NHẬN DIỆN “TRẦM CẢM CHE DẤU”
BS Ngô Văn Lương
Khoa Tâm Thần Bệnh viện TW Huế
Trầm cảm che dấu (masked depression) hay trầm cảm ẩn là thuật ngữ được đề nghị bởi P. Kielholz để chỉ một thể của rối loạn trầm cảm mà biểu hiện trên lâm sàng bằng các triệu chứng cơ thể. Khác với trầm cảm không điển hình (atypical depression) vốn được xác định qua sự hiện diện của thay đổi khí sắc.
Các triệu chứng của trầm cảm che dấu thường bị bao phủ bởi các triệu chứng dạng cơ thể mà thường được ghi nhận nhiều nhất là ở hệ thần kinh và hệ tiêu hoá. Các triệu chứng thường gặp là:
- Cảm giác đau nhức mơ hồ
- Nhức đầu, căng đầu
- Đau lưng, đau kiểu đau thần kinh
- Rối loạn đường tiêu hoá: cảm giác đau và khó chịu ở các vùng bụng khác nhau, táo bón
- Rối loạn về tim mạch: đau hay cảm giác khó chịu ở vùng trước tim
- Rối loạn về hô hấp: khó thở, đôi khi thở gấp
Nhiều triệu chứng khác cũng có thể gặp như:
- Rối loạn giấc ngủ: mất ngủ hoặc ngủ nhiều
- Lo âu, hoảng sợ
- Ám ảnh cưỡng bức
- Chán ăn hoặc ăn nhiều
- Lạm dụng rượu, ma tuý
- Hội chứng chân không yên (restless legs syndrome)
Chúng ta có thể nghĩ đến trầm cảm che dấu khi có các gợi ý sau:
- Các triệu chứng không thể giải thích bằng các bệnh thực thể
- Thường ít nhiều có kèm theo các triệu chứng của trầm cảm điển hình
- Có thể có những giai đoạn rối loạn cảm xúc điển hình kèm theo
- Tiền sử gia đình có người bị rối loạn cảm xúc
- Thường diễn tiến từng cơn
- Đáp ứng điều trị với thuốc chống trầm cảm
