“Khôn ăn cái, dại ăn nước”
Tác giả : TS. HOÀNG KIM THANH
Tại Viện Dinh dưỡng, đường dây tư vấn dinh dưỡng qua điện thoại đã nhận được khá nhiều câu hỏi thể hiện sự băn khoăn của các bà mẹ nuôi con nhỏ: . “Xin bác sĩ trả lời giúp, tôi ninh kỹ thịt rồi ép lấy nước nấu bột cho cháu ăn có đủ dinh dưỡng không?” hoặc “Luộc rau rồi lấy nước cho cháu ăn được không?” .. Còn tại phòng khám tư vấn dinh dưỡng của Viện, thường có nhiều bà mẹ rất khỏe mạnh, cao to bế những đứa con nhỏ bé, gầy còm đến khám. Khi được bác sĩ hỏi về cách nuôi dưỡng trẻ, đa số họ đều bộc bạch: “Em hết lòng chăm sóc cháu, cố gắng cho cháu ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Không tiếc tiền mua các loại thức ăn ngon như chim bồ câu, gà mái tơ, thịt bò non, cá quả... về ninh kỹ rồi ép lấy nước nấu bột, nấu cháo cho cháu ăn. Phần nước cốt bổ cho con ăn, còn phần cái bỏ đi thì tiếc nên em cố ăn nốt. Nhưng không hiểu sao cháu cứ gầy còm, không tăng cân, đầu thì to ra, cơ thì nhão... Còn em cứ ngày càng đẫy đà, tăng cân và phát triển chiều ngang”.
Nhiều bà mẹ cho rằng nước thịt, nước xương hầm, nước cá, nước rau luộc có nhiều chất bổ giúp trẻ dễ tiêu hóa và cứng xương là không đúng.
Thực ra, trong nước thịt, nước xương ninh hầm có nhiều chất chứa nitơ, tuy tạo được hương vị thơm ngon, kích thích sự thèm ăn nhưng lại có rất ít chất đạm (0,6g/100ml) và canxi (33g/100ml). Còn nước luộc rau, luộc cá chỉ có một ít vitamin hòa tan trong nước (vitamin C, vitamin B1) với lượng không đáng kể.
Trong những năm đầu đời, cân nặng và chiều cao của trẻ phát triển rất nhanh. Do vậy, nhu cầu dinh dưỡng tính theo cân nặng của trẻ cao hơn hẳn người lớn.
Từ 1-3 tuần tuổi, nhu cầu về chất đạm là 28-30g/ngày, canxi là 500mg/ngày, sắt là 6mg/ngày.
Từ 6-12 tháng, nhu cầu về chất đạm là 23-25g/ngày, canxi là 500mg/ngày, sắt là 11mg/ngày.
Do vậy, nếu chỉ luộc hoặc ninh thức ăn rồi lấy nước nấu cho trẻ sẽ không đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng; Mà cần cho trẻ ăn cả phần cái của thức ăn bằng cách nghiền, xay hoặc băm nhỏ. Tất cả các thành phần dinh dưỡng như chất đạm, chất béo, canxi, phốt pho, sắt, kẽm... (giúp tạo dựng nên cấu trúc tế bào của các tổ chức và tham gia vào nhiều hoạt động chức năng cơ thể) đều nằm trong phần cái thức ăn.
Vậy ngẫm ra câu . “khôn ăn cái, dại ăn nước” . của ông bà ta quả là không sai!
Bữa ăn đảm bảo đủ các thành phần dinh dưỡng sẽ giúp trẻ phát triển tốt cả về cân nặng lẫn chiều cao, tạo tiền đề tốt cho giai đoạn tăng tốc phát triển thể lực ở tuổi dậy thì sau này.
