NHỮNG VITAMIN GIẢM NGUY CƠ CHO TIM
BS. ĐÀO XUÂN DŨNG
Làm gì để giảm nguy cơ cho tim?
Có nhiều việc bạn nên làm, ví dụ như cần tập thói quen vận động thân thể đều đặn - không hút thuốc lá (kể cả thuốc lá nhai) - chế độ ăn ít mỡ và đừng ăn mặn quá - ăn nhiều rau quả, các loại đậu đỏ.
Một số vitamin có thể có tác dụng làm giảm nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, đó là những vitamin có khả năng chống "oxy hóa".
Những chất chống oxy hóa là gì và có tác dụng như thế nào?
Là những chất làm cho các cholesterol không trải qua quá trình oxy hóa. Hiện tượng oxy hóa gây ra sự bám dính các cholesterol có hại (tức là các cholesterol có tỷ trọng thấp, LDL) vào thành mạch máu, và các cholesterol đã bị oxy hóa này dần dần làm hẹp lòng mạch, có thể dẫn đến làm tắc mạch. Khi đó gọi là xơ vữa động mạch. Một số thức ăn, đặc biệt là rau quả có tác dụng cản trở quá trình oxy hóa và trong rau quả có vitamin E và vitamin C - có lẽ là 2 vitamin có tác dụng chống oxy hóa mạnh nhất. Nếu bạn có bệnh tim thì vitamin E có thể làm giảm nguy cơ tái phát nhồi máu cơ tim. Vitamin C tăng cường tác dụng của vitamin E trong cơ thể và cũng nâng cao chức năng của mạch máu. Hai loại vitamin này hợp đồng tác dụng làm cho mạch máu được bảo vệ không bị cholesterol đã oxy hóa làm hư hại và các mạch máu cũng co giãn tốt hơn.
Những ai cần dùng thêm vitamin E và C?
Để giảm nguy cơ cho bệnh tim, bạn cần dùng thêm vitamin E và C ngoài số lượng đã saün có trong thức ăn. Những người cần dùng thêm là những người đã từng bị nhồi máu cơ tim - phải thăm dò tim bằng phương pháp thông mạch - phẫu thuật bắc cầu mạch máu (để chữa một động mạch bị tắc ở tim, đột quî do cục máu, bệnh động mạch cảnh hoặc phẫu thuật - tắc động mạch chi dưới, Cholesterol tỷ trọng thấp hoặc triglyceride (một loại cholesterol) tăng cao, huyết áp cao, có hút thuốc lá.
Liều lượng dùng nên bao nhiêu và có tác dụng phụ gì không?
Hiện nay chưa biết liều lượng lý tưởng nên là bao nhiêu nhưng dùng vitamin E 400 UI (đơn vị quốc tế) mỗi ngày và vitamin C 500mg 2 lần mỗi ngày là hợp lý. Phần lớn không có tác dụng phụ gì với liều lượng nói trên. Có thể có cảm giác bồn chồn, cảm giác nặng nề, nôn nao và đi ngoài phân nhão trong thời gian đầu. Nếu phải xét nghiệm phân xem có máu trong phân không thì ngừng uống vitamin C 3 ngày trước ngày thử. Vitamin E dùng liều cao cần hỏi ý kiến bác sĩ. Những nguồn thực phẩm có nhiều vitamin E là: mầm hạt lúa mì, quả hạnh đào, gạo lức (gạo chưa xay), dầu hướng dương, hạt cây óc chó... Vitamin C cũng có nhiều trong ớt đỏ, cam, dưa, nho, cà chua, măng tây, quả dâu tây...
Những loại thức ăn khác tốt cho tim?
Những hóa chất thực vật (phytochemicals) có trong rau quả cũng có thể bảo vệ tim và phòng bệnh ung thư như ginisten (có trong đậu tương), lycopene (cà chua và nho), indole (bắp cải), allylic sulfide (hành, tỏi), tannin (trà xanh), flavonoid (có trong phần lớn rau quả). Bạn có thể tăng cường sức khỏe bằng cách ăn nhiều thực phẩm có chứa các chất oxy hóa và hóa chất thực vật.
Có cần dùng viên đa vitamin mỗi ngày không?
Viên đa vitamin chứa một hàm lượng cân đối các vitamin nhưng chưa đủ hàm lượng vitamin E và C mà bạn cần để phòng bệnh tim. Cho nên có thể vẫn uống viên đa vitamin và uống thêm vitamin E và C. Đối với phụ nữ: nếu đang hành kinh thì nên uống viên đa vitamin với ít sắt (dưới 4mg). Nếu cơ thể đã đủ sắt mà uống thêm sắt thì lại gây ra hiện tượng oxy hóa.