Thuốc giảm đau và thuốc kháng viêm
BS Nguyễn Thanh Sơn
Các loại thuốc giảm đau như Aspirin, Ibuprofen, Ketoprofen, Naproxen và Acetaminophen tương đối an toàn khi dùng thời gian ngắn. Ngoại trừ Acetaminophen, các thuốc trên còn có tác dụng chống viêm và được xếp vào loại thuốc kháng viêm không phải corticosteroids và chỉ nên tự uống trong vòng 7 ngày.
Aspirin
Có tác dụng hạ sốt, kháng viêm; giảm các triệu chứng sưng, đỏ, nóng, đau như trong các chấn thương do phỏng, gãy xương, trặc gân... Aspirin có thể gây rối loạn tiêu hóa như ăn không tiêu, loét và có thể gây chảy máu bao tử. Có loại Aspirin có kèm theo các chất kháng acid (antacid) có thể giúp cho niêm mạc bao tử tránh tiếp xúc trực tiếp với Aspirin. Tuy nhiên, loại Aspirin này vẫn có tác dụng phụ trên bao tử. Có loại Aspirin có vỏ bọc đặc biệt để chỉ tan và hấp thụ ở ruột. Tuy nhiên, loại Aspirin này thường hấp thụ kém, đặc biệt là uống lúc ăn no.
Aspirin có thể gây chảy máu, do đó nên tránh dùng cho những người có rối loạn máu hoặc cao huyết áp; dùng Aspirin chung với các thuốc kháng đông có thể gây chảy máu chết người. Thông thường, không dùng Aspirin một tuần trước khi giải phẫu. Aspirin còn có thể làm cơn suyễn nặng hơn và có thể gây dị ứng như da nổi mẩn đỏ hoặc khó thở. Dùng liều cao có thể bị ù tai. Dùng Aspirin cho trẻ dưới 15 tuổi đang bị cúm có thể gây nguy hiểm chết người (hội chứng Reye).
Ibuprofen, Ketoprofen, Naproxen
Chỉ có Ibuprofen viên 200 mg, Ketoprofen viên 25 mg, Naproxen 200 mg được xem là thuốc thông thường. Sử dụng viên có liều cao hơn phải có toa bác sĩ. Loại thuốc này có tác dụng phụ trên bao tử nhưng nhẹ hơn so với Aspirin. Các tác dụng phụ khác là buồn ngủ, chóng mặt, ù tai, rối loạn thị giác, phù. Không dùng chung với các thuốc kháng đông như Warfarin. Cần phải hỏi y kiến bác sĩ khi dùng cho người bị bệnh thận, gan, suy tim hay cao huyết áp.
Acetaminophen
Có tác dụng hạ sốt, giảm đau nhưng không có tác dụng chống viêm. Hầu như không gây tác dụng phụ trên bao tử, có thể dùng cho những người bị dị ứng với Aspirin và các thuốc kháng viêm không phải Corticosteroids. Tuy nhiên, uống Acetaminophen liều cao trong thời gian dài có thể gây hư gan, hư thận. Uống liều trên 15 g có thể gây tử vong do hư gan không hồi phục. Tránh uống Acetaminophen khi uống rượu hay bụng đói vì dễ gây tổn thương gan.