Làm gì để chống stress
trong những ngày Tết
Lương y VÕ HÀ
Ăn uống có kiểm soát, giữ thông 2 đường đại tiểu tiện và biết cách thư giãn tốt sẽ giúp phòng chống stress trong những ngày bận rộn khi nhịp sống nhanh, di lại nhiều và sinh hoạt ăn uống thất thường.
Ngày Xuân là những ngày vui. Tuy nhiên, thăm viếng, sum họp, tiệc tùng, thù tạc dễ khiến chúng ta “lên lịch” nhiều hơn, đi lại nhiều hơn, ăn uống nhiều hơn. Dù không gặp chuyện trái lòng nghịch ý nhưng nhịp sống nhanh, nhịp sinh học bị thay đổi và ăn uống quá độ đủ gây ra những stress có thể kích hoạt những căn bệnh tiềm ẩn, nhất là ở những người cao tuổi.
Một số lưu ý sau đây có thể giúp ngăn chận hoặc giải toả những rối loạn do stress trong hoặc sau những ngày bận rộn.
Đừng để bị động trước những lời mời mọc ăn uống trong những bữa tiệc. Hãy biết nói không trước những chuyến đi mà mình không thích, trước những món ăn mà mình dị ứng hoặc không phù hợp với điều kiện sức khoẻ. Thông thường chỉ cần đổ cho “y lệnh” của bác sĩ sẽ không ai nở ép bạn.
Tránh ăn quá no, không ăn nhiều chất béo, nhất là vào buổi tối. Ăn quá no, ăn nhiều thịt và chất béo dễ gây khó tiêu hoá, làm mệt tim và làm tăng những đáp ứng stress. Nếu ăn no cần đi bộ hoặc vận động nhẹ khoảng 20 phút trước khi ngủ.
Hãy giữ thông suốt 2 đường đại tiểu tiện. Đi lại và ăn uống thất thường dễ gây ra táo bón, là một nguyên nhân dễ sinh nội nhiệt có thể kích hoạt nhưng cơn khí nghịch dẫn đến mất ngủ hoặc áp huyết tăng cao, nhất là ở những người già. Để khắc phục điều này, nên ăn nhiều rau trong bửa ăn, ăn dặm thêm chuối, táo giữa buổi. Những trường hợp nầy càng nên tránh những chất kích thích như trà, cà phê, rượu. Ngược lại, uống một số trà thảo dược như trà thảo quyết minh, trà artichaut, trà tâm sen sẽ hữu ích hơn.
Hãy ngủ đủ. Giấc ngủ cần thiết để điều hoà thân tâm và phục hồi sinh lực. Cố thức trong khi đã mệt mỏi không chỉ làm tăng những đáp ứng stress và gia tăng những nguy cơ về tim mạch, đột quỵ. Khi cần di chuyển, nên lợi dụng điều hoà hơi thở và thiếp đi trên xe, tàu để làm gián đoạn những đáp ứng stress và nạp lại bình điện sinh học.
Sau thời gian nghỉ Tết, có thể có nhiều công việc tồn đọng đang chờ đợi. Đừng vội vã hoặc nôn nóng. Tâm lý vội vã chỉ làm tăng đáp ứng stress và giảm hiệu suất công việc dễ tạo ra những sản phẩm có lỗi, kém chất lượng, làm giảm hình tượng của bạn về lâu về dài. Hãy ghi lại những việc phải làm và phân loại theo thứ tự ưu tiên để giải quyết dần từng việc một. Hãy có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn xen kẽ giữa những thời điểm căng thẳng hoặc mệt mỏi, nhất là vào buổi trưa, dù chỉ 5 hay 10 phút mỗi lần. William Anthony, tác giả quyển sách The Art of Napping at Work cho biết một chút thiếp đi ở nơi làm việc là cách đơn giản và ít tốn kém nhất để gia tăng hiệu suất công việc.
Cuối cùng, một biện pháp căn cơ để giữ gìn sức khoẻ và chống stress lâu dài không thể thiếu là vận động thân thể. Đối với những người trẻ, cách đơn giản nhất để giải toả stress là hãy vận động mạnh bất cứ loại hình nào mà mình thích. Chỉ cần khoảng 10 phút vận động mạnh đủ giải phóng năng lượng và làm điều hoà hoạt động nội tiết để giúp cân bằng tâm lý. Đối với những người già hoặc người có bệnh tim mạch, vận động nhẹ, đi bộ, thực hành một vài động tác co giãn tối đa của yoga hoặc những hơi thở sâu, thở ra chậm sẽ thích hợp hơn.
