THUỐC CHỐNG UNG THƯ
Thuốc thông dụng
- Độc tế bào: azathioprine, chlorambucil, cyclophosphamide, doxorobicin, etoposide, fluorouracil, lomustine, melphalan, mercaptopurine, methotrexate, procarbazine.
- Nội tiết tố giới tính: aminoglutethimide, ethinylestradiol, medroxyprogesterone, megestrol, nandrolone, tamoxifen.
Thuốc dùng điều trị ung thư. Thuốc chống ung thư đặc biệt hữu hiệu trong điều trị ung vú, lymphôm, bệnh bạch cầu và ung thư buồng trừng, tinh hoàn. Các thuốc này đôi khi được dùng sau phẫu thuật hay xạ trị.
Các loại thuốc chống ung thư: phần lớn thuốc chống ung thư là loại gây độc tế bào (thuốc giết chết hay làm hư tế bào). Các loại khác là thể tổng hợp của nội tiết tố giới tính và các chất liên quan đến nội tiết tố này (như androgen astrogen và progesterone)
Thuốc chống ung thư thường được dùng kết hợp để có tác dụng tối đa. Sự lựa chọn thuốc tuỳ thuộc loại ung thư, giai đoạn bệnh và sức khoẻ tổng quát của bệnh nhân.
Tác dụng
Tất cả các thuốc chống ung thư giết tế bào ung thư bằng cách ngăn chặn phát triển và phân chia các tế bào ác tính. Vài loại thuốc gây độc tế bào làm hỏng dna của tế bào (chất liệu di truyền). Các thuốc khác ức chế quá trình hoá học trong tế bào cần thiết cho sự phát triển tế bào.
Nội tiết tố giới tính làm gia tăng sự phát triển của một vài tế bào (như estrogen làm tăng vài loại ung thư vú). Các chất liên quan đến nội tiết tố này có thể ngăn chặn sự phát triển bằng cách ức chế tác dụng gia tăng của chúng. Sự phát triển của các ung thư khác đôi khi bị ngăn chặn bằng nội tiết tố giới tính tổng hợp liều cao. Ung thư tiền liệt tuyết, ví dụ có thể điều trị với thuốc estrogen diethylstilbestrol (des).
Tác dụng phụ
Trong giai đoạn đầu mới điều trị có thể nôn ói tiêu chảy, có khi các tác dụng này khá nặng cần nhập viện.
Thuốc chống ung thư có thể làm thay đổi tỉ lệ phát triển và phân chia tế bào bình thường gây ra rụng tóc và làm giảm số lượng tế bào máu được sản xuất ở tuỷ xương, gây thiếu máu, làm dễ bị nhiễm trùng và xuất huyết bất thường. Cần xét nghiệm máu đều đặng để kiểm tra sự sản xuất tế bào máu.
Để giảm đến mức độ tối thiểu các tác dụng này, thuốc chống ung thư được cho trong giai đoạn ngắn với thời gian nghĩ giữa hai kỳ để cho tế bào bình thường hồi phục.