Phụ nữ có thể không bao giờ mãn kinh?
 |
| Kết quả nghiên cứu trên chuột đã đem lại hy vọng cho những phụ nữ lớn tuổi chưa có con. |
Các nhà khoa học Mỹ vừa phân lập thành công một loại tế bào có khả năng tạo ra trứng mới trong buồng trứng của chuột trưởng thành. Điều này chứng tỏ buồng trứng ở động vật có vú có thể sản xuất trứng suốt đời, bác bỏ giả thuyết lâu nay rằng phụ nữ sinh ra chỉ có "vốn liếng" có hạn.
Phát hiện trên được xem là tiền đề cho một cuộc cách mạng trong lĩnh vực sinh sản, trong đó những phụ nữ không may có lượng trứng thấp do điều trị ung thư hoặc sắp bước sang giai đoạn mãn kinh sẽ tiếp tục có cơ hội làm mẹ.
Người có công tìm ra "chìa khóa vàng" là tiến sĩ Jonathan Tilly đến từ Đại học Harvard. Hồi đầu năm, chính ông đã phát hiện ra chuột trưởng thành có khả năng tạo ra trứng mới suốt đời, đồng thời nhận dạng được một loại tế bào gốc có tiềm năng phát triển thành trứng. Tuy nhiên, khi đó ông đã vấp phải một trở ngại lớn là không thể phân lập được những tế bào này.
Sau một thời gian nghiên cứu, Tilly đã phân lập thành công các tế bào gốc cần tìm hiểu và dần dần giải mã được những đặc trưng về gene của những tế bào này. Hiện có khoảng 150-200 tế bào gốc có khả năng phát triển thành trứng từ một buồng trứng của chuột đang được lưu giữ trong phòng thí nghiệm của Tilly, song bí quyết phân lập không được tiết lộ.
Với vốn tế bào có được, nhóm nghiên cứu đã bắt đầu tìm hiểu về đặc tính, đồng thời nhận diện được một gene làm nhiệm vụ điều tiết hoạt động của chúng. Khi vô hiệu hóa gene này, lượng nang trứng trong buồng trứng của chuột đã tăng lên 40% so với mức bình thường. Thành công nối tiếp thành công - Tilly tiếp tục nhận dạng được một phân tử có tên là GSA8 cũng có tác dụng tương tự. Khi tiêm phân tử này vào những con chuột cái ngay trước giai đoạn dậy thì, chúng sẽ phát triển lượng nang trứng gấp đôi bình thường. "Các loài động vật giống cái như ruồi, cá, chim và bây giờ là chuột đều có khả năng tạo trứng mới suốt vòng đời. Không có lý gì con người lại nằm ngoài phạm trù tự nhiên này", Tilly nhận định.
Mỹ Linh (theo Nature)
