Zona tai - bệnh hay phát trong mùa hè
Mùa hè là mùa khởi đầu cho rất nhiều dịch bệnh do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, trong đó có bệnh zona tai. Bệnh do virus Herpes - Zoster gây nên, dẫn đến đau rát, loạn cảm hoặc liệt vùng mặt.
Một ca zona tai. |
Zona tai chủ yếu gặp ở người lớn. Thời gian ủ bệnh là 7-12 ngày với các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau đầu, đôi khi không có biểu hiện gì. Sau đó, trên da bắt đầu xuất hiện một ít mụn nước ở vùng tai, to bằng đầu đinh ghim, chứa dịch màu vàng chanh hoặc nâu. Các mụn nước thường mọc dọc theo đường đi của dây thần kinh.
Qua 4-5 ngày, mụn nước khô và biến thành vảy, rụng đi, để lại sẹo vĩnh viễn. Kèm theo đó, bệnh nhân có cảm giác rát bỏng, đau vùng tai, có thể lan ra thái dương và gáy. Đau xảy ra từng cơn kéo dài nhiều ngày làm bệnh nhân không ăn, không ngủ được, đặc biệt là với những ca zona tai kết hợp với zona vùng họng, gây đau họng không nuốt được. Bệnh nhân bị rối loạn cảm giác vùng mặt, liệt mặt ngoại biên (ngay khi xuất hiện mụn nước hoặc sau vài ngày), nghe kém nhiều hoặc ít (tùy theo tổn thương có tấn công vào tai trong hay không), ù tai và chóng mặt. Người bệnh cũng bị rối loạn cảm giác vùng họng, lưỡi như ăn thấy rát bỏng, đau; nổi hạch trước hoặc sau tai. Một số rất ít trường hợp có hội chứng màng não như đau đầu dữ dội, nôn vọt không liên quan đến bữa ăn, rối loạn tiêu hóa (táo bón hoặc tiêu chảy).
Việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sàng, có thể phải kết hợp chọc dịch não tủy.
Bệnh zona tai được điều trị toàn thân bằng các thuốc chống virus như zovirax, thuốc kháng viêm, giảm đau, các vitamin nhóm B, nâng cao thể trạng. Điều trị tại chỗ với thuốc giảm đau, chống bội nhiễm các mụn nước. Cần châm cứu nếu có tổn thương dây 7, đôi khi có thể tiến hành phẫu thuật để giải áp dây 7.
Bệnh zona tai được phòng tránh chủ yếu bằng rèn luyện để nâng cao sức khỏe, sinh hoạt, ăn uống điều độ. Nếu xuất hiện những triệu chứng của bệnh, cần đi khám và điều trị ngay.
GS Phạm Khánh Hòa, Sức Khỏe & Đời Sống