Bệnh tê phù do thiếu vitamin B1
 |
| Đậu Hà Lan có nhiều vitamin B1. |
Căn bệnh này có tên là béribéri, xuất hiện khi cơ thể thiếu nghiêm trọng trong khoảng 3 tháng. Trong trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị teo cơ gây liệt 2 chân, thậm chí chết vì suy tim.
Triệu chứng của béribéri lúc đầu âm thầm, không rõ nét lắm nên ít người chú ý. Thường người bệnh chỉ thấy mệt mỏi, chân đi chóng mỏi và có cảm giác nặng ở bắp chân. Về chiều tối, chân hơi bị phù ở vùng mắt cá và tê, có cảm giác râm ran như kiến bò ở bắp chân, hay bị chuột rút, thỉnh thoảng thấy tim đập hồi hộp. Nếu không được điều trị, bệnh sẽ nặng dần.
Béribéri được chia thành 3 mức độ. Ở mức
nhẹ, bệnh nhân mới bị mất hoặc giảm cảm giác, giảm phản xạ, chủ yếu ở chi dưới.
Lúc này nếu được điều trị, bệnh sẽ khỏi nhanh. Ở mức trung bình, bệnh nhân mất
cảm giác, mất phản xạ gân xương, có hiện tượng nhược cơ, đi lại khó khăn nhưng
chưa bị teo cơ hoặc teo cơ chưa rõ. Ở mức độ nặng, người bệnh bị phù toàn bộ hai
chi dưới, mất phản xạ gân xương, mất cảm giác, bị teo cơ không đi lại được, có
thể chết do suy tim, nhất là với trẻ em.
Những nguyên nhân gây bệnh
béribéri thường gặp ở Việt Nam là: ăn gạo xay xát quá kỹ (2-3 lần), ăn gạo từ
thóc bị úng nước lâu ngày đã mất hết vitamin hoặc ăn gạo để lâu bị mốc, lượng
vitamin còn rất thấp. Nhiều người chưa chú ý đến việc ăn thêm các thực phẩm có
nhiều vitamin B1 như đậu đỗ, vừng, lạc, thịt, cá, rau, quả... Nếu chỉ ăn cơm là
chủ yếu, ít dùng các thực phẩm khác thì cũng dễ bị tê phù, vì lượng gạo chúng ta
ăn hằng ngày chỉ cung cấp được khoảng 50% nhu cầu vitamin B1 của cơ thể.
Để đề phòng bệnh béribéri, nên ăn gạo mới, bảo quản tốt, không bị mốc hỏng. Chọn loại chỉ xay xát 1 lần, theo tiêu chuẩn 100 kg thóc lấy 70 kg gạo. Không nên ăn gạo xay xát quá trắng.
Cần ăn thêm những thực phẩm có nhiều vitamin B1 hằng ngày như đậu tương, đậu xanh, đậu đen, đậu trắng, lạc, vừng, thịt (bò, lợn), bầu dục, gan (bò, lợn), lòng đỏ trứng, rau tươi như (giền cơm, diếp, xà lách, giá đậu xanh, đậu cô ve, đậu đũa, đậu Hà Lan, tỏi).
BS Hoàng Lan, Sức Khỏe & Đời Sống
