Điều trị bệnh nhân tâm thần bằng 'cơ chế mở'
Một nữ bệnh nhân đang tập dệt chiếu. |
Phòng Điều trị hội họa của Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 có nhiều bức tranh kỳ lạ. Một bức màu chói chang, vẽ ông mặt trời đè bẹp một thân người bé nhỏ. Tác giả là bệnh nhân Lê Đức Tuấn, người suốt ngày kêu "trời sập" và chạy tìm chỗ nấp. Những bức tranh giúp bác sĩ hiểu anh đang gặp vấn đề gì để giúp đỡ ngay.
Một bức tranh của bệnh nhân khác vẽ thân cây cụt đầu, không một chiếc lá, chỉ có một con cú vọ hình hài xấu xí. Qua hình vẽ, các bác sĩ "đọc" được sự trầm cảm rất ghê gớm ở chủ nhân bức tranh, biết rằng người này có thể tự sát nếu không được chăm sóc kịp thời.
Điều trị bằng hội họa là một trong nhiều liệu pháp được áp dụng tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2. Bác sĩ Nguyễn Văn Thọ, Giám đốc bệnh viện, cho biết, cơ sở này đang áp dụng điều trị toàn diện với các liệu pháp tâm lý - tái thích ứng xã hội cho bệnh nhân, không dùng thuốc. Chúng chiếm 50% quy trình điều trị và thay thế cho kiểu quản lý "cầm tù" người bệnh vừa không hiệu quả vừa thiếu nhân bản đã tồn tại gần 100 năm qua.
Theo cách điều trị mới, người bệnh không còn bị nhốt, bị trói mà được áp dụng các liệu pháp lao động, thể dục thể thao, văn hóa, đặc biệt là các liệu pháp có tính nghệ thuật như âm nhạc, hội họa... Cách chữa mới đã tỏ ra có hiệu quả rất cao.
Từ 6 tháng nay, tòa nhà 2 tầng với hàng rào bê tông cao quá đầu và dây thép gai chằng chịt phía trên, nơi dùng để nhốt bệnh nhân nặng, đã bị bỏ hoang và đang chờ đập bỏ. Bác sĩ Nguyễn Gia Khanh, người phụ trách "những vấn đề mới" trong phương pháp điều trị của bệnh viện, cho biết: "Trước đây, người ta quan niệm đối với bệnh nhân tâm thần là phải xiềng xích, cùm trói; khu nhà này được xây dựng không khác gì một xà lim. Bây giờ quan điểm điều trị của chúng ta đã khác nên không cần giữ lại kiến trúc này". Ngay cạnh khu nhà nói trên, một "khu sinh thái" rộng 4 hecta với mô hình vườn cây xanh cho bệnh nhân lao động, nhà quan sát cho khách tham quan... đang được xây dựng.
Bác sĩ Khanh cũng cho biết, mấy năm gần đây, Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 áp dụng liệu pháp nhóm cho bệnh nhân. Mỗi nhóm (10-15 người) được quản lý bằng phương pháp sinh động để vừa đánh giá được sự tiến bộ của bệnh nhân vừa xem xét được trách nhiệm của người quản lý nhóm. Hầu hết các phòng đều mở toang cửa, bệnh nhân tự do nằm, ngồi, chơi, ngủ hoặc xem ti vi. Họ vẫn được quản lý rất sát sao mà không biết.
Hiện Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 có hơn 1.500 người điều trị, vượt gần gấp đôi chỉ tiêu số giường bệnh mà Bộ Y tế giao. Bác sĩ Nguyễn Văn Thọ cho biết, số bệnh nhân tâm thần ngày một tăng và đây là một hiện tượng tự nhiên do tăng cường độ lao động và dân số. Để đảm bảo chất lượng điều trị, ngoài việc áp dụng các liệu pháp mới, bệnh viện đang từng bước hiện đại hóa các khoa Chẩn đoán hình ảnh, Xét nghiệm, Hồi sức cấp cứu... với những máy móc thiết bị hiện đại. Dự án cải tạo gần như toàn diện bệnh viện vốn tổng dự toán hơn 70 tỷ đồng cũng đã được Bộ Y tế phê duyệt.
(Theo Thanh Niên)