Những điều cần biết về phẫu thuật căng da mặt
Tác giả : BS. TRẦN THIỆN TƯ
Căng da mặt là phẫu thuật giúp da mặt thẳng lại, xóa đi những nếp nhăn do thời gian và các yếu tố môi trường bên trong, bên ngoài tác động vào làm cho da mặt bị lão hóa. Trước đây chỉ có người lớn tuổi thực hiện phẫu thuật này, nhưng hiện nay do nhiều người trẻ cũng có nhu cầu nên chỉ định căng da mặt ít còn phụ thuộc vào tuổi tác.
Biến đổi da khi lớn tuổi (sự lão hóa da)
Sự lão hóa da chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như di truyền, nội tiết, môi trường chung quanh, dinh dưỡng và cơ học. Trên phương diện vi thể, sự lão hóa da có các đặc điểm sau:
- Lớp biểu bì từ từ mỏng lại, da có tính chất acid hơn.
- Phần nối tiếp giữa biểu bì và bì cũng mỏng lại.
- Ở phần bì, các sợi liên kết rối loạn, sợi đàn hồi giảm, lượng dịch thấm vào giảm, lượng máu nuôi da giảm và các thành mạch dễ vỡ.
Lão hóa được chia làm 4 giai đoạn:
- Giai đoạn 0: Da bình thường.
- Giai đoạn 1: Vào khoảng 40 tuổi.
+ Các sợi đàn hồi rời nhau ra, bị cắt đoạn và bắt đầu biến mất. Các sợi phía ngoài cùng làm thành một lớp mỏng, không có tổ chức sợi dưới lớp biểu bì.
+ Tổ chức sợi liên kết (collagene) không thay đổi.
- Giai đoạn 2 và 3: Trên 45 tuổi
+ Các sợi đàn hồi gần như biến mất hoàn toàn.
+ Sợi liên kết xếp không theo tổ chức nào đặc biệt, rối bù.
+ Các tế bào sợi ngừng bài tiết.
Giải thích một cách khoa học thì như vậy; Nhưng có thể hiểu đơn giản là càng lớn tuổi, da càng kém đàn hồi, kém đẹp và khi bị vết thương thì chậm lành hơn người trẻ.
Tuổi nào có thể căng da mặt?
Trước đây, người ta quan niệm chỉ nên căng da mặt cho người lớn tuổi, tức là trên 50 tuổi; Nhưng rồi ngày càng có nhiều người trẻ cũng muốn căng da mặt, không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng thế. Do vậy, hiện nay chỉ định căng da mặt ít phụ thuộc vào tuổi tác; Người nào da mặt bị nhăn nhiều, sức khỏe còn tốt là có thể căng được.
<Căng da mặt có để lại sẹo không?
Căng da mặt là một phẫu thuật tách da ra, kéo thẳng lại và cắt bỏ phần da thừa nên có sẹo nhỏ ở nơi mổ. Sẹo này rất nhỏ, khó thấy, một phần được tóc che phủ và ngày càng mờ đi, rất khó nhận ra.
Ngày nay có một số kỹ thuật căng da mới áp dụng cho các trường hợp da nhăn ít là may chỉ luồn dưới da, kéo và cố định một vài vị trí nào đó ở da mặt không cần phẫu thuật, không để lại sẹo (được gọi là phẫu thuật Aptos: anti-ptosis hay AGE: AntiGravity/Elevation). Còn phẫu thuật căng da qua nội soi chỉ để lại sẹo nhỏ trong tóc.
b>Sau khi căng da mặt phải nghỉ việc bao lâu?
Căng da là một phẫu thuật ngoài da và tổ chức dưới da, không có gì nguy hiểm lắm nếu so với các phẫu thuật khác. Với những tiến bộ mới, phẫu thuật chỉ cần thực hiện dưới gây tê tại chỗ, thời gian mổ khoảng 3-4 giờ. Mổ xong nghỉ độ 15 phút là có thể về nhà, khoảng 1 tuần sau trở lại cắt chỉ. Sau khi mổ, nơi mổ được băng bằng gạc nhỏ, người được phẫu thuật vẫn đi lại, sinh hoạt bình thường. Chỉ cần nghỉ công tác độ 1 tuần là đủ. Cần kiêng làm việc nặng, giữ nơi mổ khô và sạch. Tránh đụng chạm mạnh hoặc làm bẩn nơi mổ. Kiêng ăn một số thức ăn gây dị ứng như cá biển, rau muống...
Sau khi căng da mặt phải tránh nắng bao lâu?
Ánh nắng mặt trời là tác nhân làm da bị thoái hóa nhanh. Ngoài tác dụng thúc đẩy sự tổng hợp vitamin D, việc phơi nắng không có lợi ích gì. Những người ở vùng xích đạo có nhiều nguy cơ bị tia tử ngoại trong ánh sáng mặt trời gây những tổn thương da không hồi phục. Tổn thương này làm da bị già đi dù tuổi mới 45 hay 50. Do đó, ngay cả khi không giải phẫu thẩm mỹ, chúng ta cũng không nên phơi nắng nhiều. Khi tiếp xúc với nắng (như đi tắm biển), đừng nên phơi nắng quá lâu. Nên dùng các loại kem bảo vệ da ở phần tiếp xúc với ánh nắng.
Sau khi căng da mặt, lúc ra nắng nên đội nón hoặc che ô.
Sau khi căng da mặt bao lâu thì có thể tẩy lông mặt?
4 - 6 tuần sau phẫu thuật, có thể dùng chất tẩy lông. Tuy nhiên, nếu có kết hợp với lột hay cà mặt thì chỉ được tẩy lông khi da hoàn toàn bình thường, tức là da mặt hết màu đỏ (thường từ 10-12 tuần sau).
Sau khi căng da mặt bao lâu có thể gội đầu và sấy tóc?
Tóc dài hay ngắn gì cũng phẫu thuật được. Trước khi phẫu thuật, nên gội đầu thật sạch. Sau phẫu thuật khoảng 2 tuần, khi vết mổ lành tốt, có thể gội đầu và sấy tóc. Tuy nhiên, trong vòng 4-6 tuần đầu, không nên dùng máy sấy tóc quá nóng.
Phẫu thuật da mặt ở người cao tuổi
So với da người trẻ, da người cao tuổi có một số điểm khác biệt sau:
* Các triệu chứng bên trong
- Xuất hiện các nếp nhăn ở cổ và mặt.
- Da bị teo lại, lớp mô liên kết mỏng đi.
- Xuất hiện các ban máu (purpura) do thành mạch dễ vỡ.
- Có các tổ chức giống như sẹo giả hình sao ở lưng, bàn tay và cánh tay.
* Các triệu chứng bên ngoài (do ánh nắng mặt trời gây ra):
- Các nếp nhăn.
- Da dày, cứng, thô nhám và khô do sự giảm tuyến bì và tuyến mồ hôi, lớp nước và mỡ bảo vệ phía ngoài da không còn nữa.
- Da lão hóa, có nhiều mô hạt, mụn, giống như trổ đồi mồi. Trán, má và cổ có nhiều nếp nhăn sâu, có trường hợp bị ung thư da.
- Chức năng sinh lý của da giảm:
+ Giảm khả năng lành sẹo, trao đổi khí và bốc hơi nước qua da.
+ Giảm sức chịu đựng đối với các sang chấn.
+ Giảm phản ứng miễn dịch, khả năng điều hòa nhiệt độ và sản xuất vitamin D.
+ Giảm sức bảo vệ đối với ánh nắng mặt trời.
Tóm lại, da người cao tuổi khi phẫu thuật sẽ chậm lành hơn. Tuy nhiên đặc tính này còn thay đổi tùy thuộc vào điều kiện sống, làm việc và môi trường xung quanh của mỗi người.
Nên chọn căng hay lột da mặt?
Phương pháp căng da mặt được dùng khi da mặt bị nhăn nhiều, nhất là ở những người lớn tuổi. Hiện nay, vấn đề tuổi không được chú ý nhiều nữa, bất cứ tuổi nào, giới nào, nếu da mặt bị nhăn đều có thể căng được, căng nhiều hay ít tùy thuộc vào mức độ nhăn.
Do công việc hoặc phải đi nắng nhiều, da mặt sẽ từ từ bị lão hóa. Trường hợp này nên lột da. Sau lột, nên dùng các loại kem dưỡng da, chống nắng. Tuy nhiên khi ở trong bóng mát cũng cần chú ý đến sự phản chiếu của ánh nắng từ mặt đất lên da
Có nên vừa lột da mặt vừa căng da mặt?
Lột da mặt và căng da mặt là hai cách làm cho da đẹp hơn. Với lột da mặt, da sẽ mỏng đi, xóa bớt phần da dày, xấu, làm cho da non và trẻ ra. Còn căng da mặt làm cho da thẳng lại, xóa hết các chỗ da bị nhăn, xấu. Nếu cùng kết hợp cả hai cách này, da sẽ đẹp hơn nhiều.
Da được nuôi dưỡng nhờ các mạch máu ở dưới da. Phương pháp căng da mặt tách da ra khỏi nguồn nuôi dưỡng của chúng và đặt lại một chỗ mới. Ở chỗ này, mạch máu mới sẽ mọc ra và tiếp tục nuôi dưỡng da, thay thế mạch máu cũ bị mất đi. Thời gian mạch máu nuôi mọc tốt nhất là khoảng 2-3 tháng. Do đó, nên căng da mặt trước vài tháng rồi lột da. Nếu lột da cùng lúc hoặc trước khi căng thì nơi mổ khó lành, có thể để lại sẹo xấu. Lột da sớm quá khi da chưa bình thường cũng có thể làm da lột bị thiếu máu nuôi, gây nhiễm trùng kéo dài và cho kết quả xấu hơn lúc chưa lột.
Sưng nề sau khi căng da mặt
Có nhiều kỹ thuật căng da mặt. Các kỹ thuật này tách da mặt ra khỏi tổ chức bên dưới rồi căng cho thẳng lại. Sự khác nhau của các phẫu thuật là tách da mặt nông hay sâu. Một số kỹ thuật có thực hiện thêm các thủ thuật khác như kéo căng các tổ chức cơ của da mặt hay hút mỡ ở mặt và cổ.
Phẫu thuật căng da có thể làm sưng nề vùng mặt một thời gian (từ một đến nhiều tháng). Một số ít trường hợp phải sau 3 hay 6 tháng mới hết sưng.