Virus trong vacxin phòng bại liệt đường uống có thể gây bệnh
Vacxin bại liệt đường uống chứa virus còn sống đã bị làm yếu đi. |
Các nhà khoa học lo ngại rằng virus này đã giành lại được khả năng truyền bệnh từ người sang người. Nghiên cứu mới nhất cho thấy, thủ phạm gây vụ dịch bại liệt tại Haiti và Cộng hòa Dominica hồi năm 2000 -2001 chính là dạng đột biến của virus có trong vacxin.
Vacxin phòng bại liệt dạng uống chứa các virus còn sống nhưng đã được làm yếu đi. Chúng ít nguy hiểm và ít khả năng lan truyền hơn virus gây bệnh bại liệt. Về lý thuyết, nguy cơ gây bệnh của vacxin là 1/1 triệu. Thế nhưng, nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng bệnh của Mỹ (CDC) cho thấy, virus này có thể lấy lại khả năng lan truyền dễ dàng hơn người ta tưởng nhiều.
Phân tích cho thấy, tất cả các virus gây bại liệt ở Haiti và Cộng hòa Dominica đều bắt nguồn từ vacxin được dùng cho trẻ em ở Haiti trong năm 1998 hoặc 1999. Virus bị làm yếu đi này bắt đầu lưu truyền giữa những người không tiêm phòng ở Cộng hòa Dominica vào năm 2000. Tại một thời điểm nào đó, virus này trở nên mạnh hơn và kết quả là trong năm 2000 và 2001, có 21 người nhiễm bệnh và 2 trẻ (12 tuổi và 35 tháng) tử vong.
Theo các nhà nghiên cứu, trong một số trường hợp, virus bại liệt đã trao đổi gene với một loại virus sống trong ruột người, tên là enterovirus.
Việc uống vacxin cần được thực hiện nghiêm ngặt
Theo các tác giả, nguyên nhân khác của vụ dịch chính là thái độ lơ là của Haiti đối với chương trình phòng chống bại liệt trong vòng 5 năm trước đó.
Nghiên cứu này cũng cho thấy, việc thanh toán hoàn toàn bệnh bại liệt là rất khó khăn. Để đạt được điều này, bệnh bại liệt tự nhiên phải được loại trừ thông qua sử dụng vacxin bại liệt đường uống một cách nghiêm ngặt. Sau đó, tất cả các nước có thể ngừng sử dụng vacxin uống hoặc chuyển sang vacxin đường tiêm chứa virus bại liệt đã chết.
Vacxin tiêm đã được sử dụng ở Mỹ và phần lớn các nước ở châu Âu. Vacxin này tuy không tạo được miễn dịch mạnh như phương pháp uống nhưng loại trừ được khả năng virus chuyển thành dạng gây bệnh. Tuy nhiên, việc chuyển ngay từ vacxin uống sang vacxin tiêm sẽ gặp rất nhiều khó khăn, nhất là về kinh tế vì vacxin dạng tiêm đắt hơn nhiều. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Khoa học của Mỹ số ra tuần này.
Thu Thủy (theo NewScientist)