BỊ CÚM HAY LÀ VIÊM XOANG

BS. PHẠM THẰNG

Bạn đã bao giờ bị cảm cúm chưa? Hay là bị những cơn dị ứng viêm mũi, dị ứng kéo dài mà không khỏi. Nếu bạn bị như vậy thì đó là một nguy cơ mà bạn rất dễ bị viêm xoang. Các chuyên gia ở Mỹ hàng năm ước tính có 35 triệu người cảm cúm trở thành viêm xoang cấp tính nhiễm trùng, chiếm số lượng người khám lớn nhất của những người đi khám bệnh. Số lượng còn có thể cao hơn vì bệnh viêm xoang nhiễm trùng này có triệu chứng rất giống cảm cúm hoặc dị ứng. Rất nhiều người bị bệnh không chịu đi khám bác sĩ để có được một chẩn đoán đúng với điều trị bằng kháng sinh.

Thế nào là viêm xoang cấp

Viêm xoang cấp tính nhiễm khuẩn là sự viêm nhiễm của các hốc xoang gây ra, bởi vi khuẩn xuất hiện sau cảm cúm, dị ứng mũi.

Bình thường: dịch nhầy trong xoang được tháo ra các đường mũi bởi lỗ thông mũi xoang. Khi bạn bị cảm cúm, hoặc còn dị ứng, các xoang của bạn trở nên viêm nề và không có khả năng tháo dịch nhầy ra mũi được. Điều này dẫn đến xung huyết mạch máu xoang và nhiễm trùng trong xoang.

Chẩn đoán viêm xoang cấp thông thường dựa vào khám thực thể (bác sĩ khám thấy gì ở bệnh nhân) và sự trao đổi với bạn về các triệu chứng của bạn. Bác sĩ sẽ chụp xoang của bạn hoặc thử xét nghiệm mủ chảy từ mũi, để làm xét nghiệm tìm vi khuẩn.

Khi nào thì viêm xoang cấp tính trở thành viêm xoang mãn tính

Khi bạn bị viêm xoang thường xuyên, hay một đợt viêm xoang kéo dài quá 3 tháng. Khi đó có thể bạn bị viêm xoang mãn. Triệu chứng của viêm xoang mãn thì không "rầm rộ" như viêm xoang cấp. Khi thay đổi ở niêm mạc xoang do viêm xoang mãn tính không trở về bình thường được nữa sau khi điều trị bằng thuốc thì cần phải mổ để sửa chữa.

Có phải là bị viêm xoang không?

Triệu chứng của viêm xoang thường khó phân biệt vói cảm cúm hoặc dị ứng, do vậy rất nhiều người nghĩ rằng không cần thiết phải đi khám bác sĩ, thay vì đi khám họ lại tự điều trị bằng các thuốc mua ở hiệu thuốc. Như các thuốc co mạch làm thông mũi, các thuốc chống dị ứng. Tuy nhiên không giống như cảm cúm, dị ứng, viêm xoang nhiễm khuẩn cần sự chẩn đoán của bác sĩ và điều trị bằng kháng sinh để dự phòng những bệnh chứng xa.

* Khi nào cần đi khám bác sĩ (cách cho điểm các dấu hiệu viêm xoang)

Nếu bạn nghi ngờ bị viêm xoang hãy dành một vài phút để xem những dấu hiệu và triệu chứng dưới đây. Nếu bạn cho điểm viêm xoang của bạn là trên 3 thì bạn cần phải đi khám bác sĩ.

- Căng ở mặt/đau.

- Đau đầu.

- Nghẹt mũi/phù nề.

- Chảy dịch từ mũi xuống họng.

- Xì mũi đặc, vàng xanh.

- Bị cúm kéo dài trên 10 ngày.

- Sốt nhẹ.

- Hơi thở hôi.

- Đau răng hàm trên.

Điều trị viêm xoang

Trong viêm xoang nhiễm khuẩn đặc biệt phải dùng đến kháng sinh. Nếu bạn có trên 3 triệu chứng của viêm xoang chắc chắn phải đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và kê đơn. Nên nhớ phải theo sự hướng dẫn của bác sĩ, dùng hết đơn thuốc.

Cùng với kháng sinh cần bổ sung thêm thuốc chống phù nề (mũi xoang) dạng xịt hoặc uống: để làm giảm nhức vùng mặt và làm thông mũi, tất nhiên tránh dùng kéo dài. Hít hơi nước ấm, rửa mũi bằng nước muối cũng giúp cho bạn dễ chịu hơn.

Nếu bác sĩ nghĩ rằng bạn bị viêm xoang mãn, thì việc điều trị kháng sinh tích cực có thể được đưa ra.

Phẫu thuật đôi khi là cần thiết để lấy bỏ những bịt tắc cản trở trong mũi mà nó được coi là một yếu tố gây ra viêm xoang.

Để phòng viêm xoang

Người ta thường nói "dùng 1 đồng để phòng bệnh thì bằng 100 đồng để chữa bệnh" (An ounce of preventern is wonth a pound of cure).

Để tránh bị viêm xoang sau khi bị cảm cúm, dị ứng mũi, bạn cần phải giữ gìn xoang sạch sẽ bằng cách sau đây:

- Dùng thuốc chống phù nề bằng đường uống.

- Hoặc dùng thuốc chống phù nề tại chỗ (chỉ dùng thời gian ngắn).

- Xì mũi nhẹ bị bên này trong khi bịt mũi bên kia.

- Uống nhiều nước để dịch mũi loãng ra.

- Tránh đi máy bay: nếu bắt buộc cần phải đi thì xịt mũi cho thông trước khi máy bay hạ cánh. Để tránh tắc lỗ thông mũi xoang.

- Dùng kháng histamin: tránh còn dị ứng nữa.

Vài dòng về kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn

Kháng thuốc kháng sinh là tình trạng một số loại viêm nhiễm gây ra bởi một loại vi khuẩn, loại vi khuẩn này không bị tiêu diệt bởi loại kháng sinh thông thường mà thầy thuốc kê toa cho bạn. Kháng kháng sinh là một hiện tượng thường gặp trong viêm xoang, đây là một thách thức trong điều trị. Các kháng sinh thế hệ cũ chỉ chống được một loại vi khuẩn và có thể không có hiệu quả trong điều trị viêm xoang. Hiện nay ở Mỹ có loại vi khuẩn tên là Stieptococus Pneumonil loại này thường hay gây ra viêm xoang nhất, có biểu hiện chống lại kháng sinh.

Bạn có thể hỏi bác sĩ của bạn: loại kháng sinh mà bác sĩ kê cho bạn có bị kháng sinh không.

Bạn có thể đóng góp trong việc phòng ngừa hiện tượng kháng thuốc.

Y bác sĩ đã kê toa kháng sinh cho bạn. Điều quan trọng là phải sử dụng hết liều kháng sinh đã được kê đơn mặc dù các triệu chứng của viêm xoang đã hết. Bạn cần phải thực hiện nghiêm túc sự hướng dẫn của bác sĩ: dùng bao nhiêu viên hàng ngày và dùng vào giờ nào.

Làm thế nào để phân biệt: viêm xoang nhiễm trùng, viêm mũi dị ứng, cảm cúm?

Bởi vì triệu chứng của viêm xoang nhiều khi rất giống cảm cúm, viêm mũi dị ứng. Bạn không biết mình có thực sự phải đi khám bác sĩ không. Bảng dưới đây sẽ giúp bạn phân biệt sự khác nhau và cho phép xác định những triệu chứng của viêm xoang dễ dàng hơn.

Dấu hiệu/triệu chứng	Viêm xoang	Viêm mũi dị ứng	Cảm cúm
Nhức vùng mặt/đau	có	thỉnh thoảng	thỉnh thoảng
Thời gian bị bệnh	>10-->14 ngày	tùy từng ca	<10 ngày
Chảy nước mũi	đặc, xanh, vàng	loãng, trong	đặc, màu tráng hoặc loãng
Sốt	thỉnh thoảng	không có	thỉnh thoảng
Đau đầu	có	thỉnh thoảng	thỉnh thoảng
Đau ở răng hàm trên	thỉnh thoảng	không có	không có
Hơi thở hôi	thỉnh thoảng	không có	không có
Ho	có	thỉnh thoảng	có
Phù nề ngạt mũi	có	thỉnh thoảng	có
Hắt hơi	không có	thỉnh thoảng	có