Tác hại của thiếu và thừa vitamin A, D
Hai loại vi chất trên rất cần thiết cho cơ thể, song nếu bổ sung không thích hợp có thể gây nguy hiểm. Thừa vitamin A sẽ sinh đau xương khớp, còn thiếu vitamin D dễ dẫn đến gây còi xương.
Vitamin A là thành phần thiết yếu của sắc tố võng mạc nên rất quan trọng đối với mắt. Ngoài ra, nó còn giúp giữ toàn vẹn lớp tế bào biểu mô bao phủ bề mặt và các khoang trong cơ thể.
Thiếu vitamin A sẽ gây khô da ở màng tiếp hợp, giác mạc, nặng hơn sẽ làm thủng giác mạc và dẫn đến mù lòa. Nó còn gây sừng hóa nang lông, bề mặt da thường nổi gai, làm giảm tốc độ tăng trưởng và sức đề kháng của cơ thể với bệnh tật.
|
Thực phẩm giàu Vitamin A - Gan gà: 6.960mcg - Cà rốt: 5.040mcg - Gan lợn: 6.000mcg - Đu đủ chín: 2.100mcg - Trứng vịt lộn: 875mcg - Rau ngót: 6.650mcg - Lươn: 1.800mcg - Rau dền: 5.300mcg |
Thừa vitamin A sẽ gây đau bụng, buồn nôn, bơ phờ, chậm chạp, phù gai thị, bong da toàn thân. Ngộ độc có thể xảy ra khi uống trên 40.000 đơn vị mỗi ngày, gây đau xương khớp, rụng tóc, môi khô nứt nẻ, chán ăn, gan lách to. Đối với phụ nữ mang thai 3 tháng đầu, nếu dùng quá 10.000 đơn vị vitamin A mỗi ngày có thể khiến thai nhi dị dạng. Beta caroten - một tiền tố của vitamin A có hoạt tính cao nhất - có thể làm vàng da, nhất là ở gan bàn tay, chân. Nhu cầu hàng ngày về vitamin A ở trẻ em là 400mcg và người trưởng thành là 600mcg.
Vitamin D - Ergocan-xiferol D2, Cholecan-xiferol D3
|
Lượng vitamin D trong một số thực phẩm- Sữa mẹ 2-4 đơn vị/100g
(mùa hè) và 0,3-2 đơn vị/100g (mùa đông). - Sữa bò 4 đơn vị - Trứng 50-200 - Lòng đỏ trứng 300 - Gan bò 100 - Gan lợn 90 - Gan cá thu 500-1.500. |
Vitamin D giúp điều hòa sự chuyển hóa canxi và phospho trong cơ thể, làm tăng hấp thu và đồng hóa canxi tới 50-80% nhu cầu cần thiết cho quá trình cốt hóa. Vitamin D3 hoạt động mạnh hơn vitamin D2 với tỷ lệ 4:3.
Thiếu vitamin D dẫn đến còi xương. Đối với trẻ dưới 2 tuổi, thiếu vitamin D sinh rối loạn ban đầu không điển hình như dễ bị kích thích, ra mồ hôi, sau đó làm chậm mọc răng, mềm xương sọ, dễ bị co giật. Khi trẻ biết đứng sẽ dễ cong cột sống, chân vòng kiềng.
Thừa vitamin D, đặc biệt D2, D3 có liều cao gấp hàng nghìn lần liều chuẩn có thể gây ngộ độc. Các triệu chứng hay gặp là kém ăn, buồn nôn, tiểu nhiều, ngừng lớn, xanh xao, đôi khi gây co giật, khó thở.
Bác sĩ Phạm Thị Thục, Sức Khỏe & Đời Sống
