Bệnh bạch biến
BS Vũ HồNG THáI (Bệnh viện Da liễu TPHCM)
Bạch biến là một bệnh mất sắc tố ở da, lông, tóc. Tỉ lệ mắc bệnh khoảng 1-2% dân số, người da màu mắc bệnh nhiều hơn da trắng. Bệnh có ở mọi lứa tuổi nhưng thường ở người trẻ. Bệnh có thể kết hợp với một số bệnh khác như đái đường, bệnh của chất tạo keo, các bệnh ác tính, thiếu máu kéo dài, bệnh tuyến giáp, xơ gan...
Nguyên nhân
Cơ chế sinh bệnh bạch biến rất phức tạp, chưa biết một cách tường tận, nhưng bệnh có liên quan đến các yếu tố thần kinh - thể dịch... tác nhân của hóa chất, cơ chế rối loạn miễn dịch.
Triệu chứng
Các triệu chứng chính chỉ ở ngoài da. Thương tổn da là những đốm da mất sắc tố, màu rất trắng, kích thước của các đốm cũng thay đổi từ một đến nhiều cm. Ðốm mất sắc tố thường có hình tròn không đều, đôi khi không có hình dạng gì cả. Bề mặt da trơn láng không sưng, lông trên vùng da bệnh cũng bị bạc trắng, màu trắng của da bệnh có khi đồng nhất nhưng đôi khi loang lổ, chỗ trắng lẫn với màu da thường. Ðốm có giới hạn rõ ràng với da lành và vùng da lành quanh đốm đậm màu hơn da thường. Tuy hiếm nhưng cũng có một vài trường hợp đốm da mất sắc tố lan ra khắp người. Da, lông, tóc, toàn thân là một màu trắng.
Vị trí bị bệnh thường gặp nhất là mặt, phần trên của ngực, mặt lưng bàn tay, nách, háng, mắt, mũi, quanh miệng, tai, núm vú, rốn, cơ quan sinh dục ngoài. Các thương tổn da cũng thường có khuynh hướng phát triển ở vùng da bị chấn thương, bỏng.
Diễn tiến
Diễn tiến thường khó biết trước được. Các đốm trắng có thể tồn tại lâu dài không có thay đổi gì cả, hoặc có thể lan rộng ra từ từ, hoặc tự thu nhỏ lại. Có một tỉ lệ nhỏ từ 15-25% trường hợp có thể tự lành, nhưng đa số tồn tại kéo dài có khi suốt đời, ngoài ra thì không có biến chứng gì.
Ðiều trị
Bạch biến là một bệnh rất khó điều trị, có nhiều phương pháp điều trị được áp dụng, nhưng cho đến nay, y học vẫn chưa có thuốc nào trị khỏi bệnh hoàn toàn. Các phương pháp điều trị thường dựa trên việc dùng thuốc làm tăng cảm ứng với ánh nắng kết hợp với chiếu tia cực tím hay tắm nắng. Có thể phẫu thuật cấy tế bào hắc tố, dùng các thuốc bôi có chất streroid để làm giảm miễn dịch tại chỗ v.v...
Tóm lại, bạch biến là một bệnh da làm mất thẩm mỹ nhưng không ảnh hưởng sức khỏe chung. Là một bệnh khó điều trị và khi đã quyết định điều trị thì phải kiên nhẫn dùng thuốc trong một thời gian dài và có thể bị một số tai biến do điều trị, do đó cần phải có thầy thuốc chuyên khoa chỉ định và theo dõi.
