BÁC SĨ VUI TÍNH TRẢ LỜI


Bác sĩ vui tính trả lời (phần 6)

Người bị mất một phần ba diện tích da có thể tử vong. Da dùng làm gì mà quan trọng thế?

Da là tấm gương của sức khoẻ, vệ sinh và sắc đẹp. Chỉ cần bỏng trợt 1/3 diện tích da đã gây những rối loạn nghiêm trọng trong cơ thể, có thể nguy đến tính mạng. Ngày xưa, khi y học chưa hiểu hết các chức năng sinh lý của da, một nghệ sĩ sân khấu đã chết do hoá trang sơn kín người.

Những nhiệm vụ của da

- Hô hấp: Nếu ta thử cắt đi hai lá phổi ếch, thì ếch ta vẫn sống một thời gian. Nhưng nếu thả chú ếch khoẻ vào chảo mỡ, ếch sẽ chết rất nhanh. Đó là vì ếch thở bằng da. Đối với con người, lá phổi đã đảm nhiệm việc hô hấp thay cho bộ da nhưng vẫn còn 1% sự trao đổi khí được thực hiện qua da. Ở 300 độ C, mỗi ngày da thải ra 7-9 g khí thải, hít vào 3-4 g dưỡng khí. Hô hấp qua da càng tăng khi thời tiết nóng, khi lao động nặng hay khi tiêu hoá thức ăn.

- Bài tiết: Khi đổ mổ hôi nhiều, bạn đi tiểu ít, nước tiểu vàng và đặc. Mỗi giờ làm việc nặng, da thải khoảng 350 cm khối mồ hôi, nghĩa là nó đã cộng tác với thận bài tiết 1/4 khối lượng nước hằng ngày. Nếu gan hay thận yếu, da sẵn sàng tương trợ chúng để loại trừ các chất gây bệnh. Y học đã lợi dụng sự bài tiết thuốc qua da để dùng thuốc uống trị bệnh ngoài da. Mồ hôi chính là một thứ nước tiểu pha loãng. Nhưng nếu mồ hôi chảy quá nhiều, người sẽ sút cân vì mất nước, muối (có thể tới 18-25 g/ngày), mất vitamin, đạm, chất béo, axít bay hơi…

- Tiếp nhận và truyền cảm giác: Da là cửa ngõ của cơ thể, qua đó hệ thống huyết mạch, thần kinh, kinh lạc… đặt các trạm tiền tiêu để liên hệ với bên ngoài, đảm bảo sự thống nhất của cơ thể với ngoại cảnh. Nếu vô ý giẫm phải gai hay chạm lửa, lập tức ta rụt chân hay co tay lại. Có sự cảnh giác kịp thời đó là nhờ phản xạ tự vệ mau lẹ của thần kinh. Bộ óc khôn ngoan đã đặt trên khắp mặt da một hệ thống các trạm nhận cảm mà y học gọi là các cơ quan phân tích. Các cơ quan này truyền tín hiệu tình báo về não, để trung ương thần kinh hạ lệnh cho các bắp thịt và các tuyến đối phó lại. Trên mỗi cm2, các nhà giải phẫu tế bào học đã đếm được tới 100 điểm đau, 1-2 điểm nóng, 12-15 điểm lạnh, 25 điểm nhận cảm áp lực và các điểm xúc giác khác phân tích cảm giác chạm, rung…

Trên da còn có hệ thống kinh lạc. Các đường lưu thông khí huyết này mà tắc thì sinh bệnh ngay. Kinh nghiệm xưa nay khẳng định rằng châm cứu cho thông thì chữa khỏi. Cách đây mấy nghìn năm, sách y học cổ “Linh khu” đã vẽ sơ đồ 12 đường kinh, 8 mạch, 15 đại lạc, dài tổng cộng 16 trượng 2 thước.

- Tuần hoàn: Da là một hồ máu lớn. Thể tích da chiếm 1/6-1/7 thể tích cơ thể. Chỉ riêng lớp hạ bì, khi các mạch máu giãn ra đã chứa 1/5 khối lượng máu toàn thân. Ở đây có các cơ quan điều chỉnh sự cung cấp máu cho các phủ tạng. Sự chà xát da, lao động, cái nóng mùa hè làm cho da ửng hồng vì mạch máu giãn, rút máu và sức nóng trong nội tạng ra ngoài. Máu chuyển qua da trao đổi nước, các chất và làm 80% công việc điều chỉnh nhiệt độ.

Vi trùng đầy rẫy trên da, nhưng tại sao chừng 600 người mới có một người lên nhọt?

Đó là vì vi trùng va phải hàng rào của lớp sừng da (lớp ngoài cùng, gồm những tế bào dẹt, chắc). Ngoài ra, chất men lydozym, vài thứ muối và phản ứng axít trên phần lớn mặt da cũng có tác dụng diệt trùng. Một nhà bác học đã thí nghiệm bằng cách nhúng tay vào một đĩa nuôi cấy vi trùng. Kết quả là sau 2 giờ, trên tay chỉ còn 7.000 con.

Tuy da có tính chất sát trùng, song chớ coi thường việc vệ sinh da. Các thí nghiệm cho thấy, trên da sạch, 85% vi trùng chết sau 10 phút, còn trên da bẩn sau 20 phút số vi trùng chỉ giảm 5%. Mỗi lần tắm rửa ta đã giũ đi từ 20 triệu đến 1 tỷ vi trùng.

Cũng nhờ da mà các em bé có thể chữa được bệnh còi xương. Chỉ cần phơi nắng, nắng sẽ chuyển hoá các chất ergosterol dưới da thành vitamin D, có tác dụng chữa bệnh bệnh này.

Khi bôi các thuốc như iốt, thuốc mê ête, clorophooc, phenol, bạn hãy cẩn thận, đề phòng ngộ độc vì chúng là những chất hiếm hoi có thể thấm qua được lớp mỡ của da. Lớp này nằm dưới lớp sừng, có nhiệm vụ nuôi lớp sừng, rất ít thấm nước và muối khoáng.

(còn tiếp)


Bác sĩ vui tính

Anh lính bạch cầu tiêu diệt tên vi trùng xâm lược như thế nào?
Bạn bị đau họng, mẹ bạn cho là sưng cục thịt thừa
Chúng ta khoẻ hay yếu so với thuỷ tổ là người vượn? Sau này, khi lên ở Sao Kim, Sao Hỏa, Mặt Trăng, cơ thể người ta có biến đổi gì không?
Các bắp thịt được phân công, phối hợp ra sao?
Cái răng bé xíu mà sao cứng khỏe? Răng mọc vào tuổi nào là bình thường? Không mọc răng khôn là người… khôn hay dại?
Có bao nhiêu vị? Tại sao người ta lại nếm bằng lưỡi mà không phải bằng ngón chân như ruồi ?
Có phải nhân loại đang khát nước không? Làm gì để có nước sạch đủ dùng?
Có phải sinh vật nào cũng thở bằng phổi không?
Có phải từ đống rác rưởi có thể thu hồi được khối của quý không?
Có thể xét nghiệm tóc mà biết bệnh không?
Cơ thể chống nóng lạnh ra sao để thân nhiệt luôn ở khoảng 37 độ C?
Cơ thể con người có đối xứng không?
Cồn - một nhiên liệu lỏng thay thế xăng.
Gan là một nhà máy hoá chất lớn nhất cơ thể, điều này nghĩa là gì?
Hệ sinh thái của ao có tự làm sạch môi trường nước tù đọng không?
Khai thác những mạch nước nóng trong lòng đất để làm gì? Suối khoáng nóng có phải là nước thần không?
Làm thế nào mà người giữ được thăng bằng?
Mùi và hương có ý nghĩa gì trong cuộc sống?
Mũi biết mùi như thế nào ?
Người bị mất một phần ba diện tích da có thể tử vong. Da dùng làm gì mà quan trọng thế?
Người cùng đi hai chân như gà, tại sao bàn chân người khác bàn chân gà?
Nếu cho rằng người và động vật là “ký sinh trùng” của cây cỏ thì có ngoa không? Không có cây xanh thì sự sống có tồn tại không?
Ruột thừa có thừa không?
Tai người có gì tài giỏi? Có nên xâu tai để đeo hoa tai không?
Thịt lợn sau khi ăn vào đã biến hoá thành thịt của bạn như thế nào? Ăn óc bò có sinh “đầu bò”, bướng bỉnh không?
Tại sao bác sĩ lại khuyên các em nhỏ cứ nô đùa thoả thích ngoài nắng để đỡ tốn tiền mua dầu cá uống trị bệnh còi xương ?
Tại sao chúng em cứ khổ mãi về cái khổ người cao, thấp, béo, gầy, so le với chúng bạn?
Tại sao con người lúc nào cũng phải hoà mình với thiên nhiên mới có sức khoẻ?
Tại sao khi chạm vào lửa, ta liền rụt tay lại? Làm sao để bảo vệ mình khỏi những ảnh hưởng có hại từ bên ngoài?
Tại sao khi ngủ hay nghiến răng? Như thế có phải là số vất vả và sẽ chết non không?
Tại sao khi ngủ phải nhắm mắt, ban ngày mắt cứ chớp luôn? Tại sao người bạch tạng thích đeo kính râm đen kịt? Mắt cần bóng tối để làm gì?
Tại sao lúc máy bay hạ cánh, tai thường ù và đau?
Tại sao lại bị bóng đè? Có phải là do yếu bóng vía hay không?
Tại sao những chị lên miền núi xây dựng vùng kinh tế mới đều béo tốt, hồng hào và lớn phổng lên?
Tại sao quả tim cứ đập mãi, đến chết mới chịu nằm yên?
Tại sao ta có hai mắt mà không có một hoặc một nghìn con mắt? Đôi mắt đặt ở hai bên thái dương như đôi tai có được không?
Tại sao tóc chỉ mọc trên đầu và trẻ em, phụ nữ có râu lại bị xem là “trái khoáy”?
Tại sao xương sống lại toàn những đốt, uốn cong mà không phải là một đoạn dài thẳng như xương ống chân?
V.A là gì? Tại sao người lớn không phải nạo “nấm họng” như trẻ em?
Vân tay là gì, tại sao vân tay của mọi người lại không giống nhau?
Y học đã làm được những gì để thay thế các bộ phận tàn tật của cơ thể, ngoài chân tay giả, tim phổi nhân tạo, máy trợ thính…
Đôi tay lắp ráp thế nào mà có thể với tới mọi chỗ trên thân mình?


LIST SÁCH

Khảo sát tình dục học - BS Hồ Đắc Duy
Sách 230 bệnh tật trẻ em
Sách 365 lời khuyên sức khoẻ
Sách Bác sĩ vui tính trả lời
Sách commic - 50 cau hoi HIV - AIDS
Sách Cấp Cứu
Sách Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm
Sách Giải phẫu thẩm mỹ
Sách Giấc ngủ trẻ em
Sách Giới tính tuổi hoa
Sách Sức khoẻ phụ nữ
Sách Trò chuyện về tình yêu, giới tính, sức khỏe
Sách Tăng huyết áp - Đào Duy An
Thắc mắc biết hỏi ai


LINK THAM KHẢO