ĐIỀU TRỊ ĐAU THẰT LƯNG TẠI NHÀ
BS. PHAN HỮU PHƯỚC
Thạc sĩ Lão khoa - BV Nguyễn Trãi
Khi xuất hiện tình
trạng đau lưng, bạn phải đến bác sĩ thăm bệnh để biết được mức độ nặng của
bệnh, nguyên nhân của bệnh và nhờ bác sĩ hướng dẫn những việc nào bạn có thể
thực hiện tại nhà để điều trị đau lưng của mình.
? Khi điều trị đau lưng tại nhà, bạn
cần lưu ý
- Trong cơn đau cấp tính
dữ dội: Nằm nghỉ ngơi tuyệt đối tại giường vài ngày hoặc lâu hơn cho đến khi
giảm đau nhiều và thấy dễ dàng khi cử động đi lại. Lúc này bạn cần phải vận
động đôi chút.
- Khi nằm nghỉ nên nằm
trên ván phẳng hay nệm mỏng 3-5 phân.
- Khi mức độ đau giảm khá
nhiều, bạn có thể bắt đầu các bài tập cột sống để chữa chứng đau lưng.
? Điều trị cơn đau lưng cấp tính
Trong cơn đau bạn có thể
dùng phương pháp vật lý trị liệu là chiếu đèn hồng ngoại để giảm bớt tình
trạng đau lưng. Khi sử dụng đèn hồng ngoại, bạn cần lưu ý:
- Gọi là đèn hồng ngoại
vì tia sáng đèn phát ra có màu hồng. Có 2 loại đèn hồng ngoại: dạng đèn bóng
hay dạng điện trở. Dạng bóng có công suất nhỏ khoảng 250w, dạng điện trở có
công suất lớn hơn 400-1.000W và tuổi thọ cao hơn. Loại dùng gia đình thường
là dạng bóng, để bàn hay có chân đứng.
- Tác dụng của tia sáng
hồng ngoại: Tia sáng hồng ngoại có tác dụng thấu nhiệt nông xuyên qua da
khoảng 3mm. Tia sáng này làm nóng da tại chỗ, nhiệt độ da tăng lên, mạch máu
tại chỗ giãn ra và bắp cơ tại vùng chiếu đèn cũng được giãn ra. Do hiện
tượng tăng lượng máu cục bộ và tăng nhiệt độ tại chỗ dẫn đến phát tán nhiệt
đi khắp cơ thể và làm tăng nhiệt toàn thân.
Tia hồng ngoại tác dụng
lên đầu dây thần kinh tại vùng bị đau khi sức chiếu nóng vừa sẽ có tác dụng
giảm đau tốt nhưng khi chiếu đèn quá nóng sẽ gây phản tác dụng làm đau tăng
lên kèm theo co cơ và cảm giác phỏng rát. Nhờ tác dụng giảm đau và giãn cơ
tại chỗ nên tia hồng ngoại có tác dụng tốt trong những trường hợp đau có kèm
theo co cơ thắt lưng.
- Cách sử dụng đèn hồng
ngoại: Khoảng cách từ đèn hồng ngoại đến da khoảng 40-90cm, điều chỉnh độ
nóng bằng cách điều chỉnh khoảng cách từ đèn đến vùng được chiếu, để tiện
hơn bạn có thể dùng đèn có volumm điều chỉnh độ nóng của đèn, cần đặt đèn
sao cho tia sáng chiếu đến vuông gốc với da mới đạt hiệu quả cao nhất. Lưu ý
nếu đèn quá gần có thể gây phỏng da. Thời gian chiếu trung bình 20-40 phút,
mỗi ngày chiếu khoảng 2-3 lần.
- Nên tránh chiếu đèn
hồng ngoại ở:
+ Vùng da bị tổn thương
hay chấn thương.
+ Vùng da bị mất cảm
giác.
+ Vùng da có sẹo lồi.
Nếu không có đèn hồng
ngoại, bạn có thể dùng túi chườm nóng cũng có tác dụng tương tự. Cũng cần
lưu ý túi chườm cũng có thể gây phỏng da nếu dùng nước quá nóng.
Trong những trường hợp
cẩn hỗ trợ thêm thuốc, bác sĩ có thể cho bạn dùng các thuốc sau:
? Thuốc giảm đau, hạ nhiệt nhưng
không gây hại cho dạ dày như: Paracetamol 500mg uống 1 viên ngày 3 lần. Nếu
dùng được dạng viên suổi bọt tan trong nước thì tác dụng nhanh hơn như
Efferalgan 500mg, dạng có kèm theo codein là Efferalgan codein thì tác dụng
giảm đau sẽ mạnh hơn.
? Thuốc kháng viêm, giảm đau như:
Alaxan, Felden, Neo-pyrazon, voltaren, Nor-amidopyrin, Ibuprofen,
Profenid... Phần lớn các thuốc này đều gây ảnh hưởng trên dạ dày, vì vậy bạn
không nên dùng nếu có triệu chứng viêm, loét dạ dày. Một số thuốc mới ít có
tác dụng gây hại trên dạ dày hơn như: Mobic, Nimesulide... Mobic 7,5mg bạn
có thể uống 1 viên ngày 2 lần, khi bị dị ứng thuốc hay viêm loét dạ dày cũng
không nên dùng. Các thuốc này khi dùng phải có chỉ định và theo dõi của bác
sĩ.
Ngoài ra việc tập cột
sống khi tình trạng đau đã thuyên giảm cũng có tác dụng tốt trong điều trị.
Sau đây là những động
tác tập cột sống:
BÀI TẬP CỘT SỐNG CHO NGƯỜI ĐAU LƯNG
(Lặp lại 10 lần cho mỗi động tác)
Động tác 1: (h. 1) Nằm ngửa ấn chặt vùng thắt
lưng sát xuống giường, giữ một lúc rồi nghỉ.
Động tác 2: Tư thế như hình 1 nhưng tay khoanh
trước ngực, lần lượt nhắc mông lên và hạ mông xuống .
Động tác 3: (h. 2) Tư thế như hình 1, lần lượt
kéo 2 chân gập lại sát bụng giữ nửa phút rồi duỗi thẳng 2 chân ra.
Động tác 4: (h. 3) Nằm ngửa với 2 gối hơi gập.
Lần lượt dùng 2 tay kéo từng chân sát vào bụng, giữ nửa phút.
Động tác 5: (h. 4) Nằm sấp, đặt gối dưới bụng 2
tay để sau gáy. Lần lượt nhắc đầu, vai lên cao ngang mông giữ một chút rồi
hạ xuống.