TỰ XOA BÓP PHÒNG CHỐNG VIÊM HỌNG MẠN TÍNH
Tác giả : Thạc sĩ HOÀNG KHÁNH TOÀN
Trong y học cổ truyền, viêm họng mạn tính thuộc phạm vi chứng Hầu tý, được phân chia thành nhiều thể bệnh khác nhau như Phế âm hư tốn, Can thận âm hư, Tỳ thận dương hư, Đàm hỏa uất kết... Nhưng với bất cứ thể bệnh nào, ngoài việc dùng thuốc theo nguyên tắc biện chứng luận trị, theo quan niệm của cổ nhân, người bệnh có thể tự tiến hành một số thao tác xoa bóp nhằm nâng cao năng lực phòng bệnh và hỗ trợ tích cực cho các biện pháp trị liệu. Dưới đây, xin được giới thiệu một bài tự xoa bóp phòng chống viêm họng mạn tính đơn giản để độc giả có thể tham khảo và vận dụng khi cần thiết.
Day ấn huyệt đản trung
Dùng ngón cái bàn tay phải day ấn huyệt đản trung trong 2 phút sao cho đạt cảm giác tê tức tại vùng huyệt là được. Vị trí huyệt đản trung: Ở điểm gặp nhau của đường dọc giữa xương ức với đường đi qua 2 núm vú (nam giới) hay đường đi ngang qua bờ trên 2 khớp xương ức thứ 5 (nữ giới). Huyệt vị này có công dụng khoan hung lý khí, thông nhũ định tâm, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như đau ngực, hen suyễn, ho, khó thở, nấc, sản phụ thiếu sữa... Các nhà châm cứu Trung Quốc đã thu được những kết quả khả quan khi sử dụng độc huyệt đản trung để trị liệu hen phế quản, ho, viêm họng...
Day ấn huyệt phế du
Dùng ngón tay giữa day ấn huyệt phế du trong 2 phút sao cho đạt cảm giác căng tức là được. Cách xác định huyệt phế du: bắt chéo bàn tay vòng qua cổ sang phía lưng đối diện, huyệt nằm ở đầu ngón tay giữa cách đường trục giữa cột sống lưng 1,5 thốn. Huyệt vị này có công dụng tuyên phế bình suyễn, hóa đàm chỉ khái, thanh nhiệt lý khí, thường được dùng để chữa các chứng bệnh đường hô hấp như hen phế quản, khái huyết, viêm phổi, viêm phế quản cấp và mạn tính, viêm mũi dị ứng.
Day ấn huyệt đại chùy
Dùng ngón tay trỏ day ấn huyệt đại chùy trong 2 phút sao cho đạt cảm giác nóng lên tại vùng huyệt là được. Cách xác định vị trí huyệt đại chùy: ngồi hơi cúi đầu, quay cổ qua lại phải trái, u xương nào cao nhất động đậy nhiều dưới ngón tay là đốt cổ 7, huyệt nằm ở ngay dưới u xương này. Đây là huyệt hội của 6 đường kinh dương và mạch Đốc, có công dụng làm thông dương khí toàn thân, thanh nhiệt giải độc, giải biểu tán tà rất tốt, thường được dùng trong các đơn huyệt chữa các bệnh thuộc đường hô hấp.
Day ấn huyệt thận du
Dùng hai ngón tay cái day ấn đồng thời hai huyệt thận du chừng 1 phút sao cho đạt cảm giác tê tức là được. Cách xác định huyệt thận du: sờ hai bên mạn sườn xác định hai mào chậu, từ đây kẻ một đường ngang cắt qua cột sống ở đâu thì đó là mỏm gai đốt sống thắt lưng 4, lần ngược lên trên để tìm mỏm gai đốt sống thắt lưng thứ 2, huyệt thận du nằm ở hai bên mỏm gai này, cách đường trục giữa cột sống 1,5 thốn. Huyệt này có công dụng kiện tỳ hòa vị, lợi khí hóa đàm.
Day ấn huyệt liệt khuyết
Dùng ngón tay trỏ day ấn huyệt liệt khuyết bên đối diện trong 2 phút sao cho tại chỗ có cảm giác căng tức là được. Vị trí huyệt liệt khuyết: ở chỗ đầu dưới xương quay nối với thân xương, trên khớp cổ tay 1,5 thốn hoặc lấy hai bàn tay để khe ngón cái và ngón trỏ bắt chéo nhau, đầu ngón tay trỏ một tay đặt lên đầu xương cạnh cổ tay của tay kia, chỗ đầu ngón tay là huyệt. Huyệt này có công dụng tuyên phế tán tà, thông điều kinh mạch, thường được dùng để chữa các chứng bệnh đường hô hấp như ho, đau ngực, đau họng, viêm mũi cấp và mạn tính.
Day ấn huyệt phong long
Dùng hai ngón tay cái day ấn đồng thời hai huyệt phong long sao cho đạt cảm giác căng tức là được. Vị trí huyệt phong long: ở trên chỗ lồi cao nhất của mắt cá ngoài 8 thốn, trong khe của cơ duỗi chung các ngón chân và cơ mác bên ngắn (vểnh bàn chân, xoay bàn chân ra ngoài cho rõ khe cơ). Đây là huyệt vị có công dụng hóa đàm định suyễn, hòa vị giáng nghịch, định thần thông tiện, thường được dùng để chữa các chứng bệnh đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, viêm họng...
Day ấn huyệt côn lôn
Dùng ngón tay cái day ấn huyệt côn lôn trong 2 phút sao cho tại vùng huyệt nóng lên là được. Vị trí huyệt côn lôn: xác định chỗ cao nhất của mắt cá ngoài chân và bờ ngoài gân gót chân, huyệt ở chỗ lõm giữa hai vị trí này. Đây là một huyệt thường dùng để chữa viêm họng mạn tính theo kinh nghiệm của các nhà châm cứu Trung Quốc.