365 LỜI KHUYÊN SỨC KHOẺ


Chương 3: ÐỂ CÓ SỨC KHOẺ VÀ GIỮ ĐƯỢC SỨC KHOẺ

Bạn có thể ăn toàn những chất bổ dưỡng và có đủ các loại thuốc đắt tiền; đã bỏ thuốc lá và rượu mạnh, nhưng nếu bạn không tập luyện đề cho cơ thể có dịp vận động thì bạn cũng chỉ yên tâm được MỘT PHẦN NÀO VỀ SỨC KHOẺ CỦA MÌNH MÀ THÔI. CÓ sức khoẻ, bạn còn cần phải có hệ cơ bắp rắn chắc mới giữ gìn được sức khoẻ, mới bảo vệ được tim và phổi, tăng cường sự lưu thông của máu, cung cấp được nhiều nhiệt năng cho cơ thể, tăng sức chịu đựng, làm xương thêm cứng cáp, gân cốt dẻo dai, sự tiêu hoá tốt, không bị táo bón và thêm lòng tự tin.

Tập luyện làm tăng lượng be ta- endorphin, một loại hoặc môn có khả năng tăng cường trí lực và sức chịu đựng của con người.

Viên thuốc có thể giúp bạn khỏi bệnh, đỡ mệt. Nhưng muốn cảm thấy mình sung sức phải luyện tập đều đều, hàng ngày, từng bước một, bắt đầu ngay từ hôm nay.

Chương 3 này sẽ chỉ dẫn cho bạn cần phải hoạt động thế nào, đề ra mục đích và chương trình tập luyện một cách cụ thể để bảo vệ sức khoẻ và ước lượng sự tiến bộ của mình.

Chú ý: Trước khi bước vào một chương trình luyện tập, TỐT NHẤT LÀ BẠN LÊN ÐI KHÁM SỨC KHOẺ Ở y tế, nhất là nếu trước đây.bạn đã có thời kỳ béo phì, áp huyết cao, nước tiểu đường hay bệnh tim. Lời khuyên của các bác sĩ sẽ giúp bạn tránh được những tai nạn không đáng xảy ra trong quá trình luyện tập, nhất là về các vấn đề liên quan tới tim mạch

78. Bài tập kiểm tra stress

Bài tập kiểm tra về stress có mục đích tìm hiểu xem tim phản ứng như thế nào khi một người cố gắng làm việc hoặc vận động. Kết quả của bài tập sẽ giúp cho bác sĩ biết nên khuyên bạn tập luyện như thế nào, cố gắng tới mức độ nào là tốt nhất mà không có hại cho sức khoẻ. Nếu bạn là người phải qua bài tập kiểm tra về stress, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn đạp xe đạp cố định hoặc đi một quãng đường trên máy đi, với các dụng cụ đo NHỊP ÐẬP CỦA CON TIM VÀ HUYẾT ÁP, ÐƯỢC GẮN Ở ngực và cổ tay của bạn.

Bạn có nhất thiết phải qua bài tập kiểm tra này không? việc đó tuỳ thuộc vào tình hình sức khoẻ của bạn trong quá khứ và hiện tại. TRƯỜNG THỂ THAO - Y tế của Mỹ, khuyên những người có bệnh tim hoặc có triệu chứng của bệnh này, trước khi tham gia tập luyện cơ thể, nên qua

KIỂM TRA VỀ STRESS. ĐÓ là những người:

- Từ 45 tuổi trở lên và đã có lần có triệu chứng về tim mạch

- LÀM VIỆC NGỒI MỘT CHỖ

- CÓ HUYẾT ÁP CAO

- CÓ nồng độ cholesterol trong máu (từ 240mg/dl trở lên); từ 200 - 2400mg/dl: ranh giới của nồng độ cao; dưới 200mg/dl vừa phải: không lo bị bệnh tim mạch

- Nghiện thuốc lá

- CÓ kết quả không bình thường khi đo điện tâm đồ

- Bị bệnh tiểu đường

- Gia đình có tiền sử liên quan tới bệnh tim

- Ðã có lần bị đau ngực khi làm việc hay vận động

- Ðã xét nghiệm thấy có bệnh tim mạch, bệnh phổi hoặc rối loạn về vấn đề trao đổi chất.

79. Sự quyết tâm luyện tập thể dục

Luyện tập được hay không, không tuỳ thuộc vào sức khoẻ mà tuỳ vào ý chí và lòng quyết tâm của bạn. Ðể có thể bắt đầu luyện tập, hãy gạt bỏ những ý nghĩ sau ra khỏi đầu óc của mình:

- Tập thế mất nhiều thời gian quá? Không nhiều đâu. Chỉ cần từ 20 tới 30 phút mỗi ngày. Và 5 ngày như thế mỗi tuần.

- Những động tác luyện tập chẳng liên quan gì tới những điều mình cần.

Không đúng như vậy đâu. Sự luyện tập khiến bạn trở nên nhanh nhẹn, trí óc thêm minh mẫn. Nhiều khi người ta đã nghĩ ra cách giải quyết công việc tìm thấy lời giải đáp cho mọi bài toán khó trong lúc đi bách bộ.

- Sự luyện tập hàng ngày thật nhàn chán!

NHÀM CHÁN HAY KHÔNG LÀ Ở mình. Hôm nay bạn tập đạp xe, ngày mai,đi bơi và ngày kia, chạy bộ. Hãy tạo ra mộtphong trào tập luyện quanh mình: tập với bạn bè, với vợ hay chồng..., tập chung với nhiều người hay tập riêng với âm nhạc. Hôm nay bạn đạp xe ra vườn hoa, ngày mai cùng đi với vợ hay bạn bè tới một quãng đường, bạn chưa từng tới

Hãy tự mình tìm cách đổi món, bạn sẽ không bao giờ thấy CHÁN!

80- Hãy đặt Cho mình một cái đích

Trong bất cứ việc gì, nếu bạn có một cái đích cụ thể, bạn mới biết được bạn đã làm được bao nhiêu việc, đi được mấy chặng ÐƯỜNG, HIỆN TẠI BẠN ÐANG ÐỨNG Ở đâu v.v...

Ðể biết sự luyện tập thân thể của mình có kết quả như thế nào, hãy tự hỏi mình những câu hỏi như sau:

- Kết quả luyện tập của ta tới đâu rồi? Khá, vừa hay tồi? Mình có thể luyện tập tốt hơn nữa không? Mình ÐANG Ở mức xuất phát hay có thể nâng mức luyện tập lên cao hơn nữa?

- Ta muốn nâng cao sức khoẻ hay luyện tập sự bền bỉ, sự mềm dẻo? Một hay cả ba?

- Ta muốn có sức khoẻ thêm để làm gì? Ðể dễ coi hơn hay cảm thấy mình cứng rắn, sáng suốt hơn? Hay chỉ để phòng bệnh?

- Cần phải bao lâu nữa thì mình đạt tới đích? liệu có đạt được không?

- Với mọi công việc hàng ngày phải làm, liệu ta có đạt được không?

- CÓ NHỮNG TRỞ NGẠI GÌ MÌNH PHẢI VƯỢT QUA? CÓ vượt được không?

- Căn cứ vào đâu để đo điểm tiến bộ? Vào số cân sụt đi chăng? Hay căn cứ vào số lần bị cảm ít đi trong năm? Vào hiện tượng ngủ được hay nhu cầu ngủ ít hơn trước? Hay độ giảm cholesterol.

- Mỗi lần đạt được sự tiến bộ, mình sẽ làm gì để ghi nhớ hay tự thưởng? Mua một cái áo, đi chơi xa hay điện thoại cho bạn?

81. Hẹn với mình và giữ lời

Hàng ngày bạn có biết bao nhiêu công việc phải làm: việc công sở, việc tư, việc gia đình... Vậy làm thế nào để vẫn luyện tập được đều đều? Bạn hãy thử làm như sau.

- Ghi thời gian luyện tập vào lịch, như bạn ghi một công việc nào khác mà bạn phải làm vậy.

- Chọn bài tập nào thích hợp với vị trí, công việc bạn đang làm lúc đó Sau khi bọn trẻ đi học trước bữa ăn trưa hoặc vào thời gian bạn vẫn dành để gặp gỡ bạn bè v.v...

- Chọn môn tập nào làm bạn ham thích, vui.

- Nhất quyết không bỏ tập dù trời xấu, lạnh hoặc có việc bận

82. Thời gian thích hợp

Theo cuộc điều tra của Trung tâm sức khoẻ miền Ðông Nam NƯỚC MỸ Ở PHOENIX THÌ: 75% người luyện tập thân thể vào buổi sáng sau một năm, vẫn giữ được nếp luyện tập. Trong khi những người tập vào buổi trưa chỉ có 50%, và buổi chiều chỉ còn 25%. Bởi vậy chúng ta hãy gắng dậy sớm, luyện tập thân thề vào buổi sáng, trước khi đi làm các công việc khác.

83. Làm nóng người -động tác khởi động

Trước khi luyện tập, bao giờ cũng phải làm một số động tác làm cho nóng người, cho các cơ bắp quen dần với sự luyện tập: đó là việc khởi động. Việc khởi động bắt đầu nhẹ nhàng làm các gân cốt, cơ bắp co giãn từ từ, không đột ngột, tránh được hiện tượng chuột rút (vọp bẻ), tăng dần sự lưu thông của máu, làm nóng NGƯỜI-RẤT CẦN TRONG LÚC TẬP LUYỆN Ở THỜI TIẾT LẠNH, MÙA ÐÔNG.

làm động tác duỗi tay, chân; giãn lưng vào quãng 5-10 phút

Ðộng tác duỗi tay:

- Dang cánh tay ngang, dơ thẳng lên trên đầu rồi hạ xuống hai bên sườn.

- Dang cánh tay ngang -Co tay để hai bàn tay trước ngực - căng khuỷu tay ra phía sau - Hạ cánh tay xuống.

- Ðưa hai cánh tay ra trước mặt - Quay tròn hai cổ tay

- Ðưa cánh tay trước lên làm thành hình thước thợ - rồi lại hạ cánh trước xuống. Cánh tay vẫn nằm ngang co cánh trước lại sờ vào vai mình.

Ðộng tác lưng. Ðứng dạng 2 chân lồng những ngón tay vào nhau rồi dơ cao lên quá đầu. Cúi đầu xuống rồi ngửng lên nhìn trời trong khi xoay 2 bàn tay vẫn đan nhau, ngửa lên trời, căng tay ra cho hết mức. Giữ tư thế như vậy trong 5 phút. Chùng tay xuống, để thư giãn, rồi lại làm lại động

tác căng tay từ 2-4 lần.

Ðộng tác duỗi chân: Tựa tay vào lưng một cái ghế, hay vào tường, người đứng thẳng. Một đầu gối hơi chùng xuống trong khi đưa chân về phía trước rồi về phía sau. Duỗi bàn chân cho thẳng với xương ống CHÂN CHO THỚI KHI CẢM THẤY CĂNG CÁC BẮP THỊT Ở bắp chân. Giữ tư thế như vậy trong 5 giây. Hạ chân xuống rồi lại đưa chân lên. Làm lại động tác với chân kia.

Khi duỗi chân và bàn chân, nhớ duỗi từ từ. Khi cảm thấy đau thì ngừng ngay. Trong lúc duỗi, vẫn thở đều, không nhịn thở.

Muốn khởi động nhanh, nóng người nhanh, đi bộ nhanh một đoạn, rồi chạy tốc độ chậm. Ðộng tác này làm tim đập dần nhanh hơn và ra ít mồ hôi.

84. Nghỉ giải lao để cơ thể giảm nhiệt

5 phút nghỉ sau thời gian tập có tác dụng ngược với khi chúng ta khởi động, làm cơ thể bớt nóng và bình thường trở lại

- Tim dần dần trở lại nhịp đập bình thường

- Các cơ bắp được nghỉ, giảm độ căng vì nơi nào có axít lactic tập trung, bây giờ lượng axít đó sẽ dần dần tản ra chung quanh.

- Máu thôi không dồn xuống chân nữa.

Các hiện tượng trên xảy ra từ từ giống những hiện tượng ngược lại khi khởi động.

85. Ðộng tác mềm dẻo

Người khoẻ mạnh cần cả sự mềm dẻo của cơ thể, bạn có thể luyện tập như sau:

1- Ðứng dạng 2 chân cho vững. Luồn các ngón tay vào nhau rồi đặt 2 bàn tay lên đầu. Giữ cho hông cố định và nghiêng người hết sức sang phải. Trở lại vị trí cũ rồi nghiêng sang trái. Làm lại nhiều lần 2 động tác này.

2- Ngồi trên giường hay dưới sàn, hai chân hơi dạng. Giữ cho lưng thẳng, đưa 2 cánh tay thẳng lên trời, rồi cúi người xuống thấp trong 8-10 giây. Nếu thấy đau, ngưng ngay lại.

3 - Nằm duỗi hai chân, lưng sát xuống sàn từ từ co đầu gối chân phải lên tới khi đùi ép vào bụng rồi lại từ từ duỗi ra để vào vị TRÍ CŨ. LÀM ÐỘNG TÁC NÀY VỚI CHÂN TRÁI.

86. Ðộng tác khó nên tránh

Nhưng động tác này, nếu không phải là người chơi thể thao chuyên nghiệp thì nên tránh, vì có thể gây đau lưng.

1- Nằm ngửa và đưa chân qua mặt, để ngón chân chạm sàn phía đỉnh đầu.

2- Ngồi dạng chân trước, chân sau và cố cúi người xuống.

3- Ngồi duỗi 2 chân và cố cúi để sờ tay được vào các ngón chân.

87. Bảng dự đoán khả năng luyện tập

Mình tập luyện như thế đã đủ chưa? Có THỂ TẬP LÂU HƠN, NẶNG hơn hay như thế là vừa sức? Thế nào là vừa sức? Tập khoảng 70-85% của sức mình là vừa. Tập hết sức hay quá sức sẽ có hại vì sẽ làm tim mệt. Mỗi lần tập khoảng 20-30 phút. Mỗi tuần lễ tập 8-4 lần (2 ngày 1 lần).

Sau đây là phương pháp thực hiện để biết mình tập với cường độ, thời gian thế nào là thích hợp với trái tim mình:

1- Trước khi khởi động, dùng tay phải bắt mạch tay trái (hay ngược lại). Ðặt ngón trỏ và ngón giữa lên mạch máu ở CỔ TAY, ẤN NHẸ XUỐNG để cảm thấy nhịp đập của tim qua mạch đập.

2- Ðếm số lần đập trong -10 giây (coi đồng hồ), rồi nhân số này với 6: đây là số nhịp tim bình thường trong một phút. Thí dụ là 130

3- Sau khi làm động tác khởi động, giữa lúc tập hay ngay sau khi tập, bạn lại tự bấm mạch và làm như trên để có con số ghi nhịp đập của tim mình trong một phút. Bạn chọn con số cao nhất trong 3 lẩn bấm mạch vừa rồi. Thí dụ: 135

Nhìn vào bảng dưới đây, tìm hàng ghi đúng với tuổi của mình và so sánh con số 135 của mình với các số khác trong hàng để suy ra mình tập như vậy là còn nhẹ; là vừa sức hay quá sức.

- Thí dụ: bạn 40 tuổi. Sau khi tập luyện 20 phút, bạn có số nhịp tim cao nhất là 135 nhịp/phút. So với quãng an toàn trong bảng là 128-155. Vậy 135 nhỏ hơn 155 có nghĩa là: bạn có thể tập nặng thêm.

- Nếu con số nhịp tim sau 20 phút tập của bạn là 160 lớn hơn 155: bạn phải tập nhẹ hơn, hoặc rút ngắn thời gian tập lại. Trước tập 20 phút, bây giờ chỉ tập 15 phút.

- Nếu con số trên của bạn là 125 nhỏ hơn con số nhịp đập LÚC BÌNH THƯỜNG Ở trong bảng 128: bạn phải tăng cường tập đi bộ nhiều hơn để nàng cao sức bền bỉ của mình.

Sau một thời gian luyện tập, số đo nhịp tim lúc bình thường của bạn sẽ tăng cao hơn trước: đó là dấu hiệu tốt cho sức khỏe của bạn, thể hiện sự dẻo dai của cơ bắp đã tăng tiến hơn.

Bảng dưới đây ghi số nhịp tim mẫu, của một người Mỹ có sức khoẻ trung bình. Người khoẻ hơn, có thể có những số đo khác hơn một ít..

Khoảng nhịp tim an toàn cho biết số đo tim lúc bình thường VÀ SAU KHI TẬP, Ở trong khoảng đó chứng tỏ mình tập vừa sức, đã sử dụng khoảng 70-85% của sức mình.

 

Số tuổi

Số nhịp tim của người mỹ sức khỏe trung bình

Khoảng nhịp tim an toàn (trong 1 phút)

Số nhịp tim cao nhất có thể đạt tới (trong 1 phút)

25

140 - 170

200

30

136 - 165

194

35

132 - 160

188

40

128 - 155

182

45

124 - 150

175

50

119 - 145

171

55

115 - 140

165

60

111 - 135

159

65

107 - 130

153

88. Ði bộ có lợi gì?

Ði bộ là một phương pháp giữ gìn sức khoẻ mà ai cũng có thể thực hiện được. Ði bộ có những điều lợi sau:

- LÀM SỰ TUẦN HOÀN MÁU Ở tim và mạch nhanh hơn

- Làm tăng nhiệt lượng trong cơ thể

- Làm tăng sức bền bỉ của các cơ bắp

- Tăng sức chịu đựng của cơ thể

- Tiêu hoá dễ và đều

- Ðiều hoà huyết áp

- Cảm thấy khoẻ mạnh

Khi đi bộ nên:

- Ði chậm 2-3 phút lúc đầu, coi như thời gian khởi động

- Trước và sau khi đi, nên ngồi duỗi chân độ 2-3 phút

- Nên đi giầy khớp với chân

- Khi bước đặt gót xuống trước rồi mới uốn cong các ngón chân bước đi.

- Khi đi giữ tư thế người cho thẳng, đầu hơi ngẩng, vai nhang đung đưa theo chiều đánh của cánh tay.

- Hít vào sâu và thở ra hết

- Trước khi ngừng, đi chậm lại 3-5 phút

89. Ðạp xe có ích cho sức khoẻ

Ðạp xe đạp vừa tốt cho cả cơ thể lẫn tinh thần vì bạn có thể đi tới những nơi có không khí trong lành, làm tăng sự tuần hoàn của máu và bạn sẽ cảm thấy mình khoẻ hơn. Không cần đạp thật nhanh như các tay đua. Sau đây là các biện pháp tránh bị chuột rút chân và đau các cơ bắp:

- Tay cầm và nệm ngồi phải thích hợp với chiều cao của mình. Tốt nhất là điều chỉnh yên xe thế nào để có thể duỗi chân được hết cỡ khi đạp xe.

- Khi đạp xe tới nơi, nên có ít phút nghỉ duỗi tay, chân, LƯNG. TRƯỚC KHI ÐẠP XE CÙNG VẬY.

90. Tập luyện dưới nước

Trong nước, bạn thấy người mình nhẹ như chiếc lá. Nếu bạn biết bơi, bạn sẽ cảm thấy trọng lượng của mình giảm tới 90%. Bạn có thể cử động nhẹ nhàng làm cho xương cốt, cơ bắp, các khuỷu tay chân, đầu gối, các đốt xương sống lưng vận động thoải mái. Nhiều người vận động khó khăn trên bộ nhưng lại thấy tay, chân... dễ dàng khi vận động dưới nước, trong bể bơi hay... trong bồn tắm. Vận động dưới nước rất thích hợp với:

- Người trên 50 tuổi

- Người đau khớp

- ĐAU BẮP CHÂN HAY ÐAU LƯNG

91. Bạn có thể vượt Ðại Tây dương không?

BẠN RẤT CÓ THỂ Ở nhà mà vẫn tham gia được cuộc bơi vượt Ðại Tây Dương, trèo lên ngọn núi Everest, hoặc tháp Eiffel hay đi từ New York tới San Francisco, nếu bạn biết được:

- Quãng đường đi hay chiều cao của núi.

- Chiều dài mỗi sải tay của bạn khi bơi hoặc số bậc cầu thang đã lên xuống hàng ngày.

- Bạn hãy đếm xem mỗi ngày bạn bơi bao nhiêu sải tay, và lên bao nhiêu bậc thang rồi mang so với bảng sau đây để biết bao giờ mình tới đích:

92. Aerobic là gì?

Giữ được thăng bằng khi tay, chân, cơ thể vận động theo nhịp: đấy là môn tập aerobic. Xem như vậy thì chạy, hay đạp xe đạp cũng có thể coi là aerobic, như thể dục nhịp điệu vậy. Khi tập aerobic, tim và phổi của chúng ta phải làm việc từ 60 tới 85% công suất của chúng.

Từ khoảng năm 1980, tập thể dục nhịp điệu trở thành phong trào nhưng việc nhảy và uốn cong người nhiều quá, đã gây ra nhiều ảnh hưởng và trục trặc về xương và gân.

Ngày nay, người ta đã chấn chỉnh lại các động tác mạnh quá trong khi tập đã tránh được các tai nạn xảy ra. Muốn vậy khi tập phải nhớ:

- Chỉ được đưa một chân lên khỏi mặt đất. Một chân bao giờ cũng đụng sàn.

- Hạn chế nhảy cả 2 chân một lúc

- Hạn chế những động tác giật mình

Loại aerobic nhẹ nhàng, yêu cầu người tập

- Không được nhảy 2 chân một lúc

- Những động tác trong bài chủ yếu làm vận động các cơ bắp lớn (như bắp tay, bắp đùi), ít vận động các cơ bắp nhỏ (như ở BÀN CHÂN, CỔ TAY...)

- Vận động cánh tay nhiều hơn các điểm khác

93. Lớp aerobic nào tốt?

Lớp tập aerobic như thế nào thì tốt và thích hợp với mình? Bạn hãy nêu ra những câu hỏi như sau rồi trả lời:

1- Thầy dạy aerobic có bằng hoặc giấy chứng nhận là huấn luyện viên của Trường, Viện hay Trung tâm thể thao nào hay không?

2- Sàn tập có chắc chắn không? Không nên tập trên chiếu hoặc thảm mỏng: rất dễ bị trượt ngã.

3- Phòng tập có máy điều hoà không khí không?

4- Phòng có đủ chỗ cho các người tập khỏi đụng nhau không?

5- Thời gian khởi động và nghỉ sau khi tập đã thành một thói quen chưa?

6- Mỗi lần tập có tới 20 phút không?

7- Bạn có được hướng dẫn đếm mạch đập trước, trong khi, và sau khi tập không

8- Bạn có được dành một chỗ thoải mái cho riêng mình trong lúc tập không?

9- Huấn luyện viên có đưa những nề nếp mới và những điệu nhạc mới vào việc luyện tập không.

10- Sau khi tập, bạn có cảm thấy người thoải mái và khoẻ lên không? Hay cảm thấy có điều gì chưa thích hợp?

Tuỳ theo số lần trả lời "có", bạn tự đánh giá lớp HỌC AEROBIC NÀY CÓ PHÙ HỢP VỚI MÌNH HAY KHÔNG.

94. Chọn môn tập thích hợp với dáng người

Sức khoẻ mỗi người một khác. Cấu tạo xương, cơ bắp gân cũng vậy. Cho nên, mỗi loại người lại có một số môn tập thích hợp riêng. Thí dụ:

Loại 1, gồm những người có vẻ dáng:

- Mũm mĩm, tròn, dáng mềm mại

Không nên tập luyện bài yêu cầu nhảy nhiều

Nên: đi bộ, đạp xe, bơi lội và những bài tập nhẹ nhàng ít vặn, xoắn người

Loại 2, gồm những người:

- Xương to, nhiều bắp thịt

- Vai rộng, ngực nở

- Nhìn có vẻ "lực điền"

Nên: đi bộ, chạy quãng ngắn (5 km trở lại)

Không nên: Chạy marathon, tập võ có thi đấu, các môn thể dục yêu cầu giữ thăng bằng, sức khoẻ và sự khéo léo (tennis hay thuyền buồm)

Loại 3, gồm nhưng người:

- Cao, cổ dài

- Vai, hông hẹp, ngực nhỏ

- Chân tay dài

- CỔ tay, chân nhỏ

- Người nhỏ, hơi béo

- Trong luyện tập, khó có bắp thịt

Không thích hợp các môn: bơi lội và chạy nhanh.

Thích hợp với các môn: bóng rổ, tennis, chạy dai sức...

95. Luyện tập phù hợp với tính người

Việc luyện tập không chỉ căn cứ vào dáng người, mà còn PHỤ THUỘC VÀO CẢ TÍNH NẾT TỪNG NGƯỜI. CÓ người thích tập nơi đông người, ngoài trời, lại có NGƯỜI THÍCH TẬP MỘT MÌNH Ở trong nhà... Bởi vậy, nếu có thể chọn những môn tập phù hợp với ý thích của mỗi cá nhân thì người tập cũng thích thú hơn.

người cứ tới cuối tuần thì cứ sôi lên sùng sục nên được mệnh danh là "Người lính chiến cuối tuần". Nếu bạn có máu như vậy, nên tham gia những môn tập đòi hỏi dai sức (đạp xe xa, bóng đá, bóng rổ, chạy marathon..), và lưu ý giữ gìn cẩn thận để tránh tai nạn vì mình "hăng hái" quá.

Người thuộc loại "cuồng tín". Với những người này, tập vừa vừa cũng tốt, nhưng tập nhiều càng tốt hơn. Họ THÍCH HỢP VỚI NHỮNG MÔN THỂ THAO CÓ ĂN THUA, ÐÒI HỞI CÓ SỰ CỐ GẮNG. HỌ ấm ức lâu khi thất bại. Nên khuyên họ: thể thao là giải trí, không nên cay cú!

Loại "Bướm": Thích tham gia các môn tập có nhiều người và thay đổi các môn tập. Lời khuyên của huấn luyện viên: khi tập luyện, nên tin cậy vào bản thân mình là chính, không nên dựa vào các người khác nhiều quá.

Loại "Chóng tàn": Rất hăng hái lúc đầu nhưng lại dễ bỏ cuộc

Lời khuyên: Kết quả luyện tập chỉ thu được 10- 12 tuần. Nên cố gắng vì 2- 3 tuần chẳng ảnh hưởng tới sức khoẻ là bao nhiêu.

Loại "Lý thuyết": Thích sưu tầm sách và tài liệu đủ thứ về thể dục thể thao. Tham gia môn gì thì tốn tiền mua đủ các loại dụng cụ về môn đó. Hay thuyết các bạn bê về đủ các lợi ích và ưu điểm của môn mình tập.

Lời khuyên: hãy cố gắng thực hành được 50% những điều bạn ÐÃ ÐỌC.

96. Hãy chọn thêm môn tập cho mình

Nếu không chọn kỹ môn mình tập, sẽ dễ bỏ cuộc giữa chừng. Ngoài môn tập chính nên có một số môn tập phụ để thay thế. Thí dụ bạn thường chơi quần vợt với một người bạn thân. Phải dự kiến những ngày người bạn kia vắng mặt, bạn sẽ làm gì? Sẽ đi bộ, đạp xe, bơi hay ném bóng rổ?

Nếu không tính trước như vậy, rất dễ bỏ tập vào ngồi thừ NGƯỜI VÔ ÍCH TRONG MỘT TIỆM CÀ PHÊ.

97. Lập bảng thống kê sự tiến bộ của mình

Sau một thời gian tập, sức khoẻ của mình có khá hơn không? Ðã sụt được bao nhiều kg? Hông, ngực nở hơn trước được bao nhiêu? Mình có ngủ ngon hơn trước? Có cảm thấy khá hơn không?

Tất cả những điều đó có thể xác định được gọn gàng bằng phương pháp: đo nhịp tim sau lúc nghỉ ngơi.

SỐ nhịp tim lúc nghỉ càng nhỏ, chứng tỏ sức khoẻ càng tốt Bởi vậy, nếu sự luyện tập của bạn có kết quả thì số nhịp tim đo được lúc nghỉ, sẽ nhỏ hơn lúc trước.

Cách đo như trước:

1 - Bấm mạch mình lúc sáng sớm, khi vừa dậy, chưa bước xuống giường.

2- Ðếm số mạch đập trong 10 giây rồi nhân với 6, bạn sẽ có số mạch đập trong 1 phút.

3- Sáng hôm sau lại bấm lại. Cộng số mạch đập của hai lần, rồi chia đôi, lấy số mạch đập trung bình.

Ba tháng làm một lần. Nếu tập đều, bạn sẽ thấy số mạch giảm xuống, cho biết sức khoẻ của bạn đã tăng lên.

98. Tập quá sức

Bạn có thể tập quá sức hay không? Sau buổi tập, nếu bạn thấy mình nói chuyện với người khác khó khăn vì phải thở nhiều, thấy ngại nếu có người rủ đi khiêu vũ hoặc rủ đi bộ một quãng đường, thì có lẽ bạn đã tập quá sức rồi.

Bạn phải tập ít đi hoặc ngưng tập một thời gian cho lại sức

99. 3 bài tập để tiêu mõ bụng

Nếu làm cho bụng trên bớt đi 2-4kg mỡ bạn sẽ đỡ mối lo về dư cholesterol, huyết áp cao và lượng đường dư trong máu. Sau đây là một SỐ ÐỘNG TÁC TẬP NHỮNG CƠ BẮP Ở bụng, bạn hãy chọn động tác nào bạn thấy thích hợp với mình.

Bài 1. Gập đầu và cổ - Nằm ngửa, chân hơi co, hai bàn tay để dưới đầu. Giữ lưng áp vào sàn, cố nhấc đầu và vai lên khoảng 30 độ.

Chú ý: Giữ cho đầu, cổ và cột sống trên một đường thẳng. Khi nhỏm người lên từ từ, hít vào và đếm tới 5 rồi lại từ từ nằm xuống. Làm lại động tác này từ 10-15 lần bạn sẽ thấy tác dụng tới các bắp thịt Ở BỤNG.

Bài 2. Khoanh tay, ngồi dạy - Năm ngửa, đầu gối co, hai tay bắt chéo trước ngực, bàn tay phải nắm vai trái, bài tay trái nắm vai phải.

Cong người để ngồi dậy, rồi lại nằm xuống từ 10 - 15 lần.

Bài 3. Bàn tay sau cổ, ngồi nhỏm dậy - Hai bàn tay để dưới gáy, các ngón tay đan vào nhau. Nằm ngửa đầu gối co lại, hai bàn chân hơi cách xa nhau. Cong người ngồi dậy, đụng bàn tay phải vào đầu gối trái. Nằm xuống, nhỏm dậy, đụng khủy tay trái vào đầu gối phải. (Trong khi làm động tác này chú ý 2 tay không kéo đầu về phía trước) Làm động tác TỪ 10-15 LẦN.

100. Các dụng cụ tập thể dục

Các dụng cụ: đi, chạy tại chỗ, đạp xe, xoay người...với các bộ phận kéo, nịt, đạp, móc v.v... lắp đặt tại nhà, là những dụng cụ tập được nhiều người mơ ước. Tuy vậy, trước khi mua, bạn phải hiểu rõ tác dụng của mỗi loại dụng cụ để biết, dụng cụ đó có hợp với nhu cầu của bạn không. Thí dụ: dụng cụ đạp xe tại chỗ có tác dụng tới phần dưới cơ thể và tim, nhưng không có tác dụng tới

tay và không làm bụng nhỏ lại.

Bởi vậy, trước khi mua phải suy nghĩ tới mục đích tập của mình để khỏi "chóng chán" với dụng cụ và nên:

- Tìm hiểu xem hãng sản xuất dụng cụ và cửa hàng bán có tiếng hay 'không.

- Hỏi những bạn bè đã sử dụng dụng cụ này để biết tính NĂNG DỤNG CỤ VÀ NÊN MUA Ở đâu.

- Coi giá tiền có phù hợp với túi tiền của mình không

- Thử dụng cụ trước khi trả tiền

- Coi việc lắp giáp dụng cụ thế nào, di chuyển ra sao, chỗ ÐẶT Ở ÐÂU, có phù hợp với hoàn cảnh của mình không...Hỏi cách bảo quản dụng cụ như thế nào.

- Ðòi hỏi dụng cụ phải được bảo hành.

- Suy nghĩ một lần nữa coi mình có thích tập với dụng cụ NÀY KHÔNG ÐỂ TRÁNH KHỎI CHÓNG CHÁN.

101. Chọn giầy tập

Thợ mộc cần bào, thợ đào cần xẻng, làm gì cũng cần có dụng cụ chuyên môn như thợ. Dụng cụ tốt thì việc làm cũng dễ dàng thêm. Ðôi giày của người tập thể dục hay chơi thể thao cũng vậy. Nó CÓ THỂ LÀM BẠN THOẢI mái hay khó chịu, giúp bạn tập an toàn hay vì nó mà xảy ra tai nạn, nó có thể góp công vào thành tích của bạn hay không.

Bởi vậy, trước khi tập, bạn phải chọn đôi giầy thích hợp với chân mình và tự hỏi:

- Giầy này có phù hợp với môn tập của mình không? Vì mỗi môn tập như đi, đạp, bóng chày, tennis, aerobic... đòi hỏi giầy có những đặc tính khác nhau.

- Mình có đụng đậy được những ngón chân trong giầy lúc đứng và lúc ngồi không? (phải đụng đậy được).

- Bề ngang của giầy có bằng chiều ngang chân không? (lấy bút chì vạch theo 2 bên mép chân khi đứng rồi đo 2 bên cạnh giầy như trên bằng một bút chì màu. Nếu chiều hai mép chân lớn hơn chiều 2 mép giầy, thì khi đi giầy, chân sẽ bị bó).

- Những đường may nổi trong giầy có làm gót chân mình khó chịu hay không? (không được như thế). Khi tháo giầy ra, phần trên có bị bẹp xuống không? (không)

- Khi đi tất giầy có bị chật không? (không)

- Khi đi, nhảy, giầy có khớp với chân không? (Bạn thử đi và nhảy trước khi mua)

Ðôi giầy tốt là đôi giầy làm cho bạn dễ chịu ngay từ khi MANG NÓ VÀO CHÂN, LẦN ÐẦU.

102. Làm gì theo thời tiết?

BẠN THẬT MAY MẮN, NẾU ÐANG Ở nơi nào có nhiều mùa, vì bạn có thể thay đổi các môn tập cho phù hợp với thời tiết. Như vậy, các môn tập sẽ phong phú hơn, đỡ nhàm chán. Tuy vậy, bạn có thể nhận xét để giữ lấy một số kinh nghiệm cho mình về việc chọn môn tập: có những môn tập rất thích thú trong mùa hè, nhưng lại không hợp hoặc trở nên nguy hiểm trong mùa đông.

Khi tập vào mùa đông, nên:

- Mặc quần, áo dài để che gió và chống ẩm, lạnh.

- Ðội mũ. Không có mũ hoặc khăn che đầu, bạn có thể mất tới 40% nhiệt lượng của đầu trong suốt thời gian tập

- Mặc 3-5 chiếc áo nhẹ ấm hơn 2 chiếc áo dày. Không nên mặc áo quần bằng chất polypropylen (vải áo mưa), vì những loại quần áo như thế giữ độ ẩm và cuối cùng sẽ làm bạn bị lạnh. Lúc mới tập, nên đi hoặc chạy ngược chiều gió để lúc về đi chạy theo chiều gió. Lúc này, người bạn đã ra mồ hôi, chạy ngược chiều gió dễ bị cảm lạnh.

- NÊN CHẠY Ở những đường có nhà cửa vì tầng nhà sẽ che gió cho bạn.

- Không nên hút thuốc và uống cà phê hoặc rượu, vì chính những thứ đó lại dễ làm bạn nhiễm lạnh.

Trong mùa hè, nên:

- Mặc quần áo mỏng, dễ thấm nước. Không mặc quần dài, áo dài và những loại vải không thấm làm mồ hôi khó bốc hơi.

- Ðeo kính để tránh ánh nắng chói

- Bắt đầu tập từ từ

- Trước khi tập cũng như trong khi tập, nên uống nhiều nước, dù bạn không khát.

- Nên tập vào thời gian mát nhất trong ngày - lúc sáng sớm - hay buổi chiều - khi vắng ánh mặt trời.

103- Luyện tập, cần ăn tốt

Trong thời gian luyện tập, bạn cần phải có chế độ ăn, uống tốt.

Những chất hydro - cacbon trong bánh, bột, khoai...và trái cây cung cấp cho bạn nguồn năng lượng cần thiết cho việc luyện tập. Nhưng không nên ăn vội vàng ngay trước khi tập. Bạn phải ăn trước đó từ một tới hai giờ. Nhưng thức ăn như bánh sữa, bánh mì, chuối và một ly nước cam sẽ góp phần tích cực của mình vào thành tích tập luyện của bạn.

104- Nên ăn vào lúc nào?

Tập rồi án hay ăn rồi tập? Tại sao nên chú ý tới vấn đề này?

- Không nên ăn rồi tập ngay vì trong khi tập, phần lớn máu ÐƯỢC DỒN TỚI CÁC BẮP THỊT. BỘ phận tiêu hoá của bạn không được chú ý tới nên thiếu năng lượng để hoạt động. Bởi vậy, nên tập 2-3 giờ sau một bữa ăn no và 1-2 giờ, sau một bữa ăn nhẹ.

- Nên giữ chế độ ăn điểm tâm đều. Trước khi tập buổi sáng, trước khi điểm tâm, bạn có thể ăn qua một mẫu bánh, uống một ly nước quả trước khi ra bãi tập 15-20 phút.

- Nếu bạn tập vào buổi chiều, nên ăn no bữa trưa và ăn bữa tối hơi muộn.

105- Làm gì khi bị sái khớp hay đau nhức?

sái tay, chân, đau khớp, đau nhức bắp thịt...là điều thường gặp khi tập luyện thể dục hay thể thao. Khi bị đau mà bạn vẫn cố tập hoặc chơi tiếp tục thì chỗ đau có thể kéo dài hàng tuần hay hàng tháng.

Khi thấy bị đau, nên:

- Nghỉ và chú ý không để chỗ đau phải hoạt động trong 24 - 48 giờ.

- Chườm nước lạnh hay nước đá từ 5 - 20 phút mỗi giờ, trong vòng từ 2 - 3 ngày, cho tới khi cảm thấy hết đau và sờ chỗ đau không thấy nóng.

- Buộc chặt chỗ đau bằng băng đàn hồi tốt, trong 30 phút. Tháo băng rồi buộc chặt lại trên trong 15 phút. Làm như vậy nhiều lần.

- Khi ngủ hay nằm, kê chỗ đau cao lên.

Nếu cần, uống aspirin để giảm đau, với nhiều nước hay sữa để tránh tác dụng xấu của aspinn tới dạ dày.

Nên tới bác sĩ, nếu:

- Bị đau hay sái chân, tay nặng.

- CÓ hiện tượng bị tê hệt.

- Da có chỗ bì thâm tím.

- Xương những chỗ khớp không thẳng hàng với nhau.

- Không cử động được vì chỗ đau.

106- Phải chăng quyết nghỉ tập khi bị ốm

có nhiều môn tập có sức lôi cuốn chúng ta, đến nỗi khi bị cúm, đau họng, cảm lạnh, sốt... chúng ta cũng không muốn nghỉ. Việc làm đó chẳng có ích lợi gì cho ta cả.

Khi ta bị sốt tức là cơ thể ta không được ổn định. Nếu ta lại tập dễ làm cơ thể mệt thêm nữa, đưa sức khoẻ chúng ta tới sự kiệt sức, tạo điều kiện tốt cho các loại bệnh xuất hiện. Nếu bạn bị cảm lạnh, hãy ngưng việc tập luyện lại. Vì sự tập luyện tăng cường sự tuần hoàn của máu lúc này chỉ có hại. Các vi khuẩn hoặc vi rút được máu mang tới mọi điểm trong cơ thể nhanh hơn lúc bình thường. Trái lại, việc ngưng tập hai, ba ngày sẽ giúp bạn phục hồi được sức khoẻ để khi trở lại tập luyện, sẽ thấy ham thích hơn.


Mục lục

YKHOANET - Website Y Khoa Việt Nam


Chương 01 XỬ TRÍ NHANH VỚI NHỮNG VẤN ĐỀ SỨC KHOẺ HÀNGNGÀY
Chương 02: NHỮNG VẤN ÐẾ CHÍNH VỀ PHÒNG BỆNH, PHÁT HIỆN VÀ TRỊ BỆNH
Chương 03: ÐỂ CÓ SỨC KHOẺ VÀ GIỮ ĐƯỢC SỨC KHOẺ
Chương 04: THỰC PHẨM VÀ SỨC KHOẺ
Chương 05: PHƯƠNG PHÁP SỤT CÂN - NẶNG BAO NHIÊU KÝ - TÙY Ý
Chương 06: LÀM GÌ ĐỂ THẮNG STRESS
Chương 07: LIÊN QUAN GIỮA CẢM XÚC VÀ SỨC KHOẺ
Chương 08: THOÁT LY VÒNG NGHIỆN NGẬP
Chương 09: NHỮNG VẤN ĐỀ SỨC KHOẺ RIÊNG CỦA PHỤ NỮ
Chương 10: NHỮNG VẤN ÐỀ RIÊNG CỦA PHÁI NAM
Chương 11: HẠNH PHÚC VÀ SỨC KHOẺ TRONG CUỘC SỐNG TÌNH DỤC
Chương 12: SỨC KHỎE TỐT SAU TUỔI 55
Chương 13: KHOẺ TRÊN ÐƯỜNG DU LỊCH
Chương 14: BIẾT CÁCH ÐỀ PHÒNG SẼ GIỮ ÐƯỢC AN TOÀN
Chương 15: HÀM RĂNG ÐẸP, SỨC KHOẺ TỐT
Chương 16: NHỮNG NHU CẦU VỀ Y TẾ
ykhoanet - 365 lời khuyên sức khoẻ - phụ lục


LIST SÁCH

Khảo sát tình dục học - BS Hồ Đắc Duy
Sách 230 bệnh tật trẻ em
Sách 365 lời khuyên sức khoẻ
Sách Bác sĩ vui tính trả lời
Sách commic - 50 cau hoi HIV - AIDS
Sách Cấp Cứu
Sách Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm
Sách Giải phẫu thẩm mỹ
Sách Giấc ngủ trẻ em
Sách Giới tính tuổi hoa
Sách Sức khoẻ phụ nữ
Sách Trò chuyện về tình yêu, giới tính, sức khỏe
Sách Tăng huyết áp - Đào Duy An
Thắc mắc biết hỏi ai


LINK THAM KHẢO