Chữa bệnh tâm thần bằng Đông y
 |
| Vị thuốc thạch xương bồ. |
Trong Đông y không có tên bệnh tâm thần phân liệt, nhưng theo triệu chứng lâm sàng thì bệnh này thuộc phạm vi chứng điên cuồng. Nó phát sinh do sự mất cân bằng âm dương và rối loạn chức năng tạng phủ.
Tùy theo thể bệnh, thày thuốc sẽ kê đơn thuốc khác nhau:
Thể đàm thấp kết tụ: Biểu hiện chủ yếu là tư duy phân tán, tình cảm lạnh nhạt, hành vi chậm chạp, thích cô độc, có ảo giác, vùng thượng vị đầy tức, miệng nhớt dính, rêu lưỡi dày
Sài hồ, bạch truật mỗi thứ 12 g, hương phụ, thạch xương bồ, chỉ thực mỗi thứ 15 g; uất kim, phục linh mỗi thứ 30 g; đởm nam tinh, khương trúc nhự, khương bán hạ, bạch phàn mỗi thứ 10 g, trần bì 6 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Thể đàm hỏa nhiễu thần minh: Triệu chứng chủ yếu là bứt rứt không yên, nói hét lung tung, mắt tai đỏ, tinh thần kích động, ít ngủ hoặc thức trắng đêm, thích ăn đồ lạnh, đại tiện táo, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng.
Hoàng liên 5 g, sinh đại hoàng 8 g (cho sau), mang tiêu 15 g (hòa uống), toàn qua lâu, từ thạch, trân châu, phục thần mỗi thứ 30 g; đởm nam tinh, khương bán hạ, chỉ thực mỗi thứ 10 g; trần bì, trúc nhự 6 g, thiên trúc hoàng 12 g, thạch xương bồ 30 g, viễn chí 12 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Thể khí trệ huyết ứ: Triệu chứng chủ yếu là bứt rứt không yên, nói năng bậy bạ, hành vi vô ý thức, ảo giác nghe nhìn, sắc mặt tối sạm, nữ giới mất kinh hoặc kinh có huyết cục, chất lưỡi tím hoặc có điểm ứ huyết.
Đương quy, tang bạch bì, tử tô mỗi thứ 12 g, xích thược, hồng hoa, sài hồ, hương phụ, trần bì, xuyên khung mỗi thứ 10 g, đào nhân 20 g, uất kim 30 g, bồ hoàng, đan sâm mỗi thứ 15 g; nếu lạnh thì thêm phụ tử 6 g, can khương 3 g.
Thể âm hư hỏa vượng: Triệu chứng chủ yếu là hưng phấn, hiếu động, nghe nhìn có ảo giác, hát ca cười nói huyên thuyên, đánh người, phá của, ăn nhiều, dục tính mạnh, người gầy, miệng khô khát, lưỡi đỏ ít rêu.
Sinh địa, huyền sâm mỗi thứ 15 g, mạch môn đông, địa cốt bì mỗi thứ 12 g, hoàng liên 5 g, mộc thông 6 g, trúc diệp 10 g, phục thần, táo nhân (sao) mỗi thứ 30 g, sắc uống.
Thể dương hư: Bệnh nhân sợ lạnh, chân tay lạnh co ro, nói ít, người yếu mệt, da mặt sạm, không buồn ăn uống, chất lưỡi bệu nhạt, rêu lưỡi trắng.
Nhân sâm 6 g, hoàng kỳ 15 g, cam thảo 10 g; xuyên khung, bá tử nhân, ba kích thiên mỗi thứ 12 g, kê huyết đằng, toan táo nhân mỗi thứ 30 g, linh uy tiên, nhục thung dung mỗi thứ 15 g.
Lưu ý: Nếu bệnh nặng, cần dùng Tây y để tấn công, kết hợp thuốc Đông y để tăng hiệu quả điều trị.
BS Nguyễn Hải Điệp, Sức Khỏe & Đời Sống
