Thận trọng với chứng hạ canxi huyết ở trẻ nhỏ
Canxi là khoáng chất quan trọng, tham gia vào cấu trúc xương, răng, sự co cơ, kích thích thần kinh...Trẻ bị hạ canxi huyết sẽ luôn trong tình trạng co giật toàn thân liên tiếp nhiều cơn và dễ tử vong do bị co thắt thanh quản.
Nhu cầu canxi ở trẻ dưới 1 tuổi là 300mg/ngày và trên 1 tuổi 500-700mg/ngày. Thiếu canxi sẽ gây khoáng hóa kém ở xương và răng, loãng xương, còi xương... Canxi được hấp thu ở phần trên ruột non, được sự hỗ trợ của vitamin D, dịch axít, mật ở ruột, lactose... song dễ bị chất béo cản trở.
Nguyên nhân hạ canxi huyết ở trẻ dưới 6 tháng tuổi là do mẹ bị tiểu đường và có chế độ ăn thiếu canxi. Ngoài ra, trẻ khi sinh bị ngạt, thiếu cân, thiểu năng cận giáp, hoặc được nuôi bằng sữa bò có nhiều photphat. Hiện tượng hạ canxi huyết ở trẻ còi xương là do thiếu vitamin D hoặc chế độ ăn thiếu canxi, kém hấp thu canxi.
Các thức ăn giàu canxi: - Cua đồng: 5.040mg/100g - Ốc nhồi: 1.357mg/100g - Tép: 910mg/100g - Tôm đồng: 161mg/100g - Trứng, sữa, vừng, đậu tương, rau ngót, rau muống, rau dền, rau bí. |
Biểu hiện của hạ canxi huyết là tình trạng co thắt, giật mình lúc ngủ rồi khóc thét, cơn khóc kéo dài hàng giờ, khi thở có tiếng rít do mềm sụn thanh quản. Ngoài ra, các triệu chứng kèm theo như co thắt thanh quản gây khàn tiếng, khó thở, tím tái và có khi ngừng thở. Sự co thắt dạ dày, cơ hoành, ruột và bàng quang làm cho trẻ nôn trớ, nấc cụt, són phân và nước tiểu.
Muốn chẩn đoán bệnh chắc chắn thì phải dựa vào các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm máu. Trường hợp hạ canxi huyết có định lượng canxi huyết thanh dưới 7,5mg/dl và canxi ion dưới 2,8mg/dl.
- Nếu hạ canxi huyết cấp và có cơn co giật, trẻ cần được tiêm tĩnh mạch chậm bằng gluconat canxi, khi tạm ổn định thì tiếp tục cho uống canxi kết hợp với vitamin D.
- Nếu canxi huyết thanh giảm nhẹ, không có cơn giật thì cho trẻ uống gluconat canxi kết hợp với vitamin D kéo dài cho đến khi canxi huyết thanh trở về bình thường.
- Ở trẻ còi xương, cần phải uống thêm canxi song song với điều trị vitamin D. Khi trẻ hồi phục thì giảm liều vitamin D xuống liều phòng bệnh thông thường. Cho trẻ tắm nắng hằng ngày và đảm bảo chế độ ăn của mẹ, con có đủ protein, vitamin, muối khoáng, đặc biệt lưu ý thức ăn giàu canxi.
PGS Đào Ngọc Diễn, Sức khỏe & Đời Sống