Các thuốc chống lão hoá da
 |
| Ăn nhiều trái cây là một cách tốt bổ sung vitamin. |
Cũng như các cơ quan khác trong cơ thể, da cũng bị lão hóa theo tuổi tác. Thậm chí làn da bạn còn già trước tuổi nếu không biết cách giữ gìn. Dùng các dược phẩm chống lão hoá là một trong những cách làm chậm quá trình này, giúp bạn có được làn da tươi trẻ.
Da là cơ quan bao bọc cơ thể, giúp cơ thể chống chọi với các tác nhân bên ngoài như ánh sáng mặt trời, nhiệt độ... Vì vậy, theo thời gian, nó rất dễ bị nhăn, khô, teo mỏng, rối loạn sắc tố... Đó là những biểu hiện lão hoá da.
Lão hóa da nội tại là một sự thay đổi toàn thể, không thể tránh khỏi bởi thời gian. Quá trình này được điều khiển bởi các gene chống lão hóa. Các gene này tạo nên sự quân bình giữa quá trình thoái biến với quá trình sửa chữa và tồn tại. Khi không còn sự quân bình này, quá trình lão hóa sẽ bắt đầu.
Lão hóa da do môi trường xuất hiện do ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời, rượu, thuốc lá, khói. Những yếu tố này làm cho da trở nên khô và mỏng, nhất là ở chi dưới. Số lượng tế bào melanin giảm 10-20% mỗi 10 năm, khiến khả năng chống tia tử ngoại giảm, dẫn đến những bất thường về màu sắc như tàn nhang, nốt ruồi, da lan trắng đen...
Để ngăn ngừa tình trạng lão hóa da sớm, điều quan trọng đầu tiên là phải hạn chế tối đa sự tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Cần chú ý bảo vệ da thật nghiêm túc ngay từ khi còn trẻ (thậm chí từ lúc còn là trẻ con); không để da bị tàn phá bởi các hóa chất độc hại, thuốc lá, rượu...
Các thuốc dùng điều trị lão hóa da
1. Thuốc thoa trên da:
- Retinoide: Gồm acid retinoique tout trans (Tretinoine), thoa lâu dài có thể làm giảm phần lớn các dấu hiệu của lão hóa da do ánh nắng. Thời gian điều trị kéo dài ít nhất 10 tháng; Có thể kết hợp với kem chống nắng và chất giữ ẩm. Điểm bất tiện của tretinoide là gây kích ứng da. Vì thế người ta đã tìm các retinoide khác ít kích ứng hơn, hiệu quả nhất là retinaldehyde.
- AHA: Là những hợp chất chiết xuất từ các sản phẩm của sữa (acid lactique), trái cây (acid malique, acid citrique) hay cây mía (acid glycolique). Dùng thoa tại chỗ, AHA giúp giảm nhăn da, giảm thô ráp và nám trong vòng nhiều tháng sau khi điều trị hằng ngày.
- Chất chống oxy hóa: Bao gồm vitamin A, C, E, beta-carotene và bioflavonoide. Ngoài vai trò chống lại các gốc tự do trong cơ thể, nó còn giúp biến đổi những tổn thương cấp hay mạn ở da.
- Nội tiết tố: Việc thoa tại chỗ các chế phẩm của oestrogen có thể cho tác dụng tích cực trong điều trị lão hóa da.
2. Thuốc uống
- Vitamin C: Ngăn chặn quá trình sản xuất các gốc tự do, bảo vệ acid béo không no của màng tế bào, đồng thời giúp tái sử dụng vitamin E (chất chống oxy hóa chính của màng tế bào). Liều dùng 500-700 mg/ngày. Nếu dùng quá liều sẽ gây tiêu chảy, khó hấp thu hết. Để tăng số lượng hấp thu, cần chia nhỏ liều và dùng nhiều lần vào cuối bữa ăn. Thận trọng với người có sỏi thận (sỏi oxalate calci). Tránh dùng vitamin C với các phức hợp muối khoáng vì khi kết hợp với sắt hay đồng, nó có thể trở thành chất tiền oxy hóa, gây lão hoá.
- Vitamin A: Có thể dùng cả dạng retinol và beta-carotene.
- Vitamin E: Chống oxy hóa bằng cách ngăn ngừa hay làm gián đoạn những phản ứng tạo ra các gốc tự do. Ở người trưởng thành, tình trạng thiếu vitamin E có thể kéo dài âm ỉ hàng chục năm. Do đủ lượng cần thiết vitamin E không để bảo vệ cơ thể nên người bệnh có thể bị đột ngột xuất hiện bệnh tim mạch hoặc một số bệnh ung thư.
- Selen: Có tác dụng chống lại tình trạng oxy hóa của acid béo để thiết lập nên màng tế bào, vì tế bào thường bị tổn thương khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chất độc, gốc tự do. Selen có trong thịt, cá, trứng, ngũ cốc.
BS Phạm Thị Kim Anh, Sức Khoẻ & Đời Sống
