CUỘC CÁCH MẠNG TRONG PHẪU THUẬT TIM MẠCH
Tác giả : BS. ĐẶNG MINH TRÍ
Phẫu thuật tim mạch là cách điều trị hiệu quả nhất đối với các bệnh tim bẩm sinh và các bệnh van tim mắc phải. Tuy nhiên, hiệu quả của phẫu thuật tùy thuộc rất nhiều vào việc hồi sức bệnh nhân trong và sau khi mổ vì phẫu thuật tim là một loại siêu phẫu, có tỷ lệ tử vong trên bàn mổ rất cao. Để sửa chữa các tổn thương ở trong tim, ê kíp phẫu thuật cần cho tim ngưng hoạt động trong vài tiếng và cuộc mổ phải sử dụng máy tim phổi nhân tạo (tuần hoàn ngoài cơ thể); Để bộc lộ tim, ê kíp phẫu thuật phải cưa xương ức, banh lồng ngực; Khi kết thúc cuộc mổ thì may lồng ngực lại bằng chỉ thép và bệnh nhân phải được theo dõi hồi sức sau mổ trong 24-48 giờ.
Đến nay, phẫu thuật tim mạch đã có những tiến bộ vượt bậc nhờ ứng dụng các công nghệ thông tin, và có thể xem đây là một cuộc cách mạng. Nhờ những phương tiện kỹ thuật hiện đại mà phẫu thuật đạt hiệu quả tốt hơn và tỷ lệ tử vong không ngừng được cải thiện. Đó là phẫu thuật bằng robot, máy DSA dùng can thiệp nội mạch máu, phẫu thuật qua nội soi ổ bụng. Phẫu thuật bằng Robot là phương pháp mới rất ít xâm lấn cơ thể, chỉ cần một vài vết rạch da dài 1cm để thực hiện phẫu thuật: Một vết rạch da để đưa đầu máy quay phim vào; 1-2 vết rạch da để đưa dụng cụ phẫu thuật. Máy quay phim sẽ truyền hình ảnh ghi nhận được qua một màn hình. Từ đó, phẫu thuật viên sẽ quyết định cách thức phẫu thuật, điều khiển các dụng cụ đã được đưa vào để giải quyết tổn thương một cách chính xác đến từng mm.
Phương pháp phẫu thuật mới giúp hạn chế tối đa các sang thương mà bác sĩ có thể gây ra trong phẫu thuật, rút ngắn thời gian hậu phẫu và thời gian nằm viện; Có thể tiến hành trên những bệnh nhân có nguy cơ cao mà phẫu thuật thông thường không thể áp dụng. Hiện nay, phương pháp này đã được triển khai ở Pháp và mau chóng đạt hiệu quả cao. Đối với lĩnh vực tim mạch, nó giải quyết được các bệnh của van 2 lá, van động mạch chủ, động mạch vành.
Đối với máy chụp mạch máu xóa nền (DSA), người ta có thể dùng một catether luồn qua mạch máu bẹn hoặc cánh tay đến tim rồi can thiệp đặt giá đỡ (stent) ở những nơi bị hẹp. Kỹ thuật chụp hình ảnh mạch máu tim và đặt giá đỡ can thiệp hiện đã được thực hiện rộng rãi ở Việt Nam. Riêng tại TPHCM, có 6 cơ sở thực hiện là các bệnh viện: Chợ Rẫy, Nhân dân 115, Viện Tim, Thống Nhất, Nguyễn Trãi, Hoàn Mỹ.
Hiện nay, nhờ những tiến bộ trong lĩnh vực sinh học, người ta đã tạo được mạch máu nhân tạo (prothèse) để thay thế mạch máu bị hỏng. Trước đây, bệnh lý phòng bóc tách động mạch chủ gây tử vong rất nhanh chóng, còn nay ê kíp phẫu thuật đã có thể mổ cấp cứu thay cả đoạn động mạch chủ và kịp thời cứu sống bệnh nhân.
Chú thích ảnh:
- Thực hiện thao tác qua màn hình.
1. Thao tác nối prothèse.
2. Đặt giá đỡ nội mạch máu.
3. Dụng cụ phẫu thuật cực nhỏ