Tôi bé như hạt tiêu nhưng tôi chỉ huy cả toàn thể lục phủ ngũ tạng, bạn
có thể tin như vậy không?
NÃO THÙY CỦA BẠN TÂM SỰ
P.V KC
Hình dáng hạt nhỏ màu hồng, được móc vào đáy của óc não, tôi chỉ cần nặng
được nửa gam mà hết 85% là nước rồi. Tuy bé như hạt tiêu như vậy đó, nhưng
tôi là cơ quan phức tạp nhất của cơ thể đứng sau bộ óc mà thôi. Và nếu nói
rằng toàn thể lục phủ ngũ tạng đều bị tôi chi phối thì chẳng nói ngoa tí
nào.
Tôi sản xuất các kích thích tố tối cần thiết có thể tạo ra những phép lạ
cũng như gây ra những tai họa thảm khốc. Tôi có thể cho anh bạn sống một
cách bình thường hoặc làm cho anh ta đau bỏ càng, liệt giường hoặc đi tàu
suốt.
Lúc bạn sửa soạn chào đời cũng đã phải nhờ tôi rồi. Thật vậy, chính tôi đã
tạo ra chất ocytocine. Chất này kích thích cho tử cung (dạ con) co bóp để
tống xuất thai nhi ra ngoài. Nghĩa là nhờ có chất vừa kể mà người sản phụ
mới khai hoa nở nhụy được. Các vị bác sĩ sản phụ khoa, trong nhiều trường
hợp phải dùng tới chất ocytocine tổng hợp để chích cho sản phụ để gia tăng
sự co bóp của tử cung co bóp quá yếu hoặc khi tử cung chưa chịu co bóp mà vì
lý do sản khoa nào đó hài nhi phải được đem ra ngoài.
Cũng chính tôi quyết định cho bạn không cao lớn khổng lồ mà cũng không đầu
đít một tấc, tôi lại có thể giữ mãi các cơ quan sinh dục của bạn ở trạng
thái trẻ con hoặc cho chúng trưởng thành một cách nhanh chóng vượt thời gian
để rồi... hết xài được trong vòng vài tháng mà thôi. Tôi là não thùy của
bạn.
Người ta thường cho tôi là tuyến chủ chốt của cơ thể con người, vị nhạc
trưởng của hệ thống các tuyến. Tôi nhận chỉ thị từ một vùng nhỏ của óc não:
hạ thác hoa. Nhiệm vụ chánh yếu của tôi là kiểm soát sinh hoạt của các tuyến
khác trong cơ thể con người. Tôi phải canh chừng cho các tuyến này sản xuất
các kích thích tố với số lượng đúng với nhu cầu. Người ta có thể ví rằng tôi
là anh chàng xếp sòng của phòng thí nghiệm của anh bạn. Và không phải làm
quảng cáo nhưng tôi có thể tự ví mình như một nhà máy hóa học phức tạp nhất
trong thiên hạ.
MỘT THÂN HAI THÙY
Tôi chia ra làm hai thùy: thùy sau, nhỏ hơn có phận sự cất giữ hai thứ kích
tố do hạ thác hoa sản xuất, và thùy trước lớn hơn sản xuất khoảng 10 thứ
kích thích khác. Các thứ kích thích tố này là những chất phức tạp nhất mà
con người biết được. Tuy nhiên, tổng số lượng sản xuất hàng ngày của tôi
không quá 1 phần ngàn gr.
Con người đã phải mất một thời gian dài để khám phá cái bí mật đầu tiên của
tôi. Suốt nhiều thế kỷ, nhiều vị thầy thuốc cho rằng tôi là tên sản xuất
nước mũi. Thật không có gì tếu cho bằng. Nhưng trách họ thì cũng tội vì các
thứ tôi làm ra quá tinh vi khó có thể biết được nếu chưa có ngành hóa học
tân tiến thời nay.
Một trong những kích thích tố của tôi làm ra gọi là thyréotrope có phận sự
kiểm soát tuyến giáp trạng. Tuyến này ở phần trước cổ của bạn. Tôi phải sản
xuất sao cho đúng phân lượng. Nhiều quá mức thì tuyến giáp trạng sẽ làm việc
hùng hục khiến cho bạn ăn như xe hủ lô cán mà vẫn ốm cà tong cà teo. Ít quá
thì làm cho ảnh béo phì, chậm chạp, lờ đờ. Rất may mà tôi có một cơ chế điều
hòa tránh các trục trặc như vậy xảy ra.
Tôi cũng tác dụng trên các tuyến sinh dục cùng một cách ấy: tôi có một chất
kích thích sự sản xuất tinh trùng và kích thích tố nam phái, một chất khác
kích thích sự tăng trưởng của buồng trứng (1) và sự rụng trứng. Như vậy, tóm
lại, tôi giữ một vai trò chủ động trong việc trường tồn nòi giống.
Bình thường, não thùy của người đàn bà tiết ra đủ số lượng cần thiết kích
thích tố folliculostimulant (còn gọi là gonadostimuline A) và kích thích tố
lutéinique (còn gọi gonadostimuline B) có phận sự làm chín mùi mỗi tháng 1
trứng. Nếu vì lý do nào đó mà một trong hai thứ kích thích tố vừa kể tiết ra
nhiều quá thì thay vì một sẽ có năm trứng hoặc nhiều hơn nữa sẽ chín trong
một tháng và khi đó người đàn bà sẽ sinh năm.
Những chất kích thích tố tương trợ sẽ kích thích các tuyến sinh dục phái
nam. Nếu tôi sản xuất ít thì bạn sẽ cau có khó chịu mất cả hứng thú tình
dục. Nhiều quá thì ảnh sẽ hăng như ngựa sút chuồng.
Trong số những chất do tôi sản xuất về số lượng nhiều nhất là kích thích tố
tăng trưởng (somatrope). Chất này giữ vai trò chánh yếu trong suốt khoảng
thời gian tăng trưởng của con người cho tới khi các xương đã ngừng tăng
trưởng chiều dài. Tuy vậy bạn vẫn còn cần dùng mặc dầu tuổi đã trung niên.
Người ta cho rằng chất kích thích tố somatrope đốc thúc sự tái tạo mô xương
lúc bị gãy xương và làm cho vết thẹo mau lành. Tóm lại chất này kích thích
sự tái tạo các mô.
Cũng có thể tôi sản xuất kích thích tố đó nhiều quá, diễn tiến tăng trưởng
lại tiếp tục tại các chi và đầu. Kết quả tay chân gồ ghề, mũi to tổ bố, cằm
bự ra. Đó là chứng chân tay cực đại.
CHÌA KHÓA CỦA UNG THƯ
Rất có thể kích thích tố tăng trưởng là một trong các chìa khóa mở cánh cửa
bí mật của bệnh ung thư. Người ta gắn cho tôi trách nhiệm làm sự tăng trưởng
quá mau lẹ, đặc tính của các cục bướu ung thư.
Người ta đã chứng minh trong phòng thí nghiệm là các chất có tác dụng gây
ra bệnh ung thư không mảy may có ảnh hưởng trên các con vật đã được cắt bỏ
não thùy. Do đó mà các nhà bác học cho rằng giữa tôi và ung thư có mối quan
hệ nào đó, nhất là ở loài vật. Từ nhận xét này suy ra có thể hãm sự tiến
triển của ung thư bằng cách ngăn cản tác dụng của kích thích tố tăng trưởng
do tôi chế tạo và sản xuất. Chỉ cần tìm cách chế tạo chất đối kháng với kích
thích tố là chữa được ung thư.
Một chất khác do tôi bào chế ra và hiện nay đã tách riêng được ở loài vật.
Chất này rất có thể có tác dụng trị liệu vô cùng rộng lớn. Đó là chất
lipotrophine. Chất li-potrophine có khả năng huy động những chất mỡ đi đến
lá gan để biến lá gan thành năng lượng. Suy ra, chất lipotrophine của tôi có
thể cho bạn giải quyết cái bụng bắt đầu bự của mình bằng cách làm tan chất
mỡ dư thừa nằm trong vùng tại đó. Nhờ vậy cái bụng sẽ thon, bạn trông trẻ
trung lại như thưở hai mươi.
Tôi được an vị trong hõm xương ở bên trong xương sọ nên gần như an toàn
trên xa lộ. Tuy nhiên một số rất ít tại nạn có thể xảy ra cho tôi và đem lại
những hậu quả thảm khốc. Thí dụ một vết thương ở đầu có thể làm giảm sự bài
tiết chất vasopressine còn gọi là kích thích tố chống sự tiểu tiện, có nhận
sự điều hòa cơ năng của hai quả thận. Trong trường hợp vừa kể, thận sẽ làm
việc hăng tiết vịt, bài tiết ào ào nước tiểu khiến cho người bệnh phải uống
nước liền tù tì mới mong sống nổi và ông ta sẽ trường kỳ khát nước.
Nếu ít bị tai nạn thì càng ít khi tôi lại bị bướn. Trường hợp bị bướn tôi
sẽ tiết ra chất ACTH nhiều hơn bình thường. Chất này có phận sự kiểm soát
sinh hoạt của hai nang thận. Khi ACTH nhiều, người bệnh sẽ dư mỡ bụng, tròn
trịa, cổ và háng sẽ nổi u thịt mỡ trong khi đó thì ngược lại hai chân vẫn ốm
như que tăm. Áp huyết sẽ tăng vùn vụt, cảm hứng tình dục tắt ngủm, các xương
mất dần chất vôi và nhiều khi xương sống sụm bà chè. Ngoài ra, trái tim do
hậu quả của áp huyết cao có thể làm reo. Để chữa trị người ta có thể dùng
phóng xạ chiếu vào tôi nếu không muốn cắt bỏ hai nang thương thận. Sau đó
người bệnh phải được cho dùng chất kích thích tố để thay thế trong suốt cuộc
đời.
May mắn thay, thông thường tôi làm tròn bổn phận của tôi cách âm thầm và
hữu hiệu khiến cho ít người biết đến sự hiện diện của tôi. Bạn trẻ ơi: bạn
có thể làm cái này cái nọ để giúp cho tim, gan, phèo, phổi của bạn được mạnh
khỏe thì trái lại bạn chẳng làm cái gì được cho tôi cả. Nhưng đó không phải
là lý do bạn không biết đến tôi và không mang ơn của tôi, đồng ý không, thưa
quý bạn?