CÓ THỂ DỰ PHÒNG ĐỘT TỬ DO BỆNH TIM
Tác giả : BS. VŨ THỊ THẢO
Đột tử là một cái chết đến rất nhanh trong vòng 1 giờ sau một quá trình bệnh lý cấp tính, không liên quan tới chấn thương; Cũng có khi đột tử xảy ra ở một người khỏe mạnh.
Theo thống kê, bệnh nhân tim ở giai đoạn suy tim rất dễ bị đột tử, dù bệnh tim có nguyên nhân thiếu máu hay van tim thì vẫn có đến 40-70% bị tử vong đột ngột
.CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CÓ THỂ GÂY ĐỘT TỬ
Ở những người không có bệnh tim
Các yếu tố nguy cơ có thể gây ra đột tử là:
- Tuổi: Tuổi càng cao càng dễ bị đột tử. Bắt đầu từ 45 tuổi, tỷ lệ đột tử tăng gấp đôi sau mỗi thập kỷ.
- Giới tính: Nam giới dễ bị đột tử gấp hơn 2 lần nữ giới.
- Người nghiện thuốc lá, hút trên 20 điếu mỗi ngày.
- Người bị tăng huyết áp động mạch, tăng cholesterol máu.
- Người bị căng thẳng thần kinh, stress tâm lý.
Ở những người có bệnh tim
Đột tử dễ xảy ra ở những người có bệnh tim thiếu máu. Các loạn nhịp tim xuất hiện ở giai đoạn cấp tính của nhồi máu cơ tim có giá trị tiên lượng xấu so với các rối loạn nhịp tim xuất hiện sau giai đoạn cấp tính. Ở các bệnh nhân bị suy thất trái có các rối loạn nhịp thất phức tạp như ngoại tâm thu thất đa dạng từng đôi, từng chuỗi hay nhịp nhanh thất từng đợt với tỷ lệ cao, khoảng 75% các ca đều làm tăng nguy cơ đột tử.
NGUYÊN NHÂN ĐỘT TỬ DO TIM
Các bệnh động mạch vành
80% các ca đột tử xảy ra ở những người có bệnh mạch vành rõ hay tiềm tàng không gây một triệu chứng gì cho đến khi tử vong đột ngột. Ở những bệnh nhân này, thiếu máu cơ tim (nhất là nhồi máu cơ tim) là nguyên nhân chính.
Các bệnh tim không phải động mạch vành
Một số bệnh van tim, đặc biệt là hẹp động mạch chủ gây thiếu máu cơ tim, mất khả năng đáp ứng các nhu cầu về oxy của cơ tim. Các bệnh tim, nhất là 2 thể ứ huyết và phì đại dễ gây ra các biến chứng loạn nhịp tăng dẫn đến đột tử; Các bệnh tim bẩm sinh, viêm cơ tim, có loạn nhịp và rối loạn dẫn truyền gây đột tử.
Các thuốc chống loạn nhịp tim đều có thể gây ra sự loạn nhịp, là nguyên nhân thường gây ngừng tim và tử vong.
CÁC XÉT NGHIỆM THĂM DÒ ĐỂ PHÁT HIỆN NGƯỜI CÓ NGUY CƠ CAO BỊ ĐỘT TỬ
Có thể dự báo được đột tử dựa vào một số chỉ tiêu quan trọng như:
- Ghi điện tim để đánh giá sự thay đổi của nhịp xoang liên quan tới loạn nhịp, phải ghi điện tim trong 12 giờ liền (đối với nhồi máu cơ tim cấp thì ghi trong 4 tuần).
- Dùng nghiệm pháp gắng sức để phát hiện các loạn nhịp thất. Sau một cơn nhồi máu cơ tim, nếu xuất hiện ngoại tâm thu thất sau gắng sức thì có nguy cơ cao gây tử vong.
- Phát hiện các điện thế chậm: Đây là phương pháp không gây chảy máu, trong đó người ta ghi điện tim bề mặt với khuếch đại cao.
Nếu kết hợp phương pháp ghi điện tim với tính phân số tống máu và phát hiện các điện thế chậm thì tiên lượng xảy ra đột tử càng chính xác.
DỰ PHÒNG ĐỘT TỬ DO BỆNH TIM
- Sử dụng các thuốc chống loạn nhịp tim, trong đó amiodrone có khả năng làm giảm đáng kể tính dễ bị kích thích của tâm thất. Thuốc này có tác dụng rất tốt trong bệnh cơ tim phì đại.
- Sử dụng các thuốc chẹn beta: Dùng trong năm đầu sau nhồi máu cơ tim đã giúp giảm được 20% tỷ lệ tử vong. Khi sử dụng thuốc, cần được theo dõi chặt chẽ trong bệnh viện.
- Điều trị các rối loạn nhịp thất phức tạp và dai dẳng bằng choáng điện nhờ vào máy phá rung tự động. Thiết bị này giúp tránh được đột tử do loạn nhịp.
- Làm cầu nối mạch vành hay nong mạch vành bằng bong bóng.
src="images/