GIÁC MẠC HÌNH NÓN - MỘT BỆNH CỦA MẰT RÂT PHỨC TẠP - KHÓ CHỮA TRỊ

BS. NGUYỄN CƯỜNG NAM

Viết theo Eye World

Trẻ em hay dụi mắt. Xin hãy coi chừng, vì sau này có thể bị giác mạc hình nón.

Giác mạc hình nón là gì?

Giác mạc là phần phía trước của mắt (người ta thường gọi là tròng đen) có dạng một chỏm cầu trong suốt, có nhiệm vụ che chở cho phía trước của mắt. Là tiền đồn của mắt thường xuyên phải tiếp xúc với gió, bụi, vi khuẩn và ánh sàng truyền qua cho hình ảnh hiện trên võng mạc. Khi giác mạc không phải là hình cầu mà phồng lên có dạng như 1 hình chóp hay nón, ta gọi là giác mạc hình nón. Đây là một bệnh phức tạp của một giác mạc và là một trong những bệnh bí ẩn gây đau đầu cho các nhà nhãn khoa. Các vấn đề căn nguyên gây bệnh, cách xử trí và phương pháp điều trị cụ thể là những vấn đề đang được nghiên cứu. Tỷ lệ khoảng từ 1/2000 trong dân chúng. Tuy nhiên cũng có những báo cáo đã cho tỷ lệ 1/286 đến 1/4000 tùy theo định nghĩa giác mạc hình nón mà các nhà nghiên cứu áp dụng.

Hậu quả của giác mạc hình nón

Khi giác mạc hình cầu bình thường cho ảnh rõ hiện trên võng mạc. Nhưng khi bị giác mạc hình nón, hình ảnh sẽ bị méo mó và rất mờ.

Về căn nguyên

Gồm có rất nhiều giả thuyết như do môi trường, chấn thương, dị ứng hay những tiến trình sinh học.

Đa số các nhà khảo cứu cho rằng hay dịu mắt là nguyên nhân gây giác mạc hình nón như khi mắt bị ngứa dị ứng hoặc do đeo kính tiếp xuc ngoài.

Một giả thuyết khác cho là do sự tăng hoạt của các men ở giác mạc làm phân hủy lớp ngoại tế bào và làm mỏng như mô giác mạc, dưới tác dụng của nhãn áo làm mắt phồng ra trước, cũng giống như một ruột xe, khi ta bớm căng, chỗ nào ruột xe mỏng sẽ phồng lên.

Cũng có giả thuyết cho là do "hiện tượng tự tử" của tế bào nhu mô giác mạc ở phía trước sau khi tế bào biểu mô bị chấn thương.

Điều trị giác mạc hình nón

Đề phòng: Khi bị ngứa mắt, tránh dịu mắt mà chỉ nên nhỏ thuốc hay đắp nước lạnh cho đỡ ngứa - nhất là trẻ em hay bị dị ứng mắt.

Nếu bị nhẹ: có thể đeo kính tiếp xúc cứng hay mềm để giúp cho người bệnh nhìn được rõ.

Ghép giác mạc: nếu bị nặng, không đeo kính tiếp xúc được vì hay bị rơi kinh thì phải ghép giác mạc để thay thế giác mạc đã bị phồng quá nặng thành lớp giác mạc hình cầu trở lại bình thường.

Các phẫu thuật khúc xạ hiện nay như dùng laser để đốt được xem là chống chỉ định.

Trongơooong lai nếu người ta xác định được nguyên nhân gây giác mạc hình nón là do di truyền thì người ta có thể điều trị gene để ng8an ngừa hoặc người ta có thể điều trị bằng cách làm cứng giác mạc như vậy tránh được sự biến thể của giác mạc thành hình nón mà vẫn còn giữ được dạng hình cầu. Hy vọng 5-10 năm nữa phép điều trị này thành sự thật.