Lời khuyên ăn uống hợp lý cho người cao tuổi
Người
già hoạt động ít nên khối cơ sẽ giảm đi 1/3 so với thời trẻ. Với
người 70 tuổi, nhu cầu năng lượng giảm 30% so với lúc 20. Vì vậy, họ
nên ăn ít hơn lúc trẻ để tránh béo phì. Cần kiểm tra cân nặng thường
xuyên để thể trọng luôn ở mức tối đa cho phép.
Cách tính cân nặng hợp lý cho người cao tuổi: Lấy chiều cao (tính bằng cm) trừ đi 100, rồi nhân với 90%. Ví dụ: với người cao 150 cm, cân nặng hợp lý là 45 kg. Cách tính trên cho ta trọng lượng tối đa cho phép.
Tuổi càng cao, cơ thể
càng giảm sức chịu đựng đối với chất ngọt. Vì vậy, người cao tuổi
phải hạn chế ăn đường, bánh kẹo. Nên dùng chất ngọt từ nguồn bột như
cơm, bánh mì, vì chúng được tiêu hóa, hấp thu rồi dự trữ ở cơ thể,
chỉ giải phóng từ từ vào máu theo nhu cầu, không làm tăng đường
huyết đột ngột.
Khi cơ thể thừa chất ngọt, nó sẽ chuyển thành
mỡ dự trữ. Ở người cao tuổi, hoạt động của men lipase phân giải mỡ
giảm dần và cơ thể có xu hướng thừa mỡ trong máu, dễ gây bệnh tim
mạch. Do đó, cần hạn chế chất béo, chủ yếu dùng dầu thực vật.
Quá trình tiêu hóa hấp thu chất đạm cũng kém đi ở người cao tuổi. Sự
tiêu hóa đạm thường đi đôi với quá trình thối rữa ở đại tràng, làm
xuất hiện độc tố. Nếu lại bị táo bón, chất độc này bị hấp thu trở
lại, gây nhiễm độc trường diễn. Vì thế, cần hạn chế ăn thịt (nhất là
thịt mỡ) và thay bằng cá. Nên ăn nhiều chất đạm nguồn gốc thực vật
như đậu đỗ, lạc, vừng, đậu phụ vì chúng ít gây thối rữa và chứa
nhiều chất xơ, có tác dụng giữ cholesterol thừa trong ống tiêu hóa,
sau đó thải ra theo phân.
Người cao tuổi cần chú ý đề phòng
thiếu nước, nhất là trong mùa hè. Để chống lại các gốc tự do gây lão
hoá và bệnh tật, cần tăng cường sử dụng những chất chống oxy hóa (có
nhiều ở rau quat).
Cách ăn của người cao tuổi:
- Tránh ăn quá no, đặc biệt khi có bệnh tim mạch.
- Nấu thức ăn mềm và chú ý ăn canh.
- Xây dựng thực đơn cho các bữa ăn, thay đổi món ăn giữa các ngày.
- Bữa ăn phải bảo đảm đầy đủ chất bột để cung cấp năng lượng, chất đạm, béo, rau xanh và hoa quả chín. Về nước uống, chỉ cần uống nước chín hoặc nước chè, hạn chế bia rượu.
- Đảm bảo vệ sinh thực phẩm.
BS Phạm Thị Thục, Sức Khoẻ & Đời Sống
