Bác sĩ vui tính trả lời (phần 3)
Người cùng đi hai chân như gà, tại sao bàn chân người khác bàn chân gà?
Ở gà, bắp thịt đùi (tỏi gà) rất nở, trong khi chân gà toàn xương ống to gộc, nhiều gân cứng, dài và gai. Hai chân gà làm công việc của 4 chân chó và nhiều giống vật khác nên chỉ có cặp giò nở nang, đôi cẳng chai sừng, rắn chắc mới trụ nổi thân mình. Ấy là gà mới cúi lom khom, mình nằm ngang, chứ con người phải thẳng lưng mà bước, nếu đùi, bắp chân không mập thì khó thồ vác nổi trọng tải toàn cơ thể.
Trong cơ thể người ta, cơ quan động nhất và cũng nặng nề, vất vả nhất là đôi bàn chân. Bàn chân người không xoè rộng như chân gà, nhưng là một khối 26 chiếc xương đầy đặn, khum khum úp vững vàng trên mặt đất. Ở các em bé, bàn chân thường phẳng, ngón cái hơi tẽ ngang. Sau này lớn lên, đi lại nhiều, bàn chân mới uốn vòng, ngón cái chụm lại. Cái gan gót to bằng xe điếu chính là sợi phanh thép giúp bàn chân nhún nhảy nhịp nhàng trên thế đứng chon von.
Gót chân là một bộ phận rất quan trọng hay được nhắc tới. Trong thần thoại cổ Hy Lạp, thần Dớt khi bị con quỷ giông tố Typhon cắt mất gân gót đã phải què lê. May mà sau đó, thần Hecmet lừa quỷ, nối được gân gót cho thần Dớt thì vị thần này mới đứng dậy và đánh gục được con quỷ tàn ác. Hiệp sĩ thành T'roa (Hy Lạp) tên là Asin cũng đã tử thương vì gân gót bị mũi tên độc của Parit bắn trúng. Sau này y học gọi gân gót là gân Asin.
Chân hay mắc những bệnh gì?
Chăm chỉ vận động đôi chân sẽ làm máu lưu thông, giúp rửa sạch han gỉ bám trong lòng mạch, làm cho huyết quản dẻo dai, lâu bị giòn cứng khi về già. Những người ít vận động chân dễ bị nhồi máu cơ tim, chảy máu não, nhũn não, cục máu tắc ở động mạch khiến chân đi cà nhắc.
Câu chuyện về những người dân ở thị xã Blatendorph ở Thụy sĩ là một thí dụ điển hình. Thị xã này nằm trên đỉnh núi. Do không dùng được xe cộ nên người dân phải đi bộ quanh năm. Cũng chính vì vậy mà họ không hề biết đến bệnh tim mạch, một căn bệnh rất hay gặp ở những người sống tù túng trong nhà lầu, xe hơi.
Sau đây là một số bệnh hay gặp khác:
- Những em bé phải gồng gánh nặng thường có bàn chân bẹt. Chứng bệnh này cũng hay thấy ở công nhân khuân vác, những người làm nghề đứng lâu như thợ dệt, cắt tóc. Ngoài ra, những người này còn bị chứng dãn tĩnh mạch ở chân hành hạ. Bệnh xuất hiện ở chân phải nhiều hơn chân trái vì chân phải hay được dùng làm điểm tựa.
- Ở phụ nữ mang bầu, thai nhi có thể chèn ép mạch máu, làm phù chân và dãn tĩnh mạch chân.
- Bệnh còi xương, lao động quá sức từ nhỏ, không giữ tư thế ngay ngắn khi đi đứng có thể khiến chân bị vòng kiềng chữ O hay chữ X.
- Bệnh phong có thể khoét thủng xương bàn chân. Ngày nay bệnh này có thể chữa lành, không còn những di chứng ghê sợ như xưa nữa.
- Những bạn không chịu nằm màn, bị muỗi đốt tiêm giun chỉ vào mạch máu, có thể bị phù chân voi, chân sần sùi, sưng như cái vại.
- Nếu không uống vacxin Sabin, bạn có thể mắc bệnh bại liệt như chú bé Lenca trong truyện ngắn của Gorki. Ngồi trong nhà hầm, niềm vui duy nhất của chú là nhờ lau hộ cửa kính để nhìn thấy đường phố và ước ao được đi tung tăng như các bạn nhỏ. Có ở vào hoàn cảnh của Lenca, bạn mới thấy đôi chân đáng quý biết bao!
Trời lạnh, bạn nhớ đừng quên đi giày dép, nịt bít tất và ủ ấm đôi chân. Tối đến đi ngủ nhớ rửa chân. Về mùa này, bàn chân ngà ngọc để lem luốc hay ít vận động dễ sinh nứt nẻ lắm đấy.
(Còn tiếp)
LTS: Cuốn sách "Bác sĩ vui tính trả lời" của bác sĩ Lã Vĩnh Quyên là tập hợp những giải đáp cho các câu hỏi của thanh thiếu niên về các vấn đề liên quan tới sức khỏe và con người. Mục đích của tác giả là giúp các bạn trẻ hiểu biết thêm về cơ thể mình, biết cách sống vui-khỏe-sạch, phòng ngừa ốm đau và tự cứu chữa các bệnh thông thường.
LIST SÁCH