Tại sao ta chóng mặt?

Chóng mặt là một ảo giác, bệnh nhân cảm thấy chung quanh hoặc bản thân xoay tròn; khi nặng thường kèm theo nôn mửa và người bệnh có thể ngã khi đi. Đây là triệu chứng thường gặp của các bệnh tai trong và thần kinh trung ương.

Chóng mặt là sự rối loạn việc giữ thăng bằng cho cơ thể trong không gian. Cơ thể chúng ta được giữ thăng bằng nhờ các hệ thống: tai trong ghi nhận chuyển động lên xuống, qua lại của đầu; mắt phát hiện các chuyển động của cơ thể trong không gian; da lòng bàn chân ghi nhận áp lực tiếp xúc của cơ thể với mặt đất; các cơ, khớp xương ghi nhận chuyển động các chi và thân mình. Hệ thần kinh trung ương phối hợp tất cả các thông tin trên và cho chúng ta cảm giác về vị trí của mình trong không gian.

Triệu chứng chóng mặt xảy ra khi thần kinh trung ương nhận tín hiệu không đồng bộ của năm hệ thống trên. Thí dụ như bạn đang ở trên máy bay trong cơn bão, máy bay bị nhồi lên nhồi xuống trong khi mắt bạn nhìn quang cảnh trong máy bay nhưng không nhận ra có sự di chuyển nào, gây cảm giác chóng mặt. Hoặc bạn ngồi trong xe hơi đang di chuyển và đọc sách, khi đó hệ thống tai trong nhận biết có sự di chuyển nhưng mắt lại nhìn thấy trang sách cố định và sau một lúc, bạn sẽ có cảm giác chóng mặt.

Các vấn đề sức khỏe gây chóng mặt

1. Tuần hoàn: Rối loạn tuần hoàn não là nguyên nhân thường gặp nhất gây chóng mặt. Nếu máu lên nuôi não không đủ, bạn sẽ thấy choáng váng, giống như khi đang ngồi mà đứng dậy quá đột ngột. Hiện tượng thiếu máu não này thường do xơ mỡ động mạch. Nếu tai trong bị thiếu máu thì triệu chứng chóng mặt rất nặng nề, kèm nôn mửa.

Tình trạng chóng mặt do suy giảm tuần hoàn não thường gặp ở người cao tuổi có kèm theo xơ mỡ động mạch, được gọi là thiểu năng động mạch cột sống thân nền. Bệnh nhân có những cơn chóng mặt kèm theo buồn nôn, ù tai, xảy ra khi xoay đầu và thay đổi tư thế.

2. Chấn thương: Chấn thương vỡ nền sọ ảnh hưởng tới tai trong có thể gây chóng mặt, nôn mửa và điếc tai. Tình trạng chóng mặt sẽ kéo dài vài tuần rồi thuyên giảm do sự bù trừ của tai bên. Một số trường hợp chóng mặt sau chấn thương khi thay đổi tư thế, được gọi là chóng mặt kích phát lành tính theo tư thế.

3. Nhiễm trùng: Virus có thể gây viêm thần kinh tiền đình, là thần kinh phụ trách thăng bằng. Bệnh nhân sẽ bị chóng mặt rất nặng nhưng vẫn nghe bình thường. Viêm tai do vi trùng thì vừa gây chóng mặt vừa làm giảm thính lực. Trong những trường hợp này, chóng mặt thường kèm nôn mửa và mất thăng bằng.

4. Dị ứng: Một số người khi tiếp xúc với tác nhân dị ứng như phấn hoa, thức ăn có thể bị chóng mặt.

5. Bệnh thần kinh: Một số bệnh thần kinh có thể gây chóng mặt như giang mai, u não. Đây là những nguyên nhân ít gặp.

6. Thuốc: Một số thuốc điều trị có thể gây chóng mặt như các thuốc điều trị lao, thuốc an thần...

7. Bệnh Meniere: Sự ứ dịch ở tai trong gây các cơn ù tai một bên, chóng mặt kèm theo nôn mửa và mất thăng bằng. Cơn chóng mặt kéo dài từ 20 phút tới 2 giờ, sau đó bệnh nhân có thể bị giảm thính lực một bên. Cơn có thể tái phát nhiều lần và bị ở cả hai tai. Sau một thời gian, bệnh nhân có thể bị giảm thính lực rất nặng. Có thể điều trị cơn chóng mặt Meniere với các thuốc chống nôn, chống chóng mặt như: Meclizine, Primperan, Tanganil... Bệnh nhân nên ăn nhạt, tránh dùng rượu, cà phê, thuốc lá.

Làm gì để giảm chóng mặt?

- Tránh thay đổi tư thế đột ngột, như đang nằm bỗng đứng nhanh dậy hoặc xoay nhanh sang hai bên.

- Tránh xoay đầu quá mức như cúi xuống, ngửa lên hoặc xoay qua hai bên.

- Tránh các chất có thể làm giảm tuần hoàn não như cà phê, thuốc lá, ăn mặn.

- Tránh những yếu tố nguy cơ như tình trạng căng thẳng, các chất gây dị ứng.

- Không làm các công việc nguy hiểm khi đang chóng mặt như lái xe, leo trèo cao.

Để tránh chóng mặt khi đi tàu xe, nên nhìn ra xa về phía trước, không đọc sách hay ngồi nhìn về phía sau, không nhìn hay nói chuyện với người khác đang bị chóng mặt, tránh các thức ăn có nhiều gia vị hay mùi quá mạnh. Có thể dùng các thuốc chống nôn mửa.

(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)

Đau đầu, chóng mặt, động kinh...

Bệnh đau nửa đầu Migraine
Bệnh đau nửa đầu ở thanh thiếu niên
Bệnh đau đầu từng chuỗi
Bệnh động kinh
Bị động kinh do giun đũa chó chui lên não
Bộ não bắt đầu ì ạch từ tuổi 40
Chóng mặt, chứng bệnh thường gặp
Chóng mặt, nỗi khổ của nhiều người
Chứng kinh phong
Chứng đau nửa đầu có thể mang tính gia đình
Chứng đau đầu căng cơ
Chữa động kinh khi mang bầu
Các bệnh đau đầu thường gặp và cách phòng trị
Dùng thuốc điều trị bệnh động kinh
Dự phòng và điều trị say sóng
Hoóc môn là tác nhân chính gây bệnh đau nửa đầu
Khiêu vũ khiến đầu óc sảng khoái và giúp chữa bệnh
Kẹp điện thoại bằng đầu làm giảm lượng máu tới não
Lần đầu tiên phẫu thuật nối dây thần kinh tay với máy tính
NGẤT
Nhức đầu
Nhức Đầu - BS. Bùi Văn Thọ
Những hiểu biết mới về động kinh
Phòng chống say tàu xe bằng cách bấm huyệt Hợp cốc
Trăng tròn không kích thích cơn động kinh
Trị bệnh say tàu xe không cần thuốc
Tìm hiểu về bệnh chóng mặt
Tại sao ta chóng mặt
Tập thể dục chữa chứng chóng mặt hiệu quả
Vài cách chữa đau đầu đơn giản
Điều trị bệnh động kinh trong thời kỳ thai nghén
Đừng coi thường triệu chứng chóng mặt

Thần kinh ngoại biên

Bệnh của 12 đôi dây thần kinh sọ não
Bệnh nhược cơ
Bệnh đau dây thần kinh tọa
Bệnh đau thần kinh tọa
Chuột rút
Chữa đau thần kinh tọa bằng Đông y
Liệt chân tay do thiếu kali
Làm thế nào khắc phục chứng giật chân
Trung - tây y hối thông về đau thần kinh tọa - tọa đồn phong (tọa điến phong)
Ðau dây thần kinh số V - BS. Vũ Thanh Bình
Ðau thần kinh tọa do thoát vị đĩa đệm - BS Huỳnh Thị Liễu
Đau dây thần kinh liên sườn

Rối loạn giấc ngủ

10 phút ngủ trưa tốt hơn 2 giờ ngủ thêm về đêm
Các loại rối loạn giấc ngủ
Giấc ngủ sâu giúp ta 'nuốt trôi' thông tin
Khi con người mất ngủ
Mât ngủ và phương cách điều trị
Ngày càng có nhiều người bị thiếu ngủ
Ngủ và mơ
Ngủ và ngáy nhiều làm tăng nguy cơ đột quỵ
Những lời khuyên để có một giấc ngủ ngon
Phòng và trị chứng mất ngủ
Rượu và những rối loạn giấc ngủ
Rối loạn khi ngủ báo hiệu nhiều vấn đề sức khoẻ
Thuốc mới giúp giảm tác hại của bệnh thiếu ngủ
Tìm lại giấc ngủ
Tìm ra chất trị chứng ngủ rũ
Uống cà phê vào buổi chiều cũng gây mất ngủ
Ác mộng và cơn kinh hoàng ban đêm

Vấn đề trí nhớ

10 dấu hiệu báo trước bệnh mất trí nhớ
10 mùi giúp phát hiện bệnh mất trí
Bệnh suy giảm trí nhớ
Bộ não lấy lại ký ức như thế nào
Chuyêm mục: "những vân đề của trí nhớ"
Chuyêm mục: "những vân đề của trí nhớ"
Chuyên mục: trí nhớ của bạn
Chứng giảm trí nhớ do học không đúng cách
Ecstasy ảnh hưởng nghiêm trọng tới trí nhớ
Nhai kẹo cao su giúp tăng cường trí nhớ
Nhớ và giảm trí nhớ
Suy giảm trí nhớ sẽ dẫn đến sa sút trí tuệ
Thiếu sắt nhẹ cũng gây giảm trí nhớ
Thực phẩm béo gia tăng sự mất trí nhớ
Tìm ra protein giúp nhớ lâu
Uống rượu vừa phải tốt cho trí nhớ
Để có sức khỏe và trí nhớ tốt trong mùa thi

Các bệnh thần kinh

Bổ sung nguyên tố vi lượng không ảnh hưởng đến trí tuệ
Chẩn đoán và điều trị liệt nửa người
Chứng suy nhược thần kinh
Con người nhìn bằng gì
Các rối loạn sau chấn thương sọ não
Cải thiện lâm sàng đáng kể với mirapex khi dùng trị bệnh parkinson
Ghép não - khả nắng và hiện thực
Hoại não, nguyên nhân bạo lực, giết người
Món ăn bổ dưỡng cho người suy nhược thần kinh
Ngậm chất ngọt làm tăng khả năng chịu đau
Những bí ẩn của não bộ con người
Những câu hỏi thường gặp về bệnh Alzheimer
Não thùy của bạn tâm sự
Não: bộ chỉ huy của thế giới kỳ diệu
Phát hiện mới của ngành thần kinh học: não người có khả năng tái tạo?
Phát hiện sớm bệnh Alzheimer bằng kỹ thuật chụp cắt lớp não
Thiên tài & hội chứng ASPERGER
Triển vọng tái tạo dây thần kinh tủy sống
Trà giúp ngăn ngừa bệnh Alzheimer
Trà xanh giúp chống bệnh Parkinson
Tập thể thao giúp ngừa bệnh Parkinson
Vi khuẩn thông thường có thể gây bệnh Alzheimer
Việc rèn luyện có thể làm thay đổi não bộ

Các nguyên nhân hại não

Cảnh giác với thuốc "tăng trí tuệ" khi bước vào mùa thi
Ecstasy gây tổn hại não bộ
Hút thuốc ngừa được bệnh Parkinson
Nghiện rượu dễ dẫn đến loạn thần
Nghễnh ngãng vì… hút thuốc lá
Sảng run do rượu - bệnh có thể gây chết người
Sắt là thủ phạm chính gây bệnh Parkinson
Thay đổi lối sống giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer
Thuốc 'lãng quên' - sản phẩm gây nhiều tranh cãi

Đột quỵ - tai biến mạch máu não

Biến chứng thường gặp ở người bị tbmmn cách phòng chống
Bụng phệ làm tăng nguy cơ đột quỵ
Chăm sóc bệnh nhân sau tai biến mạch máu não tại nhà
Coi chừng mất trí sau đột quỵ
Hẹp động mạch cảnh gây tai biến mạch máu não
Nguy cơ đột quỵ ở nữ có liên quan đến di truyền
Phát hiện nguy cơ đột tử dựa vào một loại protein
Phòng ngừa tai biến mạch máu não do cao huyết áp - BS Huỳnh Thị Liễu
Phòng ngừa tai biến mạch não
Tai biến thiếu máu não thoáng qua
Tai biến thiếu máu não thoáng qua
Tin vui với người bệnh tai biến mạch máu não
Vỡ túi phình mạch não

 

THƯ MỤC Y HỌC PHỔ THÔNG
Bệnh da liễu
Bệnh hệ huyết học
Bệnh hệ hô hấp
Bệnh hệ tim mach
Bệnh hệ tiêu hóa
Bệnh hệ tiết niệu
Bệnh ngoại khoa
Bệnh nhãn khoa
Bệnh nội tiết
Bệnh tai mũi họng
Bệnh thường gặp
Bệnh thần kinh
Bệnh truyền nhiễm và ký sinh
Bệnh tâm thần
Bệnh ung bướu
Da liễu - Bệnh của tóc
Da liễu - Bệnh dị ứng
Da liễu - Bệnh ngoài da
Da liễu - Chăm sóc da
Da liễu - Các vấn đề về da
Da liễu - Mụn
Hệ cơ xương khớp - Bệnh cơ và tập luyện
Hệ cơ xương khớp - Bệnh khớp và gout
Hệ cơ xương khớp - Bệnh xương và cột sống
Pháp y
Phương tiện chẩn doán
Sức khỏe du lịch
Sức khỏe sinh sản
Thẩm mỹ