Vitamin và bệnh tim mạch
BS PHAN HỮU PHƯỚC
Thạc sĩ Lão khoa- BV Nguyễn Trãi
Tại nhiều nước trên thế
giới, thống kê cho thấy tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong
đó xơ mỡ động mạch giữ một vai trò quan trọng: 90% nguyên nhân có liên quan
đến xơ mỡ động mạch. Xơ mỡ động mạch là tiến trình kéo dài trong nhiều năm
và là kết quả của quá trình rối loạn mỡ trong máu. Ngày nay người ta cho
rằng sự tăng cao thành phần mỡ gây hại là LDL-cholesterol và giảm thành phần
mỡ bảo vệ là HDL-cholesterol sẽ gây ra xơ mỡ động mạch. LDL-cholesterol cùng
với hiện tượng oxy hoá góp phần quan trọng trong việc tạo ra mảng xơ mỡ.
Chống được hiện tượng oxy hoa,ù ta sẽ làm chậm lại tiến trình xơ mỡ động
mạch này, nghiã là đã góp phần làm giảm tỉ lệ tử vong do bệnh tim mạch.
Những nghiên cứu gần đây cho thấy có một số vitamin tham gia chống quá trình
oxy hoá gây ra xơ mỡ động mạch như vitamin C ( acid ascorbid ), vitamin E (
tocopherol ), tiền vitamin A ( caroten ).
Ngoài các vitamin nêu
trên, các yếu tố vi lượng khác có chứa các chất như đồng, kẽm là những yếu
tố đồng vận giúp các men chống lại quá trình oxy hóa hoạt động tốt hơn.
Một nghiên cứu tại
Cambrige (Anh) cho thấy khi dùng vitamin E liều cao ( 400 - 800 UI/ngày ) ở
những bệnh nhân bị hẹp động mạch vành do xơ mỡ động mạch, sau 200 ngày dùng
thuốc thì nguy cơ nhồi máu cơ tim giảm 77% và nguy cơ bệnh tim mạch khác
giảm 47%.
Một nghiên cứu khác đã
được thực hiện trên bệnh nhân bị hẹp động mạch vành tim đã phẫu thuật.
Nghiên cứu này so sánh giữa 2 nhóm: một nhóm dùng thuốc điều trị xơ mỡ động
mạch là Probucol 1000mg/ngày phối hợp với vitamin C 1000mg/ngày, vitamin E
1400 đơn vị/ngày, caroten 100mg/ngày so sánh với một nhóm khác chỉ dùng
Probucol. Kết quả sau 6 tháng cho thấy nhóm có kết hợp với vitamin cho kết
quả tốt hơn: giảm được 42% lượng mỡ trong máu.
Qua một vài nghiên cứu
trên, ta thấy lợi ích của một số vitamin trong phòng ngừa bệnh xơ mỡ động
mạch là rất lớn. Nhất là sự phối hợp vitamin C, vitamin E và caroten sẽ tốt
hơn cho sức khỏe nếu chúng ta có điều kiện dùng các vitamin này.
Trong cuộc sống hàng ngày,
chúng ta cần lưu ý trong ăn uống để cung cấp đầy đủ các vitamin cần thiết.
Vitamin C có nhiều trong
cây xanh, rau qủa như chanh, cam, quýt, bưởi, bắp cải. Nhu cầu cơ thể về
vitamin C có nhiều hơn các loại vitamin khác rất nhiều. Người lớn cần khoảng
50-100mg, nghĩa là 1mg/kg thể trọng mỗi ngày; đối với trẻ con và phụ nữ có
thai cần 100-200mg mỗi ngày. Vitamin C ngoài tác dụng tốt cho tim mạch còn
có tác dụng chống lại bệnh cúm, điều này đã được biết từ vài chục năm trước
đây: với liều dùng khá cao 1g -4g/ ngày người ta có thể rút ngắn được 30%
thời gian mắc bệnh cúm.
Caroten hay còn gọi là
tiền vitamin A có trong tất cả các thực vật xanh, cà rốt. nhưng caroten là
một hợp chất không bền bị phân giải nhanh chóng khi bị sấy khô. Caroten được
giữ nhiều nhất bằng phương pháp ủ chua. Vitamin A trong thiên nhiên có trong
dầu cá, bơ, trứng, sữa. nguồn vitamin A chính này được tổng hợp dưới dạng
acetat.
Vitamin E ( tocopherol )
cần cho nhu cầu cơ thể hàng ngày là 5mg. Công dụng của vitamin E đã được
biết từ lâu với tác dụng chữa chứng bệnh vô sinh. Ngày nay vitamin E đều
được sử dụng dưới dạng tổng hợp.
Các yếu tố vi lượng như
magné, kẽm, đồng có nhiều trong thịt, trứng, sữa.
Như vậy khi đã được xác
định có vấn đề về bệnh tim mạch và xơ mỡ động mạch, bạn nên bổ sung thêm các
thức ăn giàu vitamin và xin ý kiến bác sĩ về việc dùng thêm các thuốc có
chứa các vitamin cần thiết nêu trên.
