TIN VUI CHO NHỮNG BỆNH NHÂN U LÀNH TIỀN LIỆT TUYẾN
MAI LINH
r Một kỹ thuật mới duy nhất ở Việt Nam lần đầu tiên áp dụng tại
Viện Lão khoa (Hà Nội).
r Điều trị u lành tiền liệt tuyến (TLT) bằng lazer Índigo 830e.
r Quá trình tiến hành trong vòng 10 - 15 phút.
r 6 bệnh nhân điều trị thành công.
Bệnh lý u lành TLT
Theo giải thích của GS Trần Đức Thọ - Viện trưởng Viện Lão khoa và những tài
liệu chúng tôi có được, có thể nói một cách sơ lược về bệnh này như sau:
U xơ TLT hay còn gọi là u lành TLT thường xuất hiện ở nam giới khi tuổi bắt
đầu cao. Tinh hoàn sản xuất ra nội tiết tố nên u lành TLT.
TLT hình thành từ tuần lễ thứ 12 ở thai nhi nam, phát triển theo quá trình
biệt hóa đến khi trẻ ra đời. Lúc dậy thì, TLT tiếp tục phát triển và hoạt động
như một tuyến sinh dục phụ. Lúc đó khối lượng trung bình của tuyến là 20g. TLT
cùng với mào tinh hoàn, bóng tinh và túi tinh tiết ra huyết tương tinh dịch gồm
các chất kẽm, axít xitríc, fructozơ, photphorylcolin, specmin, axít amin tự do,
prostaglandin, các men photphotaza axít và lacticodehydrogenaza để nuôi dưỡng và
kích thích sự di động của tinh trùng. Nhưng từ 45 tuổi trở lên, TLT ngừng tăng
trưởng và bắt đầu có chiều hướng tăng sản bệnh lý để hình thành u TLT. Trong một
số trường hợp có hiện tượng ngược lại, TLT ngày càng teo dần, khối lượng thu nhỏ
lại.
Về mặt tổ chức học, u lành TLT là một giải bao gồm phì đại tổ chức đệm tuyến
của TLT. Phân tích số lượng hình thể của u lành TLT chỉ rõ hiện tượng giảm chức
năng của các tuyến và hiện tượng quá sản xuất tổ chức sợi và tổ chức liên kết.
Hai hiện tượng này có liên quan, quan hệ đối kháng: hiện tượng thứ nhất tăng thì
hiện tượng thứ hai giảm và ngược lại. Trong trường hợp tổ chức liên kết tăng thì
sẽ phát triển thành các u lành mà chủ yếu là các sợi nên còn gọi là u lành TLT
hay xơ TLT.
Nhìn chung bệnh u lành TLT tăng dần theo tuổi. Ở châu Âu người ta đã thống kê
trong 206 phẫu thuật (PT) thi thể nam giới từ 60 tuổi trở lên có 80,1% người bị
u lành TLT. Tần số mắc bệnh tăng theo lứa tuổi. Ví dụ ở tuổi 80, tỷ lệ bệnh là
95,5%; độ tuổi 65 gặp 80%; độ tuổi 55 là 70% và ở tuổi 35 khoảng 10%. Ở Việt Nam
bệnh có xu hướng ngày một tăng. Theo thống kê của Viện Lão khoa khoảng 55 - 60%
nam giới trên 50 tuổi mắc bệnh.
U lành TLT là nguyên nhân gây hội chứng tắc niệu đường dưới bàng quang. Niệu
đạo TLT bị kéo dài và bị chèn ép bởi hai thùy bên. Triệu chứng bệnh có thể chia
làm 2 loại:
+ Khối u to chèn vào đường tiểu gây tắc nghẽn khiến bệnh nhân đi tiểu nhỏ
giọt, tiểu ngập ngừng, tiểu gián cách dẫn đến bí tiểu tiện.
+ U đẩy vào bàng quang: Bệnh nhân có chứng đi tiểu vội, buồn là phải đi ngay,
đi nhiều lần trong ngày và đêm, đặc biệt gần về sáng.
Các phương pháp điều trị u lành TLT
GS Thọ cho biết điều trị u lành TLT thường dùng phương pháp phẫu thuật: mổ
banh hoặc PT nội soi. Phương pháp PT nội soi rất hiệu quả, được sử dụng rộng rãi
ở các nước phát triển. Nhưng do số lượng bệnh nhân ngày một đông tăng theo dân
số già trên thế giới nên việc PT trở nên quá tải. Điểm qua vài con số: ở Mỹ
khoảng 400.000 ca/năm, ở Anh: 350.000 ca/năm. Hơn nữa một số trường hợp PT không
dễ dàng, không thể chỉ định mổ vì kết hợp một số bệnh tật khác của người già có
thể gây biến chứng trong và sau mổ. Vì thế người ta nghĩ ra các phương pháp điều
trị không PT u lành TLT. Việc điều trị bằng thuốc làm khối u nhỏ đi và giảm
trương lực cơ trơn nhưng sử dụng không triệt để, đôi khi phải tái đi tái lại
nhiều lần. Một số phương pháp: áp nhiệt bằng vi sóng hoặc bằng tần số radio được
áp dụng, tuy nhiên còn hạn chế là vẫn cách chưa trực tiếp vào thẳng TLT, không
nâng nhiệt độ lên cao. Gần đây người ta dùng phương pháp lazer đưa thẳng vào đốt
chín TLT. Viện Lão khoa được Bộ Y tế trang bị một máy lazer điốt, tên máy là
Índigo 830e. Máy này có thể đốt ở nhiệt độ từ 80 - 850C, gây nóng tại
vùng TLT không ảnh hưởng đến xung quanh, không gây tai biến gì.
Phương pháp điều trị bằng lazer Índigo 830e
Gây tê tầng sinh môn bằng xylocain 1%, tiếp đến gây tê niệu đạo. Tiến hành
đặt máy soi bàng quang, kiểm tra niêm mạc bàng quang, xác định lỗ niệu quản, vị
trí TLT qua màn hình. Sau đó dùng sợi cáp quang (hay điện cực cáp quang) có
phóng lazer đưa vào tổ chức TLT qua một ống nội soi. Đầu điện cực cắm sâu vào
tuyến khoảng 1 - 1,2cm có nhiệt độ từ 80 - 850C sẽ gây chín và hoại
tử khoảng 6g tuyến. Với một u to có thể chọc từ 2 - 3 vị trí cách nhau 1cm. Mỗi
vị trí máy tự động vận hành trong 3 phút. Như vậy tính cả thời gian chuẩn bị,
toàn bộ quá trình diễn ra trong vòng 30 - 45 phút, bệnh nhân vẫn tỉnh táo, nói
chuyện bình thường. Theo lời GS Thọ đây là phương pháp dùng kỹ thuật cao lần đầu
tiên áp dụng ở Việt Nam, cho hiệu quả cao, ít biến chứng và có thể điều trị bệnh
nhân ngoại trú. Thời gian điều trị trong 4 ngày và tiến tới Viện sẽ cố gắng
trong 2 ngày bệnh nhân được ra viện.
Thay lời kết
Khi bài viết này đến tay bạn đọc, đã có 6 bệnh nhân được điều trị thành công.
Tác giả của nó mong rằng sẽ mang đến một tin vui cho những người đang phải chịu
các rối loạn do u lành TLT gây ra. Họ có quyền hy vọng.
