GLAUCOMA DO CORTICOID, MỘT VẤN ĐỀ ĐÁNG QUAN TÂM
Tác giả : BS. NGUYỄN THỊ NGỌC LIÊN (BV. Mắt TPHCM)
Bệnh Glaucoma, hay còn gọi là thiên đầu thống hoặc cườm nước, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Khi đường thoát lưu thủy dịch từ trong nhãn cầu ra ngoài bị cản trở sẽ dẫn đến sự gia tăng áp lực trong mắt lên quá mức bình thường. Sự gia tăng áp lực nội nhãn sẽ làm tổn thương thần kinh thị giác, dẫn đến mất thị lực.
Các hình thái của bệnh Glaucoma:
- Glaucoma góc mở.
- Glaucoma góc đóng.
Ngoài ra còn có:
- Glaucoma bẩm sinh.
- Glaucoma thứ phát do đục thủy tinh thể quá chín hoặc do viêm nhiễm sau phẫu thuật.
- Glaucoma corticoid do người bệnh tự gây ra vì tự mua thuốc nhỏ mắt có chất corticoid lâu ngày.
Mỗi năm, khoa Glaucoma BV. Mắt TPHCM tiếp nhận và điều trị cho khoảng 100 bệnh nhân được chẩn đoán là Glaucoma do corticoid. Điều đáng nói là phần lớn số bệnh nhân này còn trong độ tuổi thanh niên và đến bệnh viện trong giai đoạn bệnh rất nặng, thị lực kém, trong số họ có cả sinh viên, học sinh.
Điểm xuất phát để họ nhỏ thuốc là mắt đỏ, ngứa. Đi khám một lần được bác sĩ kê đơn rồi cứ thế mua thuốc nhỏ tiếp hoặc tự ra hiệu thuốc mua nhỏ từ vài tuần đến vài năm.
Các thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid như: C. Dexacol, Polydexa, Polymax, Neodex..., khi nhỏ vào mắt đỏ, ngứa thì các triệu chứng trên biến mất nên bệnh nhân rất thích, cho là khỏi, không cần đi khám ở bác sĩ mà tự mua thuốc nhỏ trong thời gian dài mà không hiểu rằng thuốc cần có sự chỉ định điều trị trong khoảng thời gian nhất định và kiểm soát của bác sĩ.
Những vấn đề cần lưu ý
Biến
chứng đáng sợ của thuốc nhỏ mắt chứa corticoid là gây tăng nhãn áp,
dẫn đến tổn thương thần kinh thị giác và gây giảm thị lực vĩnh viễn.
Thường hiện tượng tăng nhãn áp không có triệu chứng gì, nhưng nó
tiến triển âm ỉ cùng với thời gian nhỏ thuốc kéo dài của bệnh nhân,
cho đến khi người bệnh thấy bị giảm thị lực là lúc bệnh đã ở giai
đoạn rất nặng.
Nếu bệnh nhân biết sớm, đến với bác sĩ nhãn khoa, họ sẽ được điều trị hạ nhãn áp bằng thuốc. Ngưng thuốc nhỏ mắt có corticoid thì nhãn áp sẽ trở lại bình thường. Trong trường hợp đến quá trễ thì chỉ còn cách phẫu thuật nhưng đôi khi cũng không cứu vãn được thị lực.
Tăng nhãn áp hoặc đục thủy tinh thể còn có thể xảy ra ở những bệnh nhân dùng thuốc có chứa corticoid để điều trị các bệnh khác trong thời gian dài như: thấp khớp, thận nhiễm mỡ... Vì vậy những bệnh nhân này cũng nên đi khám định kỳ ở bác sĩ nhãn khoa để theo dõi nhãn áp.
Vì tính chất nguy hiểm của bệnh Glaucoma là gây mù vĩnh viễn, bác sĩ nhãn khoa khuyến cáo mọi người hãy thận trọng khi dùng thuốc nhỏ mắt, không nên tự mua thuốc nhỏ mắt, đặc biệt là những thuốc có chứa corticoid, nếu không có sự chỉ định của bác sĩ.
Chú thích ảnh:
- Mắt bị Glaucoma.
- Hình ảnh Glaucoma qua soi đáy mắt.
