Thuốc nào không được dùng khi uống rượu?
Tác giả : DS. PHAN QUỐC ĐỐNG
Về mặt dinh dưỡng, rượu được coi là một loại đồ uống; còn về mặt dược lý, rượu lại được dùng như một chất thuốc có tác dụng trên hệ thần kinh trung ương. Do đó, trong quá trình uống thuốc điều trị bệnh, nếu uống rượu, rượu sẽ có thể tương tác với một số loại thuốc, làm tăng hoặc giảm tác dụng, hiệu lực của thuốc hoặc chuyển hóa thuốc thành chất độc hại. Như vậy, để tránh những tương tác có hại, nguy hiểm có thể xảy ra, chúng ta cần nắm rõ những loại thuốc nào không được dùng khi uống rượu.
Những loại thuốc không được dùng khi uống rượu
1. Đối với các thuốc chống động kinh (Phenytoin), thuốc chống đông máu (Warfarin), thuốc chống tiểu đường (Tolbutamid): Rượu sẽ làm giảm từ 1/3-1/2 hàm lượng thuốc hấp thu vào huyết tương, từ đó giảm tác dụng, hiệu lực của thuốc.
2. Đối với Paracetamol: Rượu sẽ làm tăng tác dụng của các men chuyển chất thuốc thành chất chuyển hóa Acetylbenzoguinoneimin, gây độc hại cho gan.
3. Đối với thuốc an thần, thuốc ngủ, thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau có opi, thuốc chống loạn thần, thuốc chống động kinh, thuốc kháng histamin H1: Rượu sẽ tác dụng cộng hợp, làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương của các thuốc này.
a. Đối với các Barbiturat: Rượu sẽ tác dụng cộng hợp, làm tăng tác dụng ức chế trên thần kinh trung ương và tác dụng này sẽ kéo dài tới ngày hôm sau.
b. Đối với Benzodiazepin: Rượu sẽ làm tăng tác dụng ức chế thần kinh của Benzodiazepin, nhưng ít hơn các thuốc an thần khác.
Một số thuốc Benzodiazepin dùng vào ban đêm nhưng vẫn tồn dư một lượng đáng kể trong máu (Flurazepam, Nitrazepam, Temazepam, Flunitrazepam) nên vẫn tiếp tục tương tác với rượu.
c. Buspirone HCl (chống lo âu): Rượu sẽ làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương và làm tăng huyết áp.
d. Butyrophenone (như Haloperidol): Rượu làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương.
e. Thuốc chống trầm cảm loại 3 vòng: Rượu cũng làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương, gây ngủ.
4. Đối với thuốc hạ huyết áp (như thuốc ức chế men chuyển, các Nitrat, thuốc chẹn Beta, thuốc chẹn Alpha): Ngay sau khi uống, rượu sẽ gây hạ huyết áp thể đứng, choáng váng và ngất xỉu. Nhưng nếu uống nhiều và đều đặn thì lại làm tăng huyết áp và tăng nguy cơ đột quỵ.
5. Đối với Aspirine và Salicylat: Do tác dụng phối hợp giữa rượu và Aspirine sẽ gây kích ứng, gây hại cho niêm mạc dạ dày, chảy máu đường tiêu hóa.
6. Thuốc chống tiểu đường: Rượu làm tăng tác dụng hạ đường huyết, có thể dẫn tới hôn mê do hạ đường huyết.
Vì gây hạ đường huyết, nên nói chung bệnh nhân tiểu đường không phải kiêng rượu tuyệt đối, nhưng không được uống nhiều. Và vấn đề quản lý chế độ ăn kiêng của bệnh nhân tiểu đường lại liên quan tới số lượng calo do rượu cung cấp.
a. Metformin: Rượu sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm acid lactic, đặc biệt khi đói hoặc thiếu dinh dưỡng.
b. Insulin: Rượu làm tăng tác dụng hạ đường huyết, có thể dẫn tới hôn mê.
7. Đối với Disulfiram và các chất giống Disulfiram:
a. Disulfiram: Chất này ức chế sự oxy hóa rượu để hình thành Acetaldehyt. Lợi dụng tính chất này, người ta dùng Disulfiram để làm chất cai nghiện rượu với biệt dược có tên là Antabuse. Khi dùng thuốc này, nếu uống rượu thì sau 5-10 phút sẽ cảm thấy mặt đỏ bừng bừng, nhức đầu, hạ huyết áp, đánh trống ngực, buồn nôn, rất khó chịu, gây cảm giác sợ rượu (hội chứng cai nghiện).
b. Metronidazol: Cũng có tác dụng như Disulfiram, sẽ ức chế aldehit dehydrogenase, có tác dụng chuyển acetaldehit thành CO2 và H2O, gây tích tụ acetaldehit trong cơ thể. Do đó khi dùng Metronidazol, bệnh nhân không được uống rượu, kể cả 48 giờ sau khi ngừng thuốc. Hiện tượng trên xảy ra ở cả những phụ nữ đặt Metronidazol ở âm đạo, nhưng rất hãn hữu.
c. Cephalosporin: Hiện tượng trên cũng xảy ra, nhưng chỉ ở Cephalosporin dạng tiêm, còn các dạng khác thì không. Do đó khi tiêm thuốc này phải kiêng uống rượu. Cephalosporin dạng tiêm có tên là Cephamandol.
8. Đối với thuốc ức chế MAO (Monoaminoxydase) như Iproniazid, Isocarboxazid, Mebanazine: Tyramin có trong vài loại rượu sẽ gây cơn cao huyết áp.
9. Đối với thuốc chống lao (Rifampicin): Rượu sẽ làm tăng nguy cơ độc tính trên gan.
Chú thích ảnh: Dùng chung Aspirine với rượu rất có hại cho dạ dày.
src="images/