Đừng vội lo lắng khi mất kinh

Phần lớn các phụ nữ đều lo lắng khi bỗng nhiên mất kinh hàng tháng. Đây là chứng vô kinh thứ phát, thường do có thai. Một số trường hợp là căng thẳng tâm lý, do dùng thuốc hoặc là biểu hiện một bệnh lý cần điều trị. Hãn hữu lắm, vô kinh mới do có vấn đề ở tuyến yên.

Hằng tháng, ở buồng trứng có nhiều nang noãn bắt đầu phát triển. Đó là những túi nước nhỏ bên trong có một noãn chưa trưởng thành. Cuối cùng, chỉ một nang noãn phát triển to nhất với một noãn đã trưởng thành bên trong. Nó tiết ra hormone chủ yếu là oestrogen để làm phát triển lớp nội mạc tử cung, chuẩn bị cho trứng làm tổ nếu noãn được thụ tinh.

Khi nang noãn vỡ, noãn rơi vào loa vòi trứng rồi di chuyển vào tử cung. Trên đoạn đường di chuyển đó, nếu gặp tinh trùng, nó sẽ được thụ tinh và trở thành trứng. Trứng di chuyển tiếp về tử cung để làm tổ và phát triển thành phôi thai rồi thành thai. Nếu noãn không được thụ tinh thì hiện tượng hành kinh sẽ xảy ra.

Chu kỳ kinh nguyệt bị chi phối bởi một phức hợp các hormone (hormone của các tuyến nhỏ trong não như tuyến dưới đồi, tuyến yên, oestrogen và progesterone của buồng trứng). Chỉ một trục trặc nào đó trong quá trình này cũng có thể làm mất kinh. Phụ nữ có thể mất kinh do:

- Có thai: Trứng đã làm tổ trong lớp nội mạc tử cung và được nội mạc tử cung nuôi dưỡng nên không rụng để tạo thành kinh nguyệt.

- Dùng thuốc tránh thai: Một số phụ nữ có thể mất kinh khi dùng thuốc tránh thai. Nếu ngừng uống thuốc thì sau 3-6 tháng, hiện tượng phóng noãn và hành kinh lại xảy ra.

- Cho con bú: Thường không thấy kinh mặc dù vẫn có thể phóng noãn, do đó có thể thụ thai. Phụ nữ không cho con bú hoàn toàn cần đề phòng có thai.

- Stress: Những căng thẳng tâm trí ảnh hưởng tạm thời đến tuyến dưới đồi có thể làm mất quá trình phóng noãn và mất kinh. Chỉ khi sự căng thẳng tinh thần giảm đi mới có kinh trở lại.

- Dùng một số thuốc: Như thuốc tránh thai các loại, corticoid, thuốc chống trầm cảm, chống rối nhiễu tâm trí, thuốc chữa bệnh tuyến giáp, hóa liệu pháp.

- Bệnh tật: Một số bệnh mạn tính; chỉ khi khỏi bệnh thì kinh nguyệt mới trở lại.

- Mất cân bằng về hormone: Chẳng hạn như hội chứng buồng trứng đa nang. Hội chứng này hay đi kèm với béo phì, vô kinh hoặc chảy máu tử cung bất thường.

- Suy dinh dưỡng: Cơ thể quá gầy sẽ ngừng bài tiết oestrogen và phóng noãn. Phụ nữ bị chứng chán ăn hoặc ăn quá nhiều do nguyên nhân thần kinh - tâm lý thường bị thiếu hụt oestrogen và mất kinh.

- Vận động quá nhiều: Hay gặpở những phụ nữ luyện tập thể thao căng thẳng. Hormone leptin báo cho não biết tỷ lệ mỡ của cơ thể và tỷ lệ này ảnh hưởng đến kinh nguyệt.

- Hoạt động kém của tuyến giáp: Bệnh ở tuyến giáp có thể làm tăng hay giảm bài tiết prolactin - một hormone sinh sản do tuyến yên bài tiết ra. Thay đổi về nồng độ hormone có thể ảnh hưởng đến tuyến dưới đồi và làm mất kinh.

- U tuyến yên: U lành của tuyến yên có thể làm cho prolactin được sản xuất quá nhiều, ảnh hưởng đến sự điều hòa kinh nguyệt. Loại u này hiếm gặp và thường có thể điều trị bằng thuốc.

Sau khi loại trừ mất kinh do có thai, nếu có một trong những dấu hiệu và triệu chứng sau thì cần đến khám bác sĩ vì những thay đổi về kinh nguyệt có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm về một vấn đề sức khỏe:

- Mất kinh 3-6 tháng hay lâu hơn.

- Nhức đầu, rụng tóc hay thay đổi về thị lực.

- Vú tiết ra sữa hay dịch.

- Sau khi có phẫu thuật liên quan đến thai nghén 3-6 tháng mà kinh nguyệt không trở lại.

Việc điều trị mất kinh phải dựa trên nguyên nhân. Cần thay đổi lối sống nếu nghi ngờ bị stress, vận động quá nhiều, gầy sút hay tăng cân quá mức. Nếu là thiếu estrogen do chơi thể thao, có thể điều trị bằng liệu pháp oestrogen thay thế dưới dạng thuốc tránh thai. Mất kinh do tuyến giáp trạng hay tuyến yên có thể điều trị bằng thuốc.

BS Đào Xuân Dũng, Sức Khoẻ & Đời Sống

Thai kỳ

10 biện pháp chống stress trong thời kỳ mang thai
5 vấn đề có thể gây nguy hiểm cho thai phụ
Bà mẹ mang thai nên dự trữ mật ong và giấm táo
Bạn biết gì về đa thai.
Bạn đã sẵn sàng sinh con thứ hai
Cà phê không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi
Các biện pháp giảm đau khi sinh
Các kiểu nghén kỳ lạ
Cách xử trí những điều khó chịu khi mang thai
Có thể biết giới tính thai nhi ngay từ tháng đầu
Cơ hội sinh con trai phụ thuộc vào vĩ độ nơi bạn sống
Dùng vitamin trước thai kỳ giảm nguy cơ sinh non
Hãy để cho cuộc chuyển dạ tự nhiên
Hạnh phúc khi được thấy con cười trong bụng mẹ
Hầu hết các cặp vợ chồng khỏe mạnh đều có con sau 2 năm
Khi có thai có nên ăn uống tẩm bổ không ?
Khi một phụ nữ có thai
Không nên lạm dụng mổ đẻ
Không nên mổ đẻ chỉ vì sợ đau
Làm ca đêm dễ sinh con già tháng
Làm gì khi phát hiện dị tật của thai qua siêu âm
Làm gì khi phát hiện thai nhi bị dị tật
Làm thế nào để giảm đau khi sanh?
Lưu ý cho những bà mẹ lần đầu tiên đi biển.
Mùa hè - cơn ác mộng của bà bầu
Mất ngủ gây khó đẻ
Mẹ béo phì, con dễ bị thừa cân
Mẹ bị cúm, con dễ mắc tâm thần phân liệt
Mẹ bị cúmMẹ bị cúm, con dễ mắc chứng tâm thần phân liệt
Mẹ có tuổi hay sinh con nhẹ cân
Mẹ căng thẳng, con lo âu
Mẹ kiêng khem không ngăn ngừa được dị ứng ở con
Mẹ nghiền chocolate sẽ sinh con hay cười
Mẹ thiếu kẽm, con yếu xương
Mẹ thiếu sắt - con chậm phát triển
Mẹ thiếu vitamin B12, con dễ mang dị tật
Mẹ ăn cá, bé sớm biết bi bô
Mẹ ăn nhiều cá, con phát triển nhanh
Mối ràng buộc từ khi còn trứng nước
Mổ đẻ gây nguy hiểm cho bà mẹ và thai nhi
Một số bệnh lây truyền từ mẹ sang con
Một vài suy nghĩ không đúng 
Người mẹ có thai dùng thuốc như thế nào
Nhau tiền đạo
Những bất thường do dinh dưỡng khi mang thai
Những bệnh lý thường gặp trong 3 tháng đầu của thai kỳ
Những chuyện sinh đẻ kỳ diệu.
Những thay đổi ở người mẹ khi mang thai.
Những điều cần biết về giáo dưỡng thai nhi
Những điều cần tránh để sinh con khỏe mạnh
Nên dự báo 'tuần sinh' thay vì 'ngày sinh'
Phát hiện thai phát triển chậm bằng máy siêu âm Doppler
Phương pháp đơn giản giúp chẩn đoán nguy cơ sẩy thai
Phẫu thuật trẻ sơ sinh trong khi mổ đẻ
Phụ nữ có thai dùng thuốc như thế nào?
Phụ nữ có thai không cần ăn quá nhiều
Phụ nữ có thai không nên dùng quá nhiều cafein
Phụ nữ có thai không nên ăn nhiều gan
Phụ nữ có thai ăn kiêng long nhãn.
Phụ nữ lạc quan dễ sinh con trai hơn
Phụ nữ mang thai cần axit folic
Phụ nữ nhẹ cân dễ sinh con gái
Rối loạn tâm thần thời kỳ sinh đẻ
Sinh con không đau nhờ gây tê tủy sống
Sinh con trai làm giảm tuổi thọ của phụ nữ
Sinh không đau bằng gây tê và những biến chứng
Sinh không đau đã là hiện thực
Sinh mổ chọn ngày
Sinh một con - đột phá của kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm
Sinh tư cùng trứng - một hiện tượng hiếm gặp
Sinh vào mùa hè dễ hiếm con
Sinh vào mùa đông dễ mắc bệnh tim
Sinh ða thai: vấn đề đạo đức sản khoa và tâm lý xã hội
Siêu âm 4 chiều giúp nhìn rõ bào thai
Siêu âm theo dõi thai kỳ là cần thiết
Stress chuyển dạ rất có lợi cho trẻ
Suy dinh dưỡng bào thai
Suy nhược gia tăng vào cuối thai kỳ
Sử dụng áo nịt khi mang thai và cho con bú
Taurine giúp phòng bệnh tiểu đường từ trong bụng mẹ
Thai kỳ và siêu âm
Thai nhi cảm nhận thế giới như thế nào
Thai phụ cần cảnh giác với nhiễm khuẩn đường sinh dục
Thai phụ dùng thuốc đa sinh tố, con sinh ra ít bị ung thư
Thai phụ nên kiêng rượu bia hoàn toàn
Thai phụ thiếu máu ít có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Thai phụ tăng nhiều cân dễ bị béo phì sau sinh
Thay đổi cảm xúc phòng the ở phụ nữ có thai
Thói quen lười biếng hình thành từ trong bụng mẹ
Thăm khám thai kỳ
Tuổi mang thai và những nguy cơ thường gặp
Xem mặt con sớm bằng máy siêu âm 4 chiều
Đa số phụ nữ mang thai có thể đi máy bay
Đa thai và dính thai.
Đau đẻ và vấn đề đẻ không đau
Đề phòng thiếu máu khi mang thai
Để giảm nỗi khó chịu của phụ nữ mang thai

Các bất thường trong thai kỳ

Bào thai cũng có thể bị bệnh bạch cầu
Bệnh tật của người mẹ có thể gây nguy hiểm cho thai nhi
Chẩn đoán chửa ngoài tử cung bằng xét nghiệm máu
Chửa ngoài tử cung - chứng bệnh không thể xem thường
Các yếu tố nguy cơ sinh non 
Cảnh báo về bệnh tiểu đường khi mang thai
Cần xét nghiệm HIV ngay lúc chuyển dạ
Phát hiện gen liên quan đến tiểu đường trong thai kỳ
Phát hiện sớm các bệnh truyền từ mẹ sang con
Stress có thể gây sảy thai
Sảy thai làm bệnh viêm khớp nặng thêm
Thai nghén với người mằc bệnh tim
Thai ngoài tử cung, thai trong ổ bụng
Thai phụ bị bệnh răng miệng dễ sinh con nhẹ cân
Thuyên tắc ối.
Tháng sinh tiết lộ nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng
Thảo dược có thể gây khuyết tật cho thai nhi
Thử máu báo trước nguy cơ chết lưu thai nhi
Tiểu đường thai kỳ nguy hiểm cho cả mẹ và con
Tắc mạch ối - tai biến sản khoa bất khả kháng
Viêm gan siêu vi và thai nghén
Viêm ruột thừa và thai kỳ
Điều nên biết về thai chết lưu.

Các vấn đề sau sinh

Bú sữa mẹ có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Bảo vệ nguồn sữa cho bà mẹ sau sinh
Cho con bú không giúp ngăn chặn béo phì
Chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ đẻ non
Con sinh đôi của hai ông bố
Con đầu lòng dễ bị bệnh tim
Các dị tật bẩm sinh có thể điều trị được bằng vật lý trị liệu.
Cách trị viêm tắc tia sữa
Cảnh giác với bệnh loạn thần sau sinh
Làm thế nào để tiết sữa trở lại
Màng trong - căn bệnh nguy hiểm ở trẻ đẻ non
Rối loạn kiểm soát bàng quang sau khi sinh
Tế bào của con chữa lành vết thương cho mẹ
Xử lý tình huống sau sinh
Ăn uống gì để có sữa?

Thụ thai - tránh thai

"Nhắm mắt khi quan hệ sẽ không có thai"
10 bí quyết giữ gìn khả năng thụ thai
Axit folic và kẽm làm tăng số lượng tinh trùng
Biện pháp tránh thai cho phụ nữ trên 40 tuổi
Bỏ thai 2 tháng bằng thuốc
Cao dán tránh thai đầu tiên cho phụ nữ
Cho và nhận tinh trùng
Châm cứu có thể giúp các cặp vô sinh sớm có con
Chậm có thai sau khi bị sảy thai
Coi chừng vô sinh do nạo phá thai
Các dung môi có thể gây vô sinh
Các yếu tố dẫn đến sinh non
Cân nặng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Có bầu lúc nào tốt nhất?
Khuẩn Chlamydia có thể khiến đàn ông vô sinh
Làm mẹ nhờ tinh trùng của... em trai
Lại nói về thuốc tránh thai
Lối sống tác động lớn đến khả năng có con
Mua bán tinh dịch người bất hợp pháp
Mê tín và khoa học trong lựa chọn giới tính thai
Nạo phá thai: không phải chuyện đơn giản!
Phụ nữ dùng thuốc tránh thai
Phụ nữ hay lo thường khó thụ thai
Que tránh thai đặt ở... tay
Sanh trai hay gái theo ý muốn - BS Hồ Ngọc Minh
Sản phẩm tránh thai mới
Thuoc tranh thai the he thu 3 an toan hon
Thuốc diệt tinh trùng có thể gây bệnh ở phụ nữ
Thuốc phá thai Mifepristone và Misoprostol
Thuốc tránh thai mới giúp giảm số kỳ kinh
Thắt ống dẫn tinh có thể giảm khả năng làm cha
Thế nào là tinh dịch không tốt
Tiếp xúc bên ngoài liệu có thể mang thai
Tính ngày thụ thai (tránh thai) theo ngày hành kinh
Tăng khả năng làm cha cho nam giới
Viagra kìm hãm sự thụ thai
Viagra kìm hãm sự thụ thai
Viên thuốc tránh thai khẩn cấp
Xét nghiệm vợ chồng vô sinh
Điều trị vô sinh bằng vitamin B12
Điều trị vô sinh cho nam giới
Điều trị vô sinh nam
Đo hormones để dự báo khả năng hư thai
Đừng vội lo lắng khi mất kinh

Thụ thai nhân tạo

BV Từ Dũ thực hiện thành công hút tinh trùng từ mào tinh
Chi phí thụ tinh trong ống nghiệm
Fairfax - công nghệ sinh con theo giới tính
Hai ca mang thai nhờ kỹ thuật hút tinh trùng từ mào tinh
Hiếm muộn - vô sinh
Hiếm muộn - vô sinh một số điều cần biết
Hiện tượng đa thai trong thụ tinh trong ống nghiệm
Không cần nằm nghỉ quá lâu sau khi chuyển phôi
Kỹ thuật cho – nhận phôi trong điều trị vô sinh
Nhân sự kiện một ca sinh tư từ thụ tinh trong ống nghiệm tại sao lại dễ đa thai?
Những câu chuyện về cho - nhận tinh trùng
Những thành công kỳ diệu trong sản khoa
Những thầy thuốc tạo ra con người
Quy trình khám và điều trị vô sinh
Thành công từ ca cho trứng đầu tiên ở việt nam - một triển vọng mới cho người vô sinh
Thụ tinh trong ống nghiệm, cấy hai phôi hay một phôi?
Thực hiện thành công hút tinh trùng từ mào tinh
Tử cung ảo có thể giúp ngừa sinh non