Viêm túi mật có thể gây biến chứng nặng
Bệnh viêm túi mật được chia làm hai loại: không sỏi và có sỏi. Bệnh có thể gây các biến chứng nặng như suy tuần hoàn, chảy máu các tạng, viêm phúc mạc, có lỗ rò vào đường tiêu hóa...
Viêm túi mật không có sỏi mật
Người bệnh thường đau đột ngột ở vùng dưới sườn phải lan lên bả vai phải hoặc khoảng giữa hai xương bả vai; sốt cao trên 39 độ C, nôn và thường ỉa chảy, đôi khi có triệu chứng tắc ruột. Khám bụng thấy vùng dưới sườn phải có phản ứng đau và co cứng, có khi lan vào giữa bụng và lan xuống hố chậu phải. Có thể nắn thấy một khối u nằm dưới sườn phải như quả cà tím. Ở người già và gầy có thể thấy u nổi hẳn lên dưới da bụng (túi mật căng to).
Trường hợp viêm thủng túi mật, thành bụng co cứng mạnh, mỗi lúc một tăng, đau lan rộng khắp bụng kèm theo bí trung tiện, nấc, rối loạn tiểu tiện. Nếu hoại tử túi mật rộng thì nắn bụng bệnh nhân đau dữ dội và toàn thân suy sụp nhanh, người tím tái, thân nhiệt hạ, mạch nhanh, da vàng. Khi nhiễm độc nặng thì đau có thể giảm nhưng lại xảy ra suy tuần hoàn và có thể chảy máu ở các tạng.
Viêm túi mật có sỏi mật
Nếu là loại sỏi cholesterol, bệnh nhân đau tức sau bữa ăn vài giờ, nhất là khi đi lại bị xóc nhiều. Ở phụ nữ, khi có kinh nguyệt, đau tăng lên, thường về ban đêm. Những cơn đau có thể gián đoạn vài ba ngày một lần, kèm theo rối loạn tiêu hóa: đầy bụng, bụng trướng, nấc, đau rát bỏng như đau dạ dày nhưng không có chu kỳ.
Nhiều bệnh nhân bị sỏi sắc tố mật do đường tiêu hóa hay do giun). Sỏi do nhiễm khuẩn gây nên, phần lớn là do giun đũa chui lên đường mật. Chúng được cấu tạo chủ yếu bởi trứng giun hay mảnh xác giun.
Viêm túi mật cấp nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây những biến chứng nặng như viêm mủ túi mật, thủng mật gây đau quanh túi mật hay phúc mạc mật; thấm mật phúc mạc, lỗ rò vào đường tiêu hóa.
Viêm túi mật có thể điều trị bằng nội khoa hoặc phải mổ ngay. Mổ mang lại kết quả tốt trên những người khỏe, mới bị viêm lần đầu. Những trường hợp này điều trị nội khoa cũng tốt. Nếu điều trị nội khoa không kết quả thì bắt buộc phải mổ.
Để phòng bệnh viêm túi mật do sỏi cholesterol, cần chú ý vấn đề dinh dưỡng, tránh các thức ăn làm tăng tỷ lệ cholesterol trong máu. Đối với sỏi sắc tố mật, nên đề phòng giun đũa chui lên đường mật, nhất là ở trẻ em.
BS Thu Trang, Sức Khỏe & Đời Sống
