Bài giảng về Thống kê Sinh học (Biostatistics) - GS Nguyễn Văn Tuấn
Vài hàng nói đầu
Trong thời gian qua, qua trang nhà www.ykhoa.net tôi đã nhận được rất như thư từ bạn đọc hỏi han và tham vấn về các vấn đề nghiên cứu y khoa. Một trong những câu hỏi mà tôi thường hay gặp là phương pháp phân tích số liệu y khoa và phương pháp ước tính cở mẫu cho nghiên cứu. Đây là những vấn đề liên quan trực tiếp đến thống kê sinh học và dịch tễ học, một chủ để rộng lớn, mà tôi không thể nào trả lời trong một email ngắn hay vài trang giấy được. Cho nên, các bạn đọc thông cảm cho là có lúc tôi trả lời không đầy đủ, không phải vì thiếu nhiệt tình mà vì “lực bất tòng tâm” và qui mô của vấn đề. Thế nhưng tôi chợt nhớ ra rằng nhiều năm trước đây tôi từng soạn một số bài giảng (lecture notes) căn bản về chủ đề này cho sinh viên thạc sĩ, tiến sĩ và các nhà nghiên cứu y học ở Mĩ và Úc. Tôi nghĩ những bài giảng này có thể giúp ích cho các bạn đọc ở trong nước đang khao khát tìm hiểu. Đó chính là lí do tôi đưa một phần những bài giảng này lên trang nhà của ykhoa.net để bạn đọc tham khảo.
Loạt bài giảng này gồm 11 bài, bàn đến các chủ đề như xác suất, phân tích thống kê theo dạng mô tả, phân tích những khác biệt (như các thử nghiệm tóan z, t, Chi-square …), phân tích tương quan, phân tích phương sai, phân tích hồi qui tuyến tính một chiều và đa chiều, và ước tính cở mẫu. Mỗi bài giảng đều có phần câu hỏi để bạn đọc có thể tự làm lấy và tự kiểm tra xem mình đã tiếp thu như thế nào. Có bài giảng tôi còn đưa vào các chương trình máy tính (viết bằng mã SAS) để bạn đọc có thể tự sử dụng mà không cần phải tốn công viết mã.
Cố nhiên, vì đây là những “bản nháp” được viết ra trong lúc bận rộn nhiều việc, nên chắc chắn sẽ có vài nhầm lẫn trong đó mà tôi chưa kịp sửa chữa. Nếu bạn đọc phát hiện bất cứ nhầm lẫn nào, xin cứ thư về cho tôi để tôi sửa lại cho lần sau hoàn chỉnh hơn. Địa chỉ email của tôi là t.nguyen@garvan.org.au. Sẵn đây tôi cũng xin cám ơn Bác sĩ Phan Xuân Trung, chủ trang nhà ykhoa.net đã có nhã ý phổ biến những bài viết của tôi cũng như loạt bài giảng này. Không có ykhoa.net thì các bạn chắc cũng không có những bài viết này!
Ý định của tôi là soạn một cuốn sách bằng tiếng Việt dựa vào những bài giảng này, thế nhưng vì thời gian eo hẹp nên tôi vẫn chưa thực hiện được ý định đó. Nếu bạn đọc nào cảm thấy loạt bài này có ích và muốn hợp tác cùng tôi dịch sang tiếng Việt thì tôi hoan nghênh lắm. Trong khi chờ đợi bản tiếng Việt, tôi thực sự hi vọng các bạn sẽ tìm thấy trong loạt bài này vài điều bổ ích cho công việc nghiên cứu hay học tập của các bạn.
Nguyễn Văn Tuấn
Tháng 7 Năm 2005
Mua sách “Phân tích số liệu và tạo biểu đồ bằng R”
Bài giảng thống kê sinh học
RCODES - ƯỚC TÍNH TUỔI THỌ
TOPIC 01: REVIEW OF MATH NOTATION
TOPIC 02: DESCRIPTIVE STATISTICS
TOPIC 03: INTRODUCTORY PROBABILITY
TOPIC 04: SAMPLING DISTRIBUTION I
TOPIC 05: SAMPLING DISTRIBUTION II
TOPIC 06: ANALYSIS OF DIFFERENCES
TOPIC 07: ANALYSIS OF DIFFERENCES
TOPIC 08: ANALYSIS OF CORRELATIONS
TOPIC 09: ANALYSIS OF CORRELATIONS
TOPIC 10: ANALYSIS OF COVARIANCE
TOPIC 11:ESTIMATION OF SAMPLE SIZE