Những vị và phương thuốc Nam "Cải lão hoàn đồng"
Tác giả : BS. HOÀNG XUÂN ÐẠI
Từ xa xưa, con người đã dày công sưu tầm những vị và phương thuốc
giúp kéo dài tuổi thọ. Ngành y học nước ta cũng như Trung Hoa đã đạt
được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên ý
tưởng "Trường sinh bất lão" đến nay vẫn còn là điều mơ ước của con
người. Bài viết sau đây xin giới thiệu một số vị và phương thuốc, là
kết quả sự tìm tòi và đúc kết thực tiễn của người xưa, có thể giúp
con người phần nào chống lại được quá trình lão hóa - một quy luật
tất yếu của tự nhiên.
Bạch truật: Vị ngọt, hơi đắng, mùi thơm, tính ấm. Công dụng: bổ tỳ vị, trừ thấp nhiệt, sinh tân dịch; Chữa sốt, ra mồ hôi, phù thũng, viêm ruột mạn...
Cách dùng: Ăn sống hay phơi khô tán bột ăn, dồn vào gối để ngủ. Có thể tăng tác dụng khi cửu sao, cửu chưng (chín lần sao và chín lần chưng). Phơi khô sau mỗi lần sao chưng rồi tán bột uống với rượu đế, mỗi ngày dùng 3 muỗng canh sẽ giúp sống lâu.
Thương truật: Vị ngọt the, mùi thơm, tính ấm, dùng làm thuốc bổ giúp tiêu hóa, trừ thấp. Ngâm vào nước vo gạo một đêm, thái phiến phơi khô nấu với dầu vừng (mè) cho chín, phơi khô tán bột để dùng dần. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 20g lúc đói. Giúp cơ thể khỏe mạnh và cường tráng.
Hoàng tinh: Còn gọi là củ cây cơm nếp (lưu ý dễ nhầm với Hoàng tinh củ nhỏ có nhiều đốt vẫn dùng để luộc ăn). Vị ngọt, tính mát. Công dụng: bổ ngũ tạng, sinh tinh, mát máu, dùng làm thuốc bổ. Thái nhỏ, nấu chín, lấy bã phơi khô tán bột, nước cô đặc lại rồi trộn với nhau. Mỗi lần ăn 20g với nước chín, ngày 2 lần, giúp tăng tuổi thọ.
Quả dâu tằm: Vị ngọt chua, tính mát. Công dụng: bổ can thận, dưỡng huyết, trừ phong, chữa tiêu khát, tràng nhạc, mắt mờ, ù tai, huyết hư, táo bón, thiếu máu.
Ép lấy nước nấu thành cao lỏng, ngày uống 10g với nước hoặc rượu. Tác dụng: bồi bổ người cao tuổi chân yếu.
Phục linh: Vị ngọt nhạt, tính bình. Công dụng: tiêu thũng, lợi tiểu, bổ tỳ, trấn kinh, hóa đàm, lợi khiếu. Dùng làm thuốc bổ, giải nhiệt, hết khát, chữa thũng, mất ngủ, sợ hãi, di tinh.
Cách làm: Thái phiến, phơi khô, hấp chín. Sau khi phơi khô, tán bột ngâm với rượu và đường không đậy nắp. Khi phục linh nổi lên thì vớt ra làm bánh ăn vào lúc đói. Hoặc có thể hòa với hoa cúc đã tán bột lượng bằng nhau và dùng uống với rượu gạo, mỗi lần 10g, ngày 3 lần. Giúp tăng tuổi thọ.
Nấm mèo (còn gọi là mộc nhĩ): Vị ngọt nhạt, tính mát. Công dụng: nhuận trường, hoạt huyết, thông tiểu, chữa trĩ, tiểu buốt, kiết lỵ, băng huyết, rong huyết, táo bón, bụng đói.
Cách làm: Sao thơm rồi nấu với vừng (mè) đen, sau lại sao thơm, lọc lấy nước, uống với đường. Tác dụng bồi bổ sức khỏe người cao tuổi.
Rượu cúc: Cách làm: lấy 500g hoa cúc và song sinh địa, 500g địa cốt bì. Tất cả tán bột rồi nấu với 10 lít nước cho còn lại 5 lít. Dùng 5kg gạo nếp đã vo sạch cho vào nước này, chờ chín mới cho thêm 5 cái men rượu vào, bịt kín để lên men lấy ra dùng. Ngày ăn 3 lần, mỗi lần 1 chén.
Cũng có thể nấu cao với mật ong. Giúp mạnh khỏe, sống lâu.
Tính dược: Hoa cúc vị ngọt hơi đắng, tính mát. Công dụng: giải cảm, giáng hỏa, giải độc, sáng mắt, dùng chữa các chứng hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, đau mắt đỏ, chảy nước mắt, cao huyết áp. Uống nhiều giúp trẻ lâu nhẹ người.
Sinh địa vị ngọt đắng, tính mát. Công dụng: bổ âm, thanh nhiệt, lương huyết, thương hàn, ôn dịch, chữa cổ họng sưng đau.
Ðịa cốt bì: Vị đắng, tính mát. Công dụng: hạ nhiệt, mát máu, mát phổi, chữa sốt, ho lâu ngày.
Trắc bá diệp: Vị ngọt chát, tính bình. Công dụng: cầm máu, trừ thấp nhiệt. Chữa các chứng chảy máu như ho, đại tiểu tiện, tử cung, kinh nguyệt...; Chữa ho, sốt thông thường.
Cách làm: Cắt nhỏ, hấp vài giờ, sau ngâm nước sôi nhiều lần rồi lại phơi khô trong mát và tán bột.
Ngày uống 20g với nước ấm trước bữa ăn. Tác dụng làm tăng tuổi thọ.
Rượu nho: Dùng 250g nho khô tán nhuyễn, gạo nếp 2,5kg nấu chín, để nguội, trộn với nho và men rượu. Sau đó đậy kín để lên men và dùng uống hàng ngày. Liều tùy ý nhưng đừng dùng quá nhiều.
Tác dụng bổ khí, tăng huyết, giúp trẻ lâu. Người cao tuổi uống thường xuyên rất tốt, nhất là khi cơ thể suy yếu, tinh thần không phấn chấn.
Rượu long nhãn: Long nhãn vị ngọt, thơm, tính bình. Công dụng: bổ máu, bổ tâm tỳ, an thần... Dùng làm thuốc bổ, chữa sút kém trí nhớ, hay quên, mất ngủ, hốt hoảng.
Cách làm: Dùng 2kg long nhãn ngâm với 4 lít rượu. Rượu này có tên là Rượu tiên Từ quốc công, tác dụng bồi bổ cơ thể, giúp kéo dài tuổi thọ. Ngày uống 1 chung vào lúc sáng và tối.
Rượu diên thọ: Tùng diệp 40g; Hoàng tinh, thương truật, câu kỷ tử mỗi vị 30g; Thiên môn 20g. Tất cả giã nát ngâm với 3 lít rượu trong 7 ngày, sau lọc bỏ bã lấy nước. Uống vào buổi sáng và tối mỗi lần 1 chung lúc đói. Nên chưng ấm trước khi dùng rượu này. Uống lâu sẽ giúp tăng tuổi thọ.
Rượu Chu công bách tuế: Chích kỳ và phục thần mỗi thứ 30g; Sinh địa, thục địa mỗi thứ 20g; Toàn quy 18g; Ðẳng sâm, bạch truật, mạch môn, phục linh, sơn thù, câu kỷ tử, xuyên khung, phòng phong, trần bì, cao quy bản mỗi vị 15g; Khương hoạt, ngũ vị tử mỗi vị 12g; Nhục quế 10g. Tất cả tán nhuyễn ngâm trong 3 lít rượu gạo, sau 7-10 ngày lấy ra dùng. Ngày uống 3 lần vào lúc đói, mỗi lần 1 chung. Nhớ hâm nóng trước khi uống. Tác dụng làm tăng tuổi thọ.
Rượu thần tiên diên thọ: Hoàng bá sao 50g; Sinh địa, thục địa, thiên môn bỏ lõi, mạch môn, đương quy, ngưu tất, đỗ trọng (sao), tiểu hồi, ba kích, nhục thung dung, xuyên khung, bạch thược, bạch linh (bỏ vỏ), câu kỷ tử, tri mẫu, mỗi vị lượng như nhau 40g. Phá cố chỉ, sa nhân, bạch truật, viễn chí (tẩm nước cam thảo), các vị lượng bằng nhau 24g. Nhân sâm, mộc hương, thạch xương bồ, bá tử nhân mỗi vị 12g.
Tất cả các vị trên đều tán nhuyễn và ngâm trong 7 lít rượu gạo từ 40-420, đun sôi, sau đó chôn dưới đất 3 ngày.
Tác dụng: Tăng sức khỏe, tăng tuổi thọ. Không uống quá nhiều đến say. Có thể dùng làm rượu khai vị trong bữa ăn, mỗi lần uống 1-2 chén con.
