ĂN UỐNG CỦA NGƯỜI MẸ NUÔI CON BÚ

BS. VŨ ĐỊNH

Người mẹ khi nuôi con bú không phải chỉ ăn cho mình mà còn ăn "hộ" con nữa. Vì vậy một khẩu phần ăn không được tăng cường các chất sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe người mẹ và ảnh hưởng tới sự phát triển của con.

Sau khi lọt lòng mẹ nhu cầu về năng lượng của đứa trẻ là 330 ca-lo/ngày. và chỉ 2 tháng sau nhu cầu đó là 550 ca-lo, 5 tháng sau là 715 ca-lo. Nguồn năng lượng ngày càng tăng lên này "bộ máy" cơ thể của đứa trẻ lấy từ dòng "nhiên liệu trắng" - sữa mẹ. Về phát triển thể chất khi sơ sinh trẻ nặng trung bình 3 kính gửi, 5 tháng sau cân nặng khoang 6,5kg. Những "nguyên vật liệu" cần thiết cho tốc độ "xây dựng" cơ thể phát triển này đứa trẻ trông cậy vào bầu sữa mẹ. Và người mẹ nuôi con bằng sữa mình là tiện nhất, tốt nhất. Để bảo đảm sức khỏe người mẹ và bảo đảm dòng sữa cung cấp cho cơ thể đứa trẻ có đủ các chất cần thiết, người mẹ cần có khẩu phần ăn uống tốt.

Nói chung nhu cầu ăn uống của người mẹ khi nuôi con bú là cao, còn cao hơn cả thời kỳ có mang về cả số lượng và chất lượng:

Về năng lượng yêu cầu là 45 - 50 ca-lo/kính gửi thể trọng. Với người nặng 50kg thì yêu cầu đó là 2250 - 2500 ca-lo/ngày.

Chất đạm (prô-tê-in) cần khoảng 2gr/kính gửi thể trọng. Chất đạm rất cần thiết cho sự sinh trưởng của cơ thể đứa trẻ. Cần cho sự hấp thụ can-xi. A-sit a-min sẽ phối hợp với các-bô-nát và phốt phát can-xi làm thành những chất hòa tan cơ thể để hấp thụ.

Sữa mẹ cần có đầy đủ can-xi và phốt-pho để bộ xương đứa trẻ phát triển, mọc răng tốt và thóp chóng đầy.

Can-xi có nhiều trong các thực phẩm tôm, cua, ốc, vừng và các loại rau (rau cần, rau đay, rau rút.). Phốt-pho có nhiều trong thịt, cá, trứng và các loại rau họ đậu.

Vitamin A cũng giúp vào việc tạo sữa. Nó có nhiều trong gan, trứng, dầu cá, dạng tiền vitamin A (ca-rô-ten) có nhiều trong gấc, cà rốt, cà chua và các loại rau (cần tây, rau muống, rau diếp.), hoa quả (muỗm, đu đủ.).

Vitamin B1 giúp người mẹ ngon miệng hơn và giúp cho hạch sữa tiết nhiều. Vitamin B1 có nhiều trong thịt, cá, trứng, gấc, các loại đậu, hạt sen, rau dền, rau diếp.

Vitamin D làm tăng mức độ hấp thụ can-xi, phốt-pho của ruột và điều hòa chuyển hóa can-xi, phốt pho trong cơ thể đứa trẻ. Với chế độ ăn uống tông thường sữa mẹ không có Vitamin D. vì vậy cần phải tăng cường thực phẩm giàu vitamin D trong khẩu phần ăn: trứng cá, gan cá (nhất là cá thu), lòng đỏ trứng.

Sữa mẹ được tạo thành trong tuyến sữa từ các chất do máu đem đến, mà các chất này lại do thức ăn cung cấp. Người mẹ ăn đủ chất thì mẹ mới khỏe, sữa nuôi con mới tốt. Vì vậy trong khẩu phần ăn người mẹ cần phải hỗn hợp nhiều loại lương thực, thực phẩm và nhất là lưu ý lựa chọn những loại thực phẩm chứa nhiều chất mà ta cần cho bầu sữa nuôi con.

Về mặt ăn kiêng: người mẹ chỉ cần tránh ăn các loại gia vị như hành tỏi. Hành, tỏi có thể làm cho sữa có mùi vị lạ khiến đứa trẻ bỏ bú. Người mẹ cũng cần kiêng rượu, cà phê và các thức ăn uống kích thích thần kinh vì các thứ này sẽ xâm nhập vào sữa có thể gây cho đứa trẻ mất ngủ.