Thận trọng khi dùng dầu và cao xoa
 |
| Không xoa dầu, cao quá 3-4 lần/ngày. |
Cao, dầu xoa là thuốc dùng bên ngoài, có tính nóng, thấm sâu và gây tê tại chỗ, công dụng giảm đau, trừ phong, thấp. Đối với trẻ nhỏ, việc dùng dầu cao không cẩn thận có thể gây ra hiện tượng ức chế tuần hoàn, hô hấp.
Thành phần cấu tạo của cao xoa gồm các chất cay nóng, thơm nồng của tinh dầu thơm, tinh dầu khuynh diệp, tinh dầu hồi, tinh dầu quế... chất thơm như long não, đặc biệt còn có metyl salicylat - chiết xuất từ tinh dầu bạc hà. Thành phần của dầu xoa cũng giống như cao xoa, được hòa tan trong tá dược lỏng như cồn, tinh dầu...
Một số ảnh hưởng khi dùng dầu và cao xoa:
- Có thể gây ức chế tuần hoàn và hô hấp, dẫn đến ngừng tim, ngừng thở, nhất là đối với trẻ em dưới 2 tuổi. Nguyên nhân là do cao và dầu đều chứa menthol và tinh dầu bạc hà, gây cảm giác mát lạnh và tê tại chỗ. Không ít trẻ nhỏ bị chết do nhỏ mũi bằng dung dịch menthol 1%.
- Gây hưng phấn xúc tiến bài tiết mồ hôi, làm nhiệt cơ thể hạ thấp hơn bình thường.
- Xoa nhiều sẽ bị rộp da và gặp nước càng nóng ran mạnh do có chất metyl salicylat. Nếu xoa toàn thân thì mức độ nóng ran quá mức, khiến cơ thể điều tiết và tán nhiệt không kịp nên dễ gây rối loạn thân nhiệt.
Chỉ dùng dầu và cao xoa trong các trường hợp sau:
- Đau khớp, đau gân, đau cơ bắp, tụ máu, thâm tím, chấn thương.
- Chống lạnh đường hô hấp, ngạt mũi, ho, tức ngực.
- Cảm cúm, nhức đầu, sổ mũi.
- Đau bụng, đầy hơi, chậm tiêu, khó tiêu.
- Say tàu, say xe: chỉ sử dụng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi. Dùng đầu ngón tay trỏ, lấy một lượng thích hợp dầu hoặc cao xoa lên chỗ đau (như ngực, chân tay, cổ lưng), vết cắn đốt (của mỗi, côn trùng), vùng quanh rốn (khi đau bụng khó tiêu), thái dương nếu bị nhức đầu...). Sau đó miết mạnh tay, day ấn tay.
Một số lưu ý khi dùng dầu, cao:
- Không xoa quá 3- 4 lần/ngày.
- Chỉ dùng ngoài da, không nhấm vào miệng, ăn, uống vì dầu và cao sẽ hủy hoại niêm mạc đường tiêu hóa.
- Không xoa trên niêm mạc, vùng mắt, vết thương hở.
- Không dùng cho người bị dị ứng với menthol và salicylat.
- Không xoa toàn thân, chỉ nên dùng ngay tại chỗ đau.
Dược sĩ Phan Quốc Đông, Đại Đoàn Kết
