Viêm xoang ở trẻ em
Đó là tình trạng viêm niêm mạc các xoang cạnh mũi, được coi như một biến chứng của viêm đường hô hấp trên. Căn bệnh này hay gặp nhất ở trẻ dưới 6 tuổi. Nhiều thống kê cho thấy, số trẻ bị viêm xoang đang ngày càng tăng.
Yếu tố nguy cơ của bệnh bao gồm suy giảm miễn dịch, rối loạn chức năng vận chuyển lông nhầy, dị ứng với môi trường xung quanh, trào ngược dạ dày thực quản, bất thường về cấu trúc giải phẫu bệnh, dị vật mũi, VA...
Viêm xoang cấp xảy ra khi có đợt khởi phát cấp tính của tình trạng nhiễm trùng, với các triệu chứng kéo dài dưới 3 tuần, dưới 4 đợt trong năm. Bệnh nhân có các triệu chứng viêm đường hô hấp trên, thường tồn tại 5-7 ngày. Nếu tình trạng viêm đường hô hấp trên kéo dài trên 10 ngày và kèm theo các triệu chứng sau thì phải nghĩ đến viêm xoang cấp:
- Sốt trên 39 độ C.
- Thở hôi.
- Ho nhiều về ban đêm.
- Sổ mũi, mũi có mủ vàng hay xanh.
- Nhức đầu.
- Đau vùng mặt, sau ổ mắt, đau răng, đau họng.
- Có thể kèm theo viêm tai giữa cấp.
Viêm xoang mạn là tình trạng viêm nhiễm tại xoang kéo dài trên 3 tháng, không đáp ứng với điều trị nội khoa tối đa; hoặc là tình trạng viêm nhiễm tái phát trên 6 lần trong năm kèm theo có bất thường trên X-quang. Các triệu chứng thường không nghiêm trọng và kéo dài trên 3 tháng:
- Sốt từng đợt, sốt không cao.
- Đau họng tái phát.
- Khan tiếng hay ho khạc, tình trạng nặng hơn vào ban đêm.
- Nghẹt mũi, nước mũi chảy xuống họng.
- Sưng vùng mặt.
- Chảy máu cam.
- Nhức đầu.
- Ù tai, viêm tai giữa.
- Nghẹt mũi không ngửi được mùi.
Để chẩn đoán bệnh, ngoài việc khám lâm sàng, có thể dùng X-quang, nội soi, CT-Scan, siêu âm, MRI.
Các nguyên tắc điều trị viêm xoang là làm giảm triệu chứng, kiểm soát nhiễm trùng, điều trị bệnh nền, bất thường cơ thể học và việc điều trị phải đảm bảo an toàn, kết quả và giá cả hợp lý.
Với viêm xoang cấp, cần dùng kháng sinh, thuốc chống xung huyết mũi giúp thông thoáng các lỗ xoang, dùng corticoid tại chỗ để giảm phù nề niêm mạc mũi xoang. Có thể dùng thuốc làm ẩm mũi, làm lỏng dịch tiết, giúp lông chuyển hoạt động tốt hơn. Có thể điều trị bệnh nền như dị ứng, suy giảm miễn dịch, trào ngược dạ dày thực quản...
Với viêm xoang mạn, phác đồ điều trị tương tự viêm xoang cấp.
Chỉ định phẫu thuật được áp dụng trong những trường hợp sau:
- Viêm xoang mạn không đáp ứng điều trị sau 4-6 tuần sử dụng kháng sinh tối đa.
- Viêm xoang mạn tái phát nhiều hơn 6 lần trong năm.
- Viêm xoang mạn kèm theo những bất thường cơ thể học.
BS Đặng Hoàng Sơn, Sức Khoẻ & Đời Sống
