BẠN CẦN BIẾT VỀ BỆNH TIỂU ĐƯỜNG

BS. DƯƠNG MINH HOÀNG

Bệnh tiểu đường là một rối loạn biến dưỡng chất đường, có tính di truyền, chưa rõ nguyên nhân. Trong dân gian, còn nhiều người hiểu lầm nếu ăn đường, bánh ngọt nhiều sẽ mắc bệnh tiểu đường. Thật ra không phải vậy, dù bạn ăn ngọt nhiều đến đâu chăng nữa, cơ thể bạn có một cơ chế điều hòa rất hữu hiệu: bài tiết thêm insuline từ tụy tạng nhằm giảm lượng đường máu và để dành lượng dư thừa ở gan dưới dạng glycogen. Khi nào cơ thể thiếu đường như nhịn ăn, chạy bộ, chơi thể thao... cơ thể sẽ lấy glycogen từ gan đổi lại thành glucose để lượng đường trong máu lúc nào cũng không đổi là 1g/l.

Ở người bệnh tiểu đường, cơ chế này không còn hiệu quả nữa: bài tiết insuline không đủ hoặc có đề kháng với insuline, khiến đường máu lên quá cao. Điều bí ẩn y học hiện nay chưa giải thích được là tại sao tụy tạng người bị tiểu đường không hề hư hại gì. Người ta phân biệt 2 loại bệnh tiểu đường:

- Loại 1, có lệ thuộc insuline hay IDDM, phát bệnh vào lúc trẻ, người bệnh gầy ốm.

- Loại 2, không lệ thuộc insuline hay NIDDM, phát bệnh ở tuổi 40 trở lên, thường là người mập. Những triệu chứng khiến ghi ngờ mắc bệnh tiểu đường là ăn nhiều: mỗi bữa 5-6 chén, uống nước rất nhiều và tiểu nhiều nhưng người bệnh gầy ốm: người mập trước đây, sẽ cảm thấy giảm cân. Dân gian nói tiểu có kiến bu là tiểu đường. Chúng ta phải thử đường máu lúc đói và đường nước tiểu. Nếu có đường trong nước tiểu, là mắc tiểu đường nhưng đường máu phải tăng cao, lúc đói trên 1,4g/l. Bệnh tiểu đường ít khi nào gây tử vong ngay mà người bệnh chỉ chết vì những biến chứng nhiều năm sau: về tim mạch như xơ vữa động mạch, suy mạch vành, cao huyết áp, về mắt: mờ do đục thủy tinh thể hoặc hư võng mô. Ngoài ra còn nhiều biến chứng nữa về thận, khớp, thần kinh, dễ nhiễm trùng, vết thương lâu lành, lao phổi...

Điều trị bệnh tiểu đường bao gồm chế độ ăn và biện pháp dùng thuốc. Về chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường hiện nay, Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) đã thay đổi quan điểm, không còn bắt ăn kiêng nghiêm ngặt như trước đây.

Người bệnh có thể ăn hơi lố một, hai bữa không sao nhưng nên kiêng lại bữa sau. Như vậy, người bệnh tiểu đường không bị ràng buộc quá, ăn kiêng được lâu dài mới cho kết quả tốt. Mục đích của chế độ ăn là duy trì đường máu ở mức ổn định: cân bằng với lượng thức ăn vào, thuốc và hoạt động hàng ngày nhằm ngăn các biến chứng.

Lượng kcalo tốt nhất là từ 34-36 kcalo/kg/ngày, khoảng 1.700 kcalo/ngày nếu cân nặng 50kg, so với người thường là 40-42 kcalo/kg/ngày. Cần thiết phải giảm cân ở những bệnh nhân mập phì.

Thành phần thức ăn gồm 60-70% đường, 10% đạm hay 1g/kcalo/kg cân nặng, chất béo không được quá 20%. Nếu đã ăn sáng bánh mì, không nên ăn thêm bún, phở nữa.

Lượng cơm mỗi bữa từ một chén rưỡi đến 2 chén. Chống đói bằng cách ăn thêm nhiều rau, thịt hơn. Lượng rau cải hàng ngày 20-35g như xà lách, cải bắp.

Ắn trái cây nhiều như lê, táo, nho nhưng không nên ăn trái cây quá ngọt như chuối. Không ăn nhiều chất béo như beurre, thịt quay, da gà, vịt, lòng đỏ trứng.

Dùng dầu olive, dầu phộng tốt hơn dầu cọ: dầu cánh buồm. Aên nhiều bữa trong ngày giúp lượng đường trong máu cân bằng. Không được dùng mật ong, bánh kẹo, sữa, bánh ngọt, nước ngọt, nước trái cây.

Nên dùng đường hóa học thay thế khi uống cà phê. Vitamin, chất khoáng không cần thiết. Tập thể dục hàng ngày giúp tránh được các biến chứng về tim mạch.

Về sử dụng thuốc, người bệnh không bao giờ tự điều trị mà phải có thầy thuốc theo dõi sát theo dõi đường máu, đường nước tiểu thường xuyên. Các thuốc tiểu đường rất nguy hiểm vì một khi uống hoặc tiêm quá liều sẽ hạ đường huyết: không nhận ra kịp, có thể tử vong.

Đối với tiểu đường lúc trẻ hay lệ thuộc insuline, bệnh nhân phải được tiêm insuline dưới da hàng ngày suốt đời. Trái lại, người lớn tuổi thuộc loại không lệ thuộc insuline, dùng thuốc uống nhưng phải uống hàng ngày suốt đời dù sao ít phiền phức, khỏi phải tiêm như những người bệnh còn trẻ.

Tiểu đường

Biến chứng nhiễm khuẩn ở bệnh nhân tiểu đường
Bạn cần biết về bệnh tiểu đường
Bệnh nhân tiểu đường có được uống rượu không
Bệnh nhân tiểu đường nên coi chừng cả Alzheimer
Bệnh nhân tiểu đường nên mua máy đo đường huyết tại nhà
Bệnh nhân tiểu đường ốm nhẹ thành nặng
Bệnh nhân ðái tháo ðường có ðược uống rượu không
Bệnh nhân ðái tháo ðường type 2 cần tiêm insulin có phải là bị bệnh nặng hơn
Bệnh nhân đái tháo đường phải làm gì khi bị bệnh
Bệnh nhân đái tháo đường tập thể thao
Bệnh tiểu đường
Bệnh đái đường - BS Nguyễn Thanh Sơn
Chăm sóc bàn chân cho bệnh nhân tiểu đường
Chăm sóc bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường
Các cách giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Các phương thức mới ðưa insuline vào cơ thể
Các tiến bộ trong lĩnh vực điều trị bệnh đái tháo đường
Khi bị tiểu đường cần chú ý bảo vệ đôi bàn chân
Liệu pháp tâm lý cho bệnh nhân tiểu đường
Muốn tránh bệnh tiểu đường, hãy uống cà phê
Một số vấn đề cần biết về bệnh đái tháo đường
Phòng ngừa biến chứng do bệnh đái tháo đường
Rối loạn cương dương ở bệnh nhân tiểu ðường type ii
Sử dụng insulin trong điều trị tiểu đường
Sử dụng insulin trong điều trị đái tháo đường
Thử nghiệm nhanh HgA1c giúp phát hiện bệnh tiểu đường
Tin nga81n - Bệnh tiểu đường có thể truyền từ mẹ sang con
Tin ngắn - Bệnh tim 'thầm lặng' ở người bị tiểu đường
Tin ngắn - Cần cảnh giác với tiền tiểu đường
Tin ngắn - Giải pháp mới cho bệnh nhân tiểu đường
Tin ngắn - Phương pháp làm giảm nguy cơ bị tiểu đường
Tin ngắn - Thuốc lá làm tăng nguy cơ tử vong ở bệnh nhân tiểu đường
Tiểu đường nguy hiểm nhưng diễn tiến thầm lặng
Điều trị bệnh đái tháo đường khi bạn đi du lịch hoặc đi công tác xa

Bệnh nội tiết khác

Bệnh basedow có thể gây tử vong
Bệnh suy tuyến giáp trạng
Bệnh viêm tuyến giáp
Bệnh đái tháo nhạt
Chứng hạ đường huyết
Hoóc môn tăng trưởng hGH- vị thuốc cải lão hoàn đồng
Mổ nội soi tuyến ức - hy vọng mới cho bệnh nhân nhược cơ
Những người nổi tiếng bị mắc các bệnh nội tiết - chuyển hóa
Suy tuyến yên gây nhiều bệnh lý nghiêm trọng

 

THƯ MỤC Y HỌC PHỔ THÔNG
Bệnh da liễu
Bệnh hệ huyết học
Bệnh hệ hô hấp
Bệnh hệ tim mach
Bệnh hệ tiêu hóa
Bệnh hệ tiết niệu
Bệnh ngoại khoa
Bệnh nhãn khoa
Bệnh nội tiết
Bệnh tai mũi họng
Bệnh thường gặp
Bệnh thần kinh
Bệnh truyền nhiễm và ký sinh
Bệnh tâm thần
Bệnh ung bướu
Da liễu - Bệnh của tóc
Da liễu - Bệnh dị ứng
Da liễu - Bệnh ngoài da
Da liễu - Chăm sóc da
Da liễu - Các vấn đề về da
Da liễu - Mụn
Hệ cơ xương khớp - Bệnh cơ và tập luyện
Hệ cơ xương khớp - Bệnh khớp và gout
Hệ cơ xương khớp - Bệnh xương và cột sống
Pháp y
Phương tiện chẩn doán
Sức khỏe du lịch
Sức khỏe sinh sản
Thẩm mỹ