Chứng giảm trí nhớ do học không đúng cách
Không nên bắt trẻ học quá nhiều. |
Theo một khảo sát gần đây của Bệnh viện Tâm thần TP HCM, hơn 20% học sinh cấp 3 bị trầm cảm mà triệu chứng đáng ngại nhất là hay quên. Theo bác sĩ Lâm Xuân Điền, Giám đốc bệnh viện, đó là hậu quả của lối học nhồi nhét, khiến não phải lưu trữ quá nhiều thông tin.
Bác sĩ Lâm Xuân Điền cho biết, trí nhớ là tổng hợp các hệ thống sinh học của bộ não, cho phép mã hóa và dự trữ thông tin, sau đó tái hợp (nhớ lại) các thông tin đó. Vì vậy, hay quên không phải là hiện tượng mất thông tin hoặc hoàn toàn mất trí nhớ mà là sự thất bại trong việc tái lập thông tin. Nhiều người nghĩ rằng, con em mình còn nhỏ, trí nhớ sẽ còn phát triển thêm nên cố nhồi nhét cho trẻ quá nhiều kiến thức. Chính vì vậy mà trẻ học nhiều nhưng nhớ không được bao nhiêu.
Theo bác sĩ Điền, tất cả sách giáo khoa hiện nay đều quá tải về lượng thông tin và từ ngữ và đây cũng là yếu tố ảnh hưởng đến trí nhớ. Đối với học sinh tiểu học, lượng từ cần nhớ chỉ nên giới hạn ở con số 2.500; nhưng trên thực tế trẻ luôn phải nhớ trên 3.000 từ. Còn đối với “bộ nhớ” của học sinh trung học cơ sở, lượng từ cần nhớ tối đa là 6.000; nhưng con số thực tế luôn vượt quá mức này.
Khi trẻ có vấn đề về trí nhớ, nên đưa đến bác sĩ thay vì la mắng trẻ ham chơi hoặc cho uống thuốc "bổ não". Theo tiến sĩ Nguyễn Hữu Đức, giảng viên Đại học Y Dược TP HCM, cho đến nay, y học vẫn chưa tìm ra loại thuốc có tác dụng thần kỳ đó. Trên thị trường đã và đang có một số dược phẩm được giới thiệu là "bổ não" như Cervotonic, Glutaminol, Glutaminol – B6, Pho – L... Tuy nhiên, chúng chỉ có tác dụng trong chứng suy nhược chức năng.
Một số loại thuốc tăng cường hoạt động trí não như Citicholin, Phiracefam, Ginkgo biloba (hoạt chất lấy từ cây bạch quả), Galantamin... chỉ được dùng điều trị chứng sa sút trí tuệ ở người già hoặc người chấn thương sọ não. Chúng không có tác dụng tăng cường trí nhớ cho người học thi hoặc những người bình thường.
Theo Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM, để có trí nhớ tốt, cần lưu ý 4 điều:
- Không bỏ bữa vì sẽ làm hạ đường máu, khiến não không đủ năng lượng để làm việc, dẫn đến tình trạng mất tập trung. Cần chú ý đến chất lượng bữa ăn, phải ăn đầy đủ tinh bột, thịt, cá, rau, đậu...
- Nên dùng các loại dầu thực vật như dầu mè, dầu đậu nành, dầu hướng dương... vì chúng rất tốt cho các hoạt động của hệ thần kinh.
- Nên uống thêm 1-2 ly sữa mỗi ngày vào các bữa phụ và bữa tối trước khi ngủ để tăng năng lượng. Sữa giúp bạn duy trì sức khỏe, tránh được cảm cúm, suy nhược, rối loạn tiêu hóa.
- Ngủ, nghỉ ngơi đầy đủ, vận động thể lực tốt và có phương pháp học tập, tư duy hợp lý. Tránh học dồn, đợi gần đến kỳ thi mới thức khuya học, hoặc lạm dụng các chất kích thích như trà, cà phê, thuốc lá.
3 quan niệm đúng - sai về trí nhớ
1. Có người nhớ dai, có người mau quên?
Sai. Nhớ nhiều hay nhớ ít là do biết tập trung, sắp xếp thông tin và lặp đi lặp lại thông tin. Có những người nhớ rất nhiều và nhớ lâu nhưng gần như loại trí nhớ này không giúp gì cho sự phát triển trí tuệ.
2. Học tập nơi yên tĩnh sẽ giúp nhớ lâu hơn?
Đúng. Để nhớ lâu, ngoài việc hiểu ý nghĩa của vấn đề, bạn còn cần chọn nơi yên tĩnh, không có tiếng ồn. Âm thanh gây khó khăn cho trí nhớ. Hiện nay, nhiều trẻ vừa học bài vừa nghe nhạc hoặc xem tivi, điều này làm cho thông tin khó “gắn” vào não.
3. Học thuộc lòng là “học vẹt”, để nhớ lâu thì không cần thiết học thuộc lòng?
Sai. “Học vẹt” để chỉ những người học ra rả nhưng không hiểu nội dung thông tin. Còn nếu học thuộc lòng mà hiểu, bạn sẽ nhớ nhiều hơn. Đọc thông tin trong miệng và lặp đi lặp lại cũng được đánh giá là có lợi cho trí nhớ.
(Theo Người Lao Động)