Chuẩn bị thuốc khi đi tàu xe
Tác giả : TS. DS. NGUYỄN HỮU ÐỨC (Ðại học Y Dược TPHCM)
Vào những ngày cuối xuân ấm áp, rất nhiều người có dự định đi du lịch xa hoặc về vùng quê thăm gia đình quyến thuộc... Nhằm bảo đảm an toàn cho sức khỏe và chuyến đi được thoải mái, chúng ta nên lưu ý một số vấn đề khi đi tàu xe và chuẩn bị những loại thuốc cần thiết đem theo.
Những lưu ý trước khi lên tàu xe
- Tránh ăn hoặc uống quá nhiều trước khi lên tàu xe.
- Tìm chỗ ngồi có sự thông khí, tốt nhất là ở phía trước xe gần chỗ tài xế, để đầu tựa vào nơi tương đối ổn định, tránh không để đầu gục gặc. Không nên đọc sách, báo khi tàu xe đang chạy mà tốt nhất nên nhắm mắt. Sở dĩ cần thực hiện những điều vừa kể vì nguyên nhân say tàu xe thực chất là vì bộ phận tai trong (ốc tai tiền đình) bị kích thích do sự cảm nhận giữa tai và mắt về sự chuyển động (của tàu xe) không tương hợp. Nhất là khi chuyển động của tàu xe có vận tốc không đều, ngoằn ngoèo rất dễ gây buồn nôn và nôn.
- Ðôi khi phải sử dụng thuốc chống nôn (cần lưu ý thời điểm dùng thuốc).
Thuốc chống nôn phải được chuẩn bị mua trước. Dạng viên uống thường là thuốc kháng histamin ở thụ thể H1, ngoài điều trị dị ứng còn có tác dụng chống nôn (như Dimenhydrinat, Diphenhydramin, Cinnarizin...). Cần uống 30-60 phút trước khi lên tàu xe để thuốc có đủ thời gian tan trong dạ dày, giải phóng hoạt chất và hấp thu vào máu phát huy tác dụng. Hiện nay đã có loại thuốc chống nôn dạng băng dán, dùng dán lên vùng da sau tai (tên biệt dược Scopoderm TTS chứa hoạt chất Scopolamin). Với dạng băng dán, cần dán lên da sau tai từ 6-12 giờ trước khi lên tàu xe; Vì thuốc cho tác dụng toàn thân bằng cách phóng thích hoạt chất xuyên qua da nên phải có đủ thời gian để thấm vào máu của hệ tuần hoàn chung và phát huy tác dụng chống nôn.
Nếu nơi ta đến thuộc vùng cao nguyên có khí hậu mát lạnh (như Ðà Lạt, Sa-pa...), nên lưu ý chuẩn bị đủ quần áo mặc ấm. Nếu dự định dạo chơi ngoài trời thì cần mang theo mũ che nắng.
Ngoài ra trong thời gian đi du lịch, cần quan tâm đến vấn đề ăn uống hợp vệ sinh. Dọc đường đi nên mang theo nước uống đóng chai và nếu ăn, nên chọn những quán ăn sạch sẽ, đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Không nên ăn quà vặt dọc đường, nhất là những thứ không được gói đậy kỹ, bị ruồi bu, khói bụi bay vào. Tốt nhất chỉ nên dùng các loại thức ăn nấu chín, hạn chế dùng những thức ăn sống như rau thơm, dưa chua...
Một số loại thuốc thông dụng nên chuẩn bị trước chuyến đi
Khi đi du lịch, ngoài thuốc chống nôn, chúng ta cũng nên chuẩn bị một số loại thuốc để điều trị những bệnh thông thường như cảm cúm, tiêu chảy.... Ðặc biệt đối với những bệnh nhân đang phải dùng thuốc chữa bệnh (như bị tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh xương khớp...), nhất thiết mang đủ số lượng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Một số loại thuốc thông thường cần mang theo là:
- Thuốc chống nôn như đã kể trên.
- Thuốc giảm đau hạ nhiệt như Paracetamol.
- Thuốc kháng acid có chứa chất chống đầy hơi hoặc thuốc tăng nhu động dạ dày để trị chứng khó tiêu, đầy bụng.
- Thuốc trị tiêu chảy và một số gói Oresol để bù nước và điện giải.
Bạn có thể tư vấn bác sĩ hoặc dược sĩ ở nhà thuốc để được hướng dẫn nên mua những thuốc gì và cách sử dụng ra sao?