Bác sĩ vui tính (phần 26)
Tại sao chúng em cứ khổ mãi về cái khổ người cao, thấp, béo, gầy, so le với chúng bạn?
Ai mà chẳng muốn chóng lớn, có vóc người tầm thước, không so lệch với chúng bạn, thân hình nở nang, hài hoà, cân đối, tránh miệng lưỡi người đời:
Cao chê ngỏng, thấp chê lùn
Béo chê béo trục béo tròn
Gầy chê xương sống xương sườn phơi ra.
Chớ chê nhau và chế nhạo người khác, cũng đừng tự làm khổ mình vì cái tiếng “cao thấp béo gầy”. Vì trừ một số trường hợp bệnh lý cần điều trị, béo gầy là những đặc điểm thể tạng khó mà thay đổi (có thay đổi cũng phải trải qua nhiều đời do cải tạo môi trường sống và điều kiện dinh dưỡng). Nếu béo, gầy, cao, thấp mà vẫn khoẻ mạnh, thông minh thì có gì phải bận tâm!
Không có thứ thuốc tiên nào chữa cho chú lùn Vante Bominh (người Đức, cao 0,52 m) đạt tới tầm 2,5 m của hoàng đế La Mã Macximin đệ nhất, và cân nặng 510 kg của anh chàng khổng lồ người Mỹ Johnny Ali.
Khổ người nhỏ (như chúng ta) là sản phẩm của khí hậu nhiệt đới. Người cổ được tìm thấy ở Bắc Kinh giá lạnh cao lớn hơn người cùng thời đại ở xứ nóng Giava. Những người sống ở các vùng cùng vĩ tuyến thường có độ cao tương đương nhau. Chẳng hạn người của bộ tộc Pichme ở Congo, bộ tộc Papua và chủng người da đen ở đảo Andaman, Philippines cùng chỉ cao trung bình 1,35-1,49 m. Đây là những người sống ở vùng xích đạo.
Ở xứ nóng ẩm, một thân hình nhỏ bé, dong dỏng, bề mặt da rộng mà khối lượng cơ thể ít, tay dài, thân ngắn, cánh mũi nở thì dễ trao đổi nước và điều hoà nhiệt độ để chống nóng tốt hơn. Người xứ nóng mà béo phì thì dễ chết ngốt. Do không cần ăn thừa mỡ để chống lạnh như người miền hàn đới nên những người quá to ngang, mập mạp dễ bị bệnh chít mỡ động mạch (nếu ăn nhiều mà ít vận động).
Ở các nước nhiệt đới, nông nghiệp chưa phát triển, những anh chàng to xác phàm ăn kiểu Gacgangchuya (một nhân vật trong tiểu thuyết của Rable, thường bú sữa 18.000 con bò mới đủ no) sớm muộn cũng chết đói. Và chỉ những cá thể nào có tầm vóc nhỏ, biết hạn chế sức lớn, tiết kiệm vôi để tạo xương, ăn dè chất đạm, tiêu ít năng lượng cho hoạt động hằng ngày... mới mong tồn tại. Và thế là một tạng người thon nhỏ, ruột ngắn, dạ dày lép… đã hình thành. Những đặc điểm thể tạng đó được sàng lọc qua nhiều thế hệ, được định hình và di truyền cho con cháu như các ưu thế thể chất để thích nghi với hoàn cảnh sống.
Đất nước Việt nam tạo nên thể tạng con người Việt Nam phù hợp với nó. Chắc chắn rằng mai đây do đời sống no đủ, trình độ văn minh cao, dần dần thể tạng con người Việt Nam sẽ tốt hơn. Ngay cả lúc này, trong một chừng mực nhất định, các bạn vẫn có thể bồi dưỡng và nâng cao thể lực của mình nếu biết vận dụng đúng đắn những biện pháp toàn diện.
Ở tuổi các bạn, đừng vội lo “chột lớn”. Có bạn người còi cọc do dậy thì muộn, nhưng rồi lớn vọt rất nhanh. Sau tuổi dậy thì, chiều cao còn tăng chậm trong nhiều năm nữa. Đàn ông cá biệt có người tới 36-40 tuổi, đàn bà có người tới hơn 30 tuổi mới ngừng phát triển chiều cao.
Đang tuổi lớn, các bạn cần ăn uống thêm lượng và đủ chất, đảm bảo cân đối các axit amin trong thành phần các protein của cá, thịt, trứng, sữa, đậu, lạc, vừng, gạo, mì… Cần ăn các rau quả giàu muối khoáng và vitamin, nhất là vitamin A (có nhiều trong các quả màu đỏ). Các chất này đóng vai trò quan trọng đối với sự tăng trưởng của cơ thể. Các thầy thuốc Nhật Bản đã làm thí nghiệm trộn 0,5 % lydin (một thứ axit amin) vào bánh bao cho học sinh ăn. Sau vài năm, họ nhận thấy so với những em ăn thiếu lydin thì những em này nặng hơn 4,4 kg và cao hơn 5,7 cm.
Nếu sợ bị béo phì, bạn không nên ăn nhiều của ngọt, vì chất bột, đường khi vào người nếu không được sử dụng hết ngay sẽ được chuyển thành mỡ. Tuy nhiên, cũng đừng vì quá sợ béo mà dại dột uống giấm. Chưa thấy sách báo nào bảo ăn của chua thì “sút mỡ” cả. Trên thực tế, những người chống béo bằng giấm và chanh đều chẳng đạt kết quả gì.
Muốn bớt chiều cao, các bạn có thể gồng gánh, nhưng không quá 2/3 cân nặng cơ thể. Nhiều bạn ở nông thôn phải lao động nặng từ khi còn quá bé nên cơ thể bị chậm lớn. Đó là do khối cơ bắp nở nang sớm (do lao động) đã chèn ép sự phát triển của xương và lồng ngực.
Để thân hình phát triển hài hoà, bạn cần tập đều các môn thể dục thể thao phù hợp. Cao thì tập tạ, lùn tập lên xà, bơi, nhảy cao, nhảy xa. Việc nhảy dây hay đi bộ không làm lùn người đi đâu! Cơ thể đang lớn nên rất cần ôxy. Vì vậy, các bạn cũng đừng quên tập thở không khí thoáng sạch hằng ngày.
Việc học tập cũng cần có kế hoạch. Không được học nhiều quá đến nỗi mụ óc mà phải xen kẽ vận động trí óc và chân tay. Tuyệt đối không được hút thuốc lá. Một công trình nghiên cứu cho biết, những người thôi hút thuốc sẽ tăng trung bình mỗi năm 2 kg đấy!
Ngoài ra, mọi bệnh tật đều làm giảm sức lớn nên các bạn cần đi chữa sớm khi có bệnh. Nhưng tốt nhất là phải biết vệ sinh phòng bệnh.
(còn tiếp)
LIST SÁCH