Ung thư thận ở trẻ em
Đây là loại ung thư nguyên phát, chiếm 5% các trường hợp ung thư ở trẻ em (các bé trai mắc nhiều hơn các bé gái). U phát triển rất nhanh, di căn nhiều và rất dễ tái phát sau mổ. Nếu được phát hiện sớm, việc điều trị kết hợp phẫu thuật với dùng thuốc và tia X. sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ tử vong.
Bệnh ung thư thận ở trẻ có các đặc điểm sau:
- Gặp nhiều nhất ở lứa tuổi 3-4. Khoảng 1-2% trường hợp có tính chất gia đình (ở thể di truyền, bệnh xuất hiện sớm hơn).
- Thường kết hợp với nhiều dị tật bẩm sinh như: dị tật tiết niệu (4,5%), tật không mống mắt (2%), phì đại nửa người (3%). Do đó, những trẻ có các dị tật trên cần được theo dõi cho tới 6 tuổi mới có thể yên tâm về nguy cơ ung thư thận.
- U có thể phát triển từ trung tâm hoặc từ một cực thận, lớn rất nhanh, nhiều trường hợp chiếm phần lớn ổ bụng, có vỏ bọc rắn chắc.
Nên nghĩ đến ung thư thận nếu thấy trẻ có những dấu hiệu sau:
- Có khối u ở bụng kèm theo rối loạn tiêu hóa, toàn thân suy sụp nhanh, đôi khi kèm theo sốt.
- U bụng to nhưng có dấu hiệu chạm thận (đặt bàn tay vào hố thắt lưng thì có cảm giác như cả một khối to đè nặng lên bàn tay) và bập bềnh thận (đẩy bàn tay từ dưới lên thì khối u sẽ đụng vào bàn tay đặt phía trước bụng). Dùng cả 2 bàn tay thăm khám phía trước, phía sau khối u thì thấy u tròn, chắc, bờ đều.
- Đái máu toàn bãi, viêm đường tiết niệu, giãn tĩnh mạch thừng tinh; tăng huyết áp.
Để xác định bệnh chính xác, trẻ cần được làm các xét nghiệm như chụp thận không chuẩn bị, chụp thận thuốc (UIV), siêu âm, chụp cắt lớp, sinh thiết. Chẩn đoán ung thư thận ở trẻ thường không khó, nhưng phải phân biệt với các bệnh: u nguyên bào thần kinh xuất phát từ tủy thượng thận hoặc các hạch bên cột sống (bệnh cảnh giống ung thư thận nhưng kết quả chụp thận thuốc bình thường), thận ứ nước và thận đa nang.
Phần lớn các trường hợp ung thư thận một bên có kết quả điều trị khả quan nếu được chẩn đoán sớm. Phương pháp chữa bệnh được lựa chọn tùy thuộc vào độ tuổi bệnh nhân. Với trẻ trên 1 tuổi, bác sĩ sẽ cho điều trị bằng hóa chất hoặc tia X. trong 4 tuần rồi mới mổ. Sau mổ, cần tiếp tục thực hiện hóa trị trong 1 năm. Trẻ dưới 1 tuổi sẽ được điều trị bằng hóa chất kết hợp phẫu thuật.
GS Lê Sỹ Toàn, Sức Khỏe & Đời Sống
