nhên duâng thuöëc laâm caån kiïåt catecholamine, nhû reserpin hay guanethidine, nïn àûúåc theo doäi cêín thêån vò taác àöång ûác chïë bïta-adrenergic thïm vaâo coá thïí taåo ra möåt sûå giaãm hoaåt àöång giao caãm quaá àöå.
Khöng nïn duâng atenolol kïët húåp vúái nhûäng thuöëc ûác chïë bïta khaác.
TAÁC DUÅNG NGOAÅI YÁ
Taác duång ngoaåi yá trêìm troång nhêët gùåp phaãi laâ suy tim sung huyïët, bloc nhô thêët vaâ co thùæt phïë quaãn.
Taác àöång ngoaåi yá thûúâng àûúåc baáo caáo nhiïìu nhêët trong nhûäng thûã nghiïåm lêm saâng vúái atenolol laâ chêåm tim (3%), choáng mùåt (3%), choaáng vaáng (2%), mïåt moãi (3%), tiïu chaãy (2%) vaâ buöìn nön (3%).
Caác taác duång ngoaåi yá phên loaåi theo hïå cú quan nhû sau :
Tim maåch : Suy tim xung huyïët (xem Chuá yá àïì phoâng), chêåm nhõp tim nùång, bloc nhô thêët, àaánh tröëng ngûåc, keáo daâi àoaån P-R, àau ngûåc, choaáng vaáng vaâ haå huyïët aáp thïë àûáng, hiïån tûúång Raynaud, khêåp khïính, àau chên vaâ laånh tay chên, phuâ nïì.
Hö hêëp : Khoá thúã, thúã khoâ kheâ, ho, co thùæt phïë quaãn.
Hïå thêìn kinh trung ûúng : Nhûác àêìu, choáng mùåt, ngêët, mêët àiïìu hoâa, mïåt moãi, nguã lõm, lo lùæng, trêìm caãm, buöìn nguã, giêëc mú sêu àêåm, mêët nguã, dõ caãm, uâ tai.
Hïå tiïu hoáa : Àau buång, khoá tiïu, tiïu chaãy, buöìn nön, chaán ùn.
Linh tinh : Nöíi ban da, ngûáa vaâ/hoùåc khö mùæt, giaãm dung naåp vêån àöång, chaãy maáu cam, cún bûâng hoãa, bêët lûåc, giaãm tònh duåc, àöí möì höi, àau nhûác toaân thên.
Caác taác duång ngoaåi yá sau coá xaãy ra vúái caác thuöëc ûác chïë bïta nhûng khöng coá baáo caáo xuêët hiïån vúái atenolol :
Tim maåch : phuâ phöíi, to tim, cún bûâng hoãa, ngêët, vaâ ngûng nhõp xoang.
Hïå thêìn kinh trung ûúng : tñnh tònh hung hùng, luá lêîn, böìn chöìn vaâ aão giaác.
Hö hêëp : co thùæt thanh quaãn vaâ hen suyïîn.
Da liïîu : viïm da troác vaãy.
Nhaän khoa : nhòn múâ, caãm giaác noáng boãng vaâ röëi loaån thõ lûåc.
Huyïët hoåc : ban xuêët huyïët giaãm tiïíu cêìu.
LIÏÌU LÛÚÅNG vaâ CAÁCH DUÂNG
Cao huyïët aáp : Apo-Atenol (atenolol) thûúâng àûúåc sûã duång kïët húåp vúái caác thuöëc haå huyïët aáp khaác, àùåc biïåt laâ möåt thuöëc lúåi tiïíu thiazide, nhûng cuäng coá thïí àûúåc duâng riïng reä (xem Chó àõnh).
Nïn àiïìu chónh liïìu Apo-Atenol theo tûâng bïånh nhên. Hûúáng dêîn sau àûúåc khuyïën caáo : Duâng Apo-Atenol liïìu khúãi àêìu 50 mg, uöëng möåt viïn möîi ngaây coá hay khöng coá keâm theo thuöëc lúåi tiïíu. Taác duång hoaân toaân cuãa thuöëc thûúâng thêëy àûúåc trong voâng möåt hoùåc hai tuêìn. Nïëu khöng àaåt àûúåc àaáp ûáng thoãa àaáng, nïn tùng liïìu àïën 100 mg möåt lêìn möîi ngaây. Sûå tùng liïìu cao hún 100 mg möîi ngaây hêìu nhû khöng cho lúåi ñch nhiïìu hún.
Nïëu cêìn haå huyïët aáp nhiïìu hún, nïn böí sung vaâo phaác àöì trõ liïåu möåt thuöëc haå huyïët aáp khaác.
Àau thùæt ngûåc : Liïìu khúãi àêìu cuãa Apo-Atenol laâ duâng möåt viïn 50 mg möîi ngaây. Taác duång hoaân toaân cuãa liïìu naây thûúâng àûúåc nhêån thêëy trong voâng möåt àïën hai tuêìn. Nïëu àaáp ûáng töëi ûu chûa àaåt àûúåc trong voâng möåt tuêìn, nïn tùng liïìu thaânh möåt viïn duy nhêët 100 mg. Möåt vaâi bïånh nhên coá thïí cêìn àïën liïìu 200 mg möîi ngaây múái àaåt àûúåc hiïåu quaã töëi ûu.
Bïånh nhên suy thêån : Do atenolol àûúåc àaâo thaãi chuã yïëu qua thêån, nïn àiïìu chónh liïìu lûúång úã bïånh nhên suy thêån nùång. Coá sûå tñch tuå atenolol àaáng kïí khi àöå thanh thaãi creatinine xuöëng dûúái 35 ml/phuát/1,73 m2 (giaá trõ bònh thûúâng vaâo khoaãng 100-150 ml/phuát/1,73 m2). Caác liïìu lûúång töëi àa nhû sau àûúåc khuyïën caáo duâng cho bïånh nhên suy thêån :
| Thanh thaãi creatinine (ml/phuát/1,73 m2) | Thúâi gian baán huãy àaâo thaãi (giúâ) | Liïìu töëi àa |
| 15-35 | 16-27 | 50 mg möîi ngaây |
| < 15 | > 27 | 50 mg caách ngaây |
Bïånh nhên loåc maáu nïn àûúåc cho liïìu 50 mg sau möîi lêìn loåc maáu ; nïn thûåc hiïån trong bïånh viïån vò coá thïí xaãy ra tuåt huyïët aáp àaáng kïí.
QUAÁ LIÏÌU
Dêëu hiïåu thûúâng gùåp nhêët trong quaá liïìu möåt thuöëc ûác chïë bïta-adrenergic laâ tim chêåm, suy tim sung huyïët, tuåt huyïët aáp, co thùæt phïë quaãn vaâ haå àûúâng huyïët.
Nïëu bõ quaá liïìu, trong têët caã moåi trûúâng húåp, nïn ngûng atenolol vaâ theo doäi bïånh nhên thêåt cêín thêån. Thïm vaâo àoá, thûåc hiïån caác biïån phaáp sau nïëu cêìn thiïët :
- Tim chêåm : Atropine hay möåt thuöëc khaáng cholinergic khaác
- Bloc tim (àöå hai hoùåc ba) : Isoproterenol hay chêët taåo nhõp tim qua tônh maåch.
- Suy tim sung huyïët : Caác trõ liïåu hiïån haânh.
- Haå huyïët aáp : (tuây thuöåc vaâo taác nhên ài keâm) Epinephrine töët hún isoproterenol hay norepinephrine coá thïí àûúåc duâng keâm theo atropine vaâ digitalis (xem Thêån troång luác duâng vïì sûå sûã duång epinephrine trïn bïånh nhên àang duâng thuöëc ûác chïë bïta).
- Co thùæt phïë quaãn : aminophylline hay isoproterenol.
- Haå àûúâng huyïët : truyïìn tônh maåch glucose.
Nïn nhúá rùçng atenolol laâ chêët àöëi khaáng tûúng tranh vúái isoproterenol vaâ do àoá, möåt lûúång lúán isoproterenol coá thïí àûúåc mong àúåi laâm àaão ngûúåc laåi nhiïìu taác duång cuãa caác liïìu quaá àöå atenolol. Tuy nhiïn khöng nïn xem nheå caác biïën chûáng cuãa viïåc sûã duång quaá liïìu isoproterenol.
BAÃO QUAÃN
Nïn baão quaãn traánh êím vaâ aánh saáng. Töìn trûä thuöëc úã nhiïåt àöå 15-30oC.
