Những điều cần biết cho bệnh nhân ung thư đang và sẽ được hóa trị
Tác giả : BS. TRẦN CHÁNH KHƯƠNG
Cho đến nay, có ba phương thức điều trị ung
thư chủ yếu, đó là: Phẫu trị: mổ cắt bỏ khối bướu, nạo hạch; Xạ trị:
tiêu diệt khối bướu bằng tia phóng xạ gamma; Hóa trị: tiêu diệt các
tế bào ung thư bằng thuốc có đặc tính diệt bào, ngăn cản sự sinh sản
tế bào.
Bên cạnh tác dụng tốt, hóa chất đặc trị ung thư cũng gây một số tác dụng phụ không mong muốn cho cơ thể người bệnh.
Vậy làm thế nào để người bệnh ung thư đang và sẽ được hóa trị chịu được thuốc, ít bị ảnh hưởng do tác dụng phụ hóa chất. để hoàn tất hóa trị như dự định?
Bốn vấn đề cần biết
Theo Viện Ung thư Quốc gia Mỹ (National Cancer Institute) người bệnh đang và sẽ hóa trị ung thư cần biết và thực hiện 4 điều sau:
Ðiều 1:
1. Hỏi rõ các tác dụng phụ có thể gặp khi hóa trị ung thư, số chu kỳ hóa trị sẽ thực hiện, thời gian...
2. An tâm và đi ngủ sớm trước hôm được hóa trị.
3. Uống thuốc chuẩn bị hóa trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
Ðiều 2:
1. Báo cho nhân viên điều dưỡng hay bác sĩ nếu có sốt > 3705, ho, sổ mũi, ra kinh, hồi hộp hay mất ngủ... trước lúc vào thuốc hóa trị.
2. Báo cáo ngay khi cảm thấy một trong các triệu chứng sau:
- Nhức đầu, chóng mặt, khó thở.
- Mệt mỏi nhiều, ù tai, hoa mắt, ngứa da.
- Cảm giác tê rần ở các đầu ngón tay, ngón chân.
- Chảy máu mũi.
- Nổi mẩn đỏ hay vết bầm xanh ở da.
- Ðau tức bụng và nôn ói nhiều.
- Ði tiêu phân xấu hay tiêu chảy.
- Sốt cao ³ 3803C. Tóc rụng nhiều.
Ðiều 3:
Thông báo ngay cho bác sĩ nếu có các triệu chứng trên trong thời gian được nghỉ, sau khi vào thuốc.
Chỉ được uống thuốc, tiêm thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Vì bất kỳ thuốc nào cũng có thể gây tương tác thuốc với hóa chất đặc trị ung thư.
Ðiều 4:
Chăm sóc và giữ gìn sức khỏe bản thân tốt trong thời gian giữa các chu kỳ hóa trị.
1. Ăn: Thức ăn đầy đủ, dễ tiêu, cân đối ngay sau khi không thấy nôn ói. Uống nước nhiều. Có thể uống nước trái cây tươi.
2. Nên thường xuyên theo dõi cân nặng.
3. Vệ sinh cá nhân tốt: tắm rửa với nước ấm. Nghỉ ngơi nhiều. Sinh hoạt nhẹ nhàng.
4. Vệ sinh răng miệng, súc miệng kỹ sau khi ăn.
5. Tránh tiếp xúc với những người đang mắc các bệnh truyền nhiễm như cảm cúm, lao, quai bị, sởi, thủy đậu...
6. Báo cho bác sĩ biết nếu có chuyển biến hay bất thường khác về cơ thể, tâm sinh lý, sinh hoạt cá nhân...
Sự hợp tác giữa bác sĩ và bệnh nhân hóa trị ung thư, sự thông cảm và xử trí kịp thời các tác dụng phụ của hóa chất đặc trị ung thư sẽ giúp người bệnh có tâm lý thoải mái và dễ chịu, chấp nhận thuốc tốt hơn, làm hiệu quả hóa trị cao hơn...
Chú thích ảnh: Tác động của thuốc hóa trị trên các tế bào ung thư.
