Ung thư ruột già
BS Nguyễn Thanh Sơn
Bệnh có thể thấy ở người 40 tuổi, nhưng nhóm tuổi thường mắc bệnh nhất là khoảng 60 - 75. Phụ nữ dễ mắc ung thư ruột già trong khi nam giới dễ bị ung thư trực tràng.
Ai dễ bị mắc bịnh?
Những đối tượng sau đây được xếp vào nhóm nguy cơ cao:
- Trong gia đình có cha mẹ, anh chị em ruột bị ung thư ruột già hoặc u thịt (polyp) ruột già
- Những người bị bệnh viêm loét ruột già lâu ngày với biểu hiện giống như bệnh kiết lỵ
- Những người có chế độ ăn uống không thích hợp. Có thói quen ăn nhiều chất béo, chất đạm, chất đường và ăn ít trái cây, rau quả. Ðây là loại ung thư có liên quan nhiều đến chế độ ăn uống.
Triệu chứng
Thông thường, ung thư ruột già được phát hiện rất trễ. Nếu được phát hiện sớm, có thể chữa khởi bằng cách mổ lấy khối u đi. Bất cứ một sự thay đổi đột ngột và kéo dài về thói quen đi cầu xảy ra ở người trên 40 tuổi nên nghi ngờ là triệu chứng sớm của ung thư ruột già. Chẳng hạn như táo bón kéo dài, tiêu chảy kéo dài hoặc có lẫn máu trong phân. Một số triệu chứng xuất hiện trễ như đau vùng bụng dưới, mót rặn liên tục giống như người bị kiết lỵ hoặc sờ thấy được khối u ở thành bụng thì ung thư đã ở giai đoạn quá trễ
Các xét nghiệm để phát hiện sớm
Ở?một số nước trên thế giới, người ta thường xét nghiệm tìm máu trong phân định kỳ cho những người thuộc nhóm nguy cơ để phát hiện sớm ung thư ruột già. Ðây là một xét nghiệm đơn giản và rẻ tiền. Bạn chỉ gởi một mẩu phân cho phòng xét nghiệm để xác định xem có máu trong phân không. Ðiều cần nhớ là tránh ăn các loại thịt có thớ đỏ (thịt bò, trâu) hoặc uống vitamin C hai ngày trước khi xét nghiệm vì các chất trên có thể làm sai lệch kết quả. Ngoài ra, còn có phương pháp soi trực tràng và phần dưới của ruột già. Khoảng 50% ung thư ruột già được phát hiện nhờ phương pháp soi. Nói chung, những người thuộc nhóm dễ mắc bịnh và những người trên 50 tuổi nên xét nghiệm tìm máu trong phân hàng năm và soi trực tràng - ruột già sigma hai- ba năm một lần.
Phòng ngừa
Thay đổi chế độ ăn uống cho thích hợp: Giảm phần năng lượng do chất béo xuống dưới 30%, ăn thực phẩm có chất đạm vừa phải, ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau quả, ngũ cốc. Hạn chế ăn các thực phẩm ướp muối, lên men, xông khói, sấy khô như cá khô, thịt hun khói, các loại thịt nguội... Với trái cây, rau quả phải rửa sạch vì những chất như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ có thể là những chất sinh ung thư.