CON NHÍM

Tác giả : GS. ĐỖ TẤT LỢI

Hỏi: Tôi được biết dạ dày con nhím dùng để chữa bệnh trĩ rất hiệu nghiệm. Xin bác sĩ cho biết ngoài công dụng trên, toàn bộ con nhím hay từng bộ phận của nó còn có thể chữa được bệnh gì khác?

(Trần Văn Nam - Đồng Nai)

Trả lời:

Còn gọi là con dím, hào chư, cao chư, sơn chư, loan chứ.

Tên khoa học Hystrix hodgsoni.

Thuộc họ Nhím Hystricidae.

Con nhím cho vị thuốc gọi là thích vị bì (Corium Hystrici) là dạ dày của con nhím Hystixhodgsoni. Tại Trung Quốc người ta dùng dạ dày của loài nhím thích cầu tử hay mao thích Erinaceus europaeus L. hoặc con nhím Hemichianus dauricus Sundevall cùng thuộc họ Erinaceidae.

Phân bổ, săn bắt và chế biến

Nhím sống hoang ở miền rừng núi nước ta. Nó gây hại một số cây lương thực (sắn, ngô, lạc). Thường người ta săn bắt nhím để ăn thịt. Mùa săn bắt gần như quanh năm, ngoài thịt dùng để ăn, người ta thu lấy lớp màng bao phủ dạ dày và gan phơi hay sấy khô để làm thuốc. Khi dùng sao cát hay sao với hoạt thạch cho nở phồng lên rồi lấy dạ dày nhím sắc thuốc hoặc tán bột mà uống.

Công dụng và liều dùng

Theo tài liệu cổ dạ dày nhím có vị đắng, ngọt, tính bình (Bản thảo cương mục của Lý Thời Trân thì vị ngọt tính hàn không độc). Vào hai kinh vị và đại tràng. Có tác dụng lương huyết (mát máu), giải độc, làm hết đau, trĩ lậu ra huyết. Dùng chữa những trường hợp trĩ lòi dom chảy máu, di mộng tinh, nôn mửa, lỵ ra máu.

Hiện nay vẫn dùng theo kinh nghiệm cổ với liều 6 - 16g dưới dạng thuốc bột hay sắc uống.

Đơn thuốc có dạ dày nhím

1. Chữa lòi dom chảy máu:

Dạ dày nhím sao phồng (với hoạt thạch rồi rây bỏ hoạt thạch) 3 - 6g, hoa hòe 10g, thêm 100ml nước sắc kỹ rồi dùng nước sắc hoa hòe này chiêu dạ dày nhím đã sao và tán bột. Liều trên chia làm 3 lần uống trong ngày.

2. Chữa thủy thũng, cổ trướng, hoàng đan:

Đốt tồn tính dạ dày nhím, mỗi lần uống 8g hòa rượu uống (kinh nghiệm trong sách cổ).  

 

TÀI DƯỢC
Bọ cạp - vị thuốc quý giá
Cai thuốc lá bằng mật ong
Chim sẻ - một vị thuốc chữa bệnh
Con dê dùng trong chữa bệnh
Con nhím
Con tằm và vị thuốc bạch cương tàm
Cá ngựa chữa bệnh
Các vật phẩm thiên nhiên tăng cường dục năng
Các vị thuốc từ khỉ
Cứt con quy
Gà mái già - biệt dược bổ huyết, trừ phong
Gà trong y dược học
Hải sản làm thuốc
Lộc nhung - Thuốc quý từ lộc nhung
Mấy món thịt dê chữa bệnh
Mật cá trắm không hề chữa được bệnh
Mật gấu có thể chữa được ung thư
Mật ong - dưỡng chất, vị thuốc kỳ diệu
Mật ong - vị thuốc quý
Mật ong kỳ diệu
Mật ong ngăn chặn được ung thư
Mật ong và sắc đẹp
Mật ong: vị thuốc bổ dưỡng…
Mật trăn
Nọc rắn chữa bệnh tim
Nọc độc bọ cạp xanh chữa ung thư
Rắn độc chữa bệnh
Sừng trâu
Sừng trâu thay sừng tê giác trong điều trị
Sừng trâu và sừng tê giác
Thuốc bổ từ con tằm
Thuốc từ mèo
Thằn lằn
Thịt và trứng vịt trị bệnh
Trứng gà ngâm giấm
Uống mật gấu coi chừng
Vảy cá - thuốc chống nhiều bệnh nan y
Vỏ trứng gà - vị thuốc dân gian độc đáo
Y học cồ truyền với mật cá trằm (thanh ngư đởm)
Đỉa giúp giảm đau viêm khớp gối

 

THƯ MỤC Y HỌC CỔ TRUYỀN
Bài thuốc Đông Y
Bình luận Đông Y
Dược thiện
Thảo Dược
Trang Võ Hà
Trà dược
Tài dược
Tự chữa bệnh
Xoa bóp trị liệu
Điều trị Đông Y